6-æм июны гениалон поэт Александр Пушкины райгуырæн боны цытæн æппæт Уæрæсейы Федерацийы банысан кæнынц Уырыссаг æвзаджы бон. Ацы бæрæгбон райдыдтой нысан кæнын 2011 азæй фæстæмæ. Уырыссаг æвзагыл дзурæг адæмтæ уырдыг фæлæууынц æмæ уæлдай хатт скад кæнынц поэтæн.

Александр Пушкины райгуырæн бон Хуссар Ирыстоны дæр банысан кæнынц цытимæ, ссис традицион. Ууыл ацы аз сæххæст ис 222 азы. Пушкинæн йæ ном у æнусон, уымæн æмæ егъау лæггад бакодта уырыссаг æвзагæн, йе ‘нæмæлгæ уацмыстæ цæрынц алы дуджы дæр æмæ сæ ахуыр кæнынц фæлтæрæй-фæлтæрмæ. Уырыссаг поэтæн нæ горæты Пушкины уынджы йæ цырты раз кад кодтой хуссарирыстойнаг дзыллæйад. Гениалон поэты сфæлдыстадæн табугæнджытæ йæ рухс ном арынæн бæрæгбонон мадзалы сæвæрдтой дидинджытæ дæр.

Бæрæгбонон мадзалмæ æрбацыдысты Хуссар Ирыстоны Уæрæсейы Федерацийы æххæстбарджын минæвар Марат Кулахметов, Хуссар Ирыстоны «Россотрудничество»-йы минæварады къухдариуæггæнæг Сергей Скворцов, РХИ-йы Культурæйы министр Зассеты Жаннæ, РХИ-йы Ахуырад æмæ зонады министр Гасситы Натали, нæ республикæйы уырыссаг æвзаг æмæ литературæйы ахуыргæнджыты ассоциацийы президент Тедеты Зæлинæ, Цхинвалы администрацийы сæргълæууæг Коцты Алан, Тыбылты Алыксандры номыл Хуссар Ирыстоны Паддзахадон университеты ректор Тедеты Вадим æмæ нæ республикæйы скъолаты уырыссаг æвзаг æмæ литературæйы ахуыр-гæнджытæ, скъоладзау фæсивæд æмæ студенттæ.

Уырыссаг æвзаджы боны цытæн æрæмбырдуæвджытæн бæрæгбонон арфæйы ныхæстæ загъта Тедеты Залинæ æмæ банысан кодта стыр поэты æмæ уырыссаг æвзаджы ахсджиагдзинад, лæггад кæнын ын кæй хъæуы æдзухдæр, афтæ ма махæн нæ рухс фидæн кæй у баст ацы хъомысджын æмæ тыхджын æвзагимæ. Уый ма банысан кодта, зæгъгæ, дунеон культурæйы стыр æмæ ахсджиаг бынат ис поэтæн æмæ уырыссаг литературæмæ уарзондзинад кæй райдайы Пушкины æмдзæвгæтæй.  «Махæн уырыссаг æвзаг у тынг æввахс æмæ уарзон. Мах гениалон поэты æмдзæвгæты руаджы уырыссаг культурæ æмæ уы-рыссаг дунемæ байгом кæнæм уæрæх фæндæгтæ. Пушкины поэзи у куыд удæгас æрдз, афтæ æмæ суадонау та у адджын, æнæмæнгхъæуæг. Уырыссаг æвзаг ирон æвзаджы æмрæнхъ Хуссар Ирыстоны у паддзахадон æмæ кæддæриддæр эффективон у паддзахады арæзтад æмæ размæцыды хъуыддагæн. Пушкин куы зæгъæм, уæд уый æмбарæм, куыд Уæрæсе. Уырыссаг æвзаг зонын у Александр Пушкинмæ гом фæндаг, уый у стыр поэтимæ ныхас кæнынмæ фæндаг, уый у ирон æмæ уырыссаг культурæты диалогы райдиан», – загъта уырыссаг æвзаджы дæсны.

Нæ республикæйы Ахуырад æмæ зонады министр Гасситы Натали дæр арфæ ракодта æрæмбырдуæвджытæн æмæ банысан кодта поэты гениалондзинад. Уый банысан кодта, зæгъгæ, Пушкин канд уырыссаг адæмæн нæ, фæлæ дунейы æндæр адæмты дæр бафтыдта æмæ сæ сахуыр кодта куырыхондзинад, уарзондзинад æмæ рæсугъддзинадыл. «Абон мæн фæнды зæгъын бузныджы ныхæстæ уырыссаг æвзаг æмæ литературæйы ахуыргæнджытæн, кæцытæ сывæллæттæн иузæрдионæй амонынц Пушкины æвзаг æмæ удуæлдай куыст кæнынц семæ. Афтæ зæгъæн ис æмæ уыдон кæй сты уырыссаг дзырды размæгæнджытæ æмæ йæ табугæнджытæ», – загъта министр.

Бæрæгбоны цытæн ма арфæйы ныхæстæ загъта Марат Кулахметов дæр. Уый йæ раныхасы банысан кодта, зæгъгæ, дуне, адæймаджы уд æмæ нæ алфæмблай æрдз мах сабийы бонтæй базонæм Пушкины дзырдтæй. Уырыссаг æвзаг нæ сабидугмæ æрбацæуы нæ уарзон поэты æмдзæвгæты æмæ аргъæутты ‘руаджы. Александр Пушкины рæсугъд æвзаг махæн у иумиаг æвзаг æмæ йыл хъæуы нæ сомбоны фæлтæры ахуыр кæнын», – загъта Хуссар Ирыстоны Уæрæсейы Федерацийы æххæстбарджын минæвар.

УЫРЫССАГ ДУНЕЙЫ МИНÆВАР

Пушкины цырты раз ма бæрæгбоны цытæн грамотæтæй схорзæхджын кодтой республикон сфæлдыстадон конкурс-эссе «Я – посол русского мира»-йы уæлахиздзауты, кæцытæ уыдысты уырыссаг æвзаджы ахуыргæнджытæ æмæ уырыссаг филологийы студенттæй. Конкурсы уæлахиздзау-тæн сæ хорзæхтæ радтой РХИ-йы Ахуырад æмæ зонады министр Гасситы Натали æмæ «Россотрудничество»-йы минæварады къухдариуæггæнæг Сергей Скворцов.

Пушкины цард æмæ сфæлдыстады тыххæй цыбыртæй æрдзырдтой æндæртæ дæр. Сергей Скворцов дæр йæ раныхасы банысан кодта уырыссаг æвзаджы ахадындзинад. Уый ма фехъусын кодта, зæгъгæ, кинематографи æмæ уырыссаг æвзагæн табугæнджытæн минæварад кæй аразы сюрприз æмæ кæй фæхуыдтой Хуссар Ирыстонмæ Уæрæсейы Федерацийы сгуыхт артисткæ Нонна Гришаевайы, уый.

Бæрæгбонон мадзалы кæрон нæ горæты 6-æм скъолайы ахуыргæнинæгтæ æмæ поэты сфæлдыстадæн табугæнджытæ аив бакастысты Пушкины æмдзæвгæтæй æмæ равдыстой йæ уацмыстæм гæсгæ инсценировкæтæ дæр. Уыдон æххæст æрцыдысты æртæ æвзагыл – уырыссаг, ирон æмæ французаг æвзæгтыл. Уый фæстæ гениалон поэты цырты раз мадзалы хайадисджытæ сæвæрдтой дидинджытæ.

Цхуырбаты Лариса

Comments are closed, but trackbacks and pingbacks are open.