Ивгъуыд къуырийы фыссæг, поэт, публицист, тæлмацгæнæг, Гуырдзыстоны æмæ Хуссар Ирыстоны культурæйы сгуыхт архайæг Плиты Къостайы фырт Ильяйы хæдзары къулыл конд æрцыдис кады фæйнæг. Мадзалмæ æрбацыдысты ахуыргæндтæ, фысджытæ, студенттæ, Илья кæимæ куыста æмæ йæ хорз чи зыдта, уыдон, Плиты мыггаджы минæвæрттæ.
Мадзал байгом кодта Ильяйы æрвад Плиты Серго æмæ арфæйы ныхæстæ загъта Хуссар Ирыстоны Культурæйы министрад, Фысджыты цæдис, паддзахад, хицауад æмæ горæты разамынадæн, стæй ма, мадзалмæ чи æрбацыд, уыдонæн æмæ ныхасмæ фæхуыдта ахуыргонд Плиты Гацыры.
– Дæхæдæг дæхицæн аргъ æмæ кад кæнын куы нæ зонай, уæд уый æндæрмæ фæкæсдзæнис зын, – загъта Гацыр æмæ ма йæ ныхæстæм бафтыдта: «Илья не ‘хсæн кæд нал ис ныр 32 азы, уæддæр ын абонмæ арæзт не ‘рцыд ахæм кады хъуыддаг. Серго раст банысан кодта, Ильяйы зыдтон тынг хорз. Æмæ мæ бон зæгъын у афтæ – йæ фæндаг нæ уыд рог. Скъолайы фæстæ фыццаг каст фæцис Тбилисы ахуыргæнджыты техникум, уый фæстæ та – Цхинвалы педагогон институт.
Илья кусын раджы райдыдта, уымæн æмæ хæдзар цух уыд бирæ цæмæйдæрты. Куыд æндæр поэттæ, афтæ Ильяйæн дæр йæ сæйрагдæр темæтæ уыдысты фыдыбæстæ, ирон æвзаг, уарзондзинад æмæ йæ адæм. Кæд ыл фыццаг геноциды рæстæджы цыд бæрцæй авд азы, уæддæр уыцы хъизæмайраг дугыл фылдæр чи ныффыста, уыдонæй иу уыд Илья».
«Абон Ильяйæн лæггад кæнынц йæ адæм, мыггаг æмæ уый у йæхицæй аразгæ, йæхицæй рацæугæ ахаст æмæ хъуыддаг», – зæгъы фыссæг Хъазиты Мелитон. Æмæ, æцæгæйдæр, Ильяйы кой кæмæ æмæ кæмæфæнды дæр ма æрхауа, алчи дæр банысан кæны, уыд уæздан æмæ сабыр, бирæ уарзта йæ бæстæ, адæм æмæ ирон æвзаг.
Фыссæг Наниты Асиат та банысан кодта: «Ильяйы æз базыдтон 1969 азы. Уæд кусынмæ бацыдтæн Хуссар Ирыстоны чингуыты рауагъдадмæ. Илья уыд рауагъдады директор. Уыд ма дзы æндæр хорз фысджытæ, се ‘ппæтæй дæр абон дæн райгонд, фæлæ æмкусджытæм уæздандзинад æмæ хуыздæр ахастытæ чи æвдыста, уыдонæй иу уыд Илья».
Поэт Годжыцаты Нелли та йæ раныхасы банысан кодта, зæгъгæ, мæ хъуыдымæ гæсгæ нæ фысджыты уацмыстæ лæууынц дунейы фысджыты уацмысты æмрæнхъ æмæ мæм, зæгъгæ, абон цы стырдæр бæллицтæ ис, уыдонæй иу у, цæмæй ирон фысджыты хуыздæр уацмысты тæлмац цæуой, сæйраджыдæр, уырыссаг æвзагмæ æмæ, зæгъгæ, мæгуырау нæ уаид æн-дæр æвзæгтæм. Неллийы хъуыдымæ гæсгæ æндæр æвзагмæ раивыны аккаг сты Плиты Ильяйы æмдзæвгæты фылдæр хай.
Ильяйы чызг Плиты Залинæ та банысан кодта, зæгъгæ, алы адæймагæн дæр йæ царды вæййы, тынгдæр кæй бахъуыды кæны, ахæм цаутæ. «Мæнæн ахæм бон ссис абон. Уымæн æмæ сымах æрбацыдыстут, мæ фыд цы хæдзар сарæзта, къорд азты кæм фæцард, йæ уацмыстæ кæм гуырдысты, уыцы бынатмæ. Йæ ном ын сæнусон кæныны цытæн, хæдзары къулыл бакодтат кады фæйнæг æмæ уыцы хъуыды кæмæ æрцыд, абон ардæм чи æрбацыд, уыдонæн мæхи æмæ Плиты мыггаджы номæй зæгъын стыр бузныг», загъта Плиты Залинæ æмæ аив бакаст йæ фыды æмдзæвгæтæй иу.
Гæззаты Иван
