Лӕггад кӕнынц чиныгкӕсджытӕн

Рагӕй фӕстӕмӕ чиныг у адӕймаджы иузӕрдион хӕлар, арф зонындзинӕдтӕ кӕмӕй райсы, раст фӕндагыл ӕй чи ӕфтауы, ахӕм. Зӕгъын хъӕуы, фӕстаг рӕстӕджы чиныгкӕсджытӕ  фӕкъаддӕр сты бӕрӕг ах-хосӕгтӕм гӕсгӕ, фӕлӕ йыл уӕддӕр йӕ иузӕрдион кӕсджытӕ нӕ систой сӕ къух. Анахарсисы номыл республикон библиотекӕйы ирон хайады куыст ӕмӕ архайдимæ куы базонгæ дæн, уæд барухс мӕ зӕрдӕ. Мӕ фӕстӕ ӕрбахызт кардзыд нӕлгоймаг Гуыцмӕзты Хазби ӕмӕ библиотекӕйы сӕргълӕууӕгмӕ бадӕтта, цы дыууӕ чиныджы бакаст, уыдон. Ардæм цыдысты æндæр чиныгкæсджытæ дæр.

Сланты Заирӕ ацы библиотекӕйы сӕргълӕууӕгӕй кусы дзӕвгар азты, уарзы йӕ дӕсныйад, чиныгкӕсджытӕм ын ис уӕздан ӕмӕ аудгӕ ахаст ӕмӕ дзы кӕддӕриддӕр сты бузныг. Уымӕй дарддӕр ма йемӕ фӕллой кӕнынц хистӕр библиотекартӕ Харебаты Тинӕ ӕмӕ Хъазиты Гуло, уыдонӕй алкӕмӕн дӕр хайады куыст фӕнывыл кӕнынӕн ис сӕхи хӕстӕ ӕмӕ сӕ ӕххӕст кӕнынц намысджынæй. Афтӕмӕй хайады ӕртӕ кусӕджы хъӕппӕрисон архайды фӕрцы сӕ чиныгкӕсджытӕ аздӕхынц райгондӕй.

Хайады фонды ӕдӕппӕт нымадӕуы 5300 чиныджы.

Ирон хайады сӕргълӕууӕг куыд радзырдта, афтӕмӕй афӕдзы райдианы сӕ куыст райдайы чиныгкӕсджыты регистраци кӕнынӕй. Заирӕ райгондӕй радзырдта, 2018 азы, уый размæ азимæ абаргæйæ, сӕ чиныгкӕсджыты нымӕц кӕй фӕфылдӕр 130 адæймаджы. Уымӕй дарддӕр ма сæхимæ фӕнысан кӕнынц, уыцы бон сӕм чи ӕрбацыд, уый мыггаг ӕмӕ ном, цы кары адӕймаг у, цы дӕсныйадыл хӕст у, сӕйраджыдӕр та цал чиныджы ахаста кæсынмæ ӕмӕ ӕндӕр ахӕмтӕ. Вӕййы афтӕ дӕр ӕмӕ кӕсӕг ӕрбацӕуы, фӕлӕ чиныг нӕ ахӕссы. Хайады кусджытӕ уæддæр йемӕ аныхас кӕнынц, базонгӕ йӕ кӕнынц иу кӕнӕ иннӕ цымыдисон чиныджы мидисимӕ. Уый та у чиныгкӕсӕгӕн разӕнгарды хос, цӕмӕй суа сӕ активон кӕсӕг.

Сæ куысты сæрмагонд хъусдард здахынц алыгъуызон мадзӕлттӕ  уадзынмæ, фæхонынц сæм чиныгкæсджыты æмæ дзы бирæтæ райсынц активон хайад. Бацӕттӕ кӕнынц ӕмӕ ауадзынц чиныгкӕсджыты конференцитӕ, ирон фысджыты юбилейон изӕртӕ ӕмӕ афтӕ дарддӕр. Цӕвиттон, ивгъуыд азы хайад бацӕттӕ кодта ӕмӕ ауагъта фондз мадзалы, уыцы нымӕцы Сылгоймӕгты дунеон бон – 8-ӕм марты цытӕн. 15-ӕм май ӕрвылаз дӕр Ирыстоны адӕм уӕрӕх банысан кӕнынц Ирон ӕвзаг ӕмӕ литературӕйы бон, банысан æй кодта ирон хайад дæр. Фӕхуыдтой йӕм Ирыстоны Фысджыты цӕдисы ӕмсӕрдар Хъазиты Мелитоны, Хуссар Ирыстоны университеты лектор Плиты Гацыры, афтӕ ма интеллигенцийы æндæр минӕвӕрттӕ, скъоладзаутӕ ӕмӕ чиныгкӕсджыты. Иннӕ мадзал та ауагътой курдиатджын поэт, йӕ адӕмы ӕнувыд хъӕбул, Стыр Фыдыбӕстӕйон хӕсты активон хайадисӕг дзӕнӕттаг Плиты Грисы юбилейы цытӕн. Йӕ цард ӕмӕ сфӕлдыстады тыххӕй мидисджын доклад скодта библиотекӕйы ирон хайады сӕргълӕууӕг Сланты Заирӕ, уый фӕстӕ ацы куырыхон гоймаджы тыххӕй сӕ мысинӕгтӕ радзырдтой фыссӕг Хъазиты Мелитон, лектортӕ Плиты Гацыр ӕмӕ Плиты Серго. Мах алыхатт дӕр тынг фӕцымыдис кӕнӕм райдайгӕ авторты цард ӕмӕ сфӕлдыстадмӕ. Ахæм у ӕвзонг поэт Бестауты Аланӕ  дæр æмæ сорганизаци кодтой йемæ фембæлд. Нӕ горӕты 2-ӕм, 5-ӕм ӕмӕ скъола-интернаты ахуыргӕнинӕгтӕ кастысты йе ‘мдзӕ-вгӕтӕ. Мадзалы йӕхи фыст уацмыстӕ бакаст Аланӕ йӕхӕдӕг дӕр.

Цымыдисон уыд, фыссӕг ӕмӕ зонадон кусӕг Хъазиты Мелитоны 70 азы сӕраппонд цы юбилей бацӕттӕ кодтой ӕмӕ ауагътой, уый дӕр. Уыдонæй дарддӕр ма бацӕттӕ кодтой алыгъуызон зӕрдылдарӕн ӕмӕ юбилейон равдыстытӕ дӕр. Сланты чызг куыд банысан кодта, афтӕмӕй сын ӕдзухон равдыстытӕ сты Хетӕгкаты Къостайы тыххӕй, Стыр Фыдыбӕстӕйон хӕсты тыххӕй «Ничи ферох, ницы ферох», «Ног чингуытӕ» ӕмӕ ӕндӕртӕ, уыдоныл, кӕй зӕгъын ӕй хъӕуы, рӕстӕгӕй рӕстӕгмӕ бакусынц, фӕхъӕздыгдӕр сӕ кӕнынц алыгъуызон ӕрмӕджытӕй. Ивгъуыд аз сын  уыд Малиты Васойы 80 азы, Хацырты Сергейы 100 азы, Хъазиты Мелитоны 70 азы ӕмӕ ӕндӕр авторты чингуытæй равдыстытӕ. Сарӕзтой, ацы аз цы мадзӕлттӕм бацӕттӕ кӕной ӕмӕ ауадзой, уыдонӕн нывӕзт ӕмӕ сыл ныридӕгӕн райдыдтой кусын.

Хайад исы ирон газеттӕ ӕмӕ журналтӕ «Хурзӕрин», «Рӕстдзинад», «Фидиуӕг» ӕмӕ «Мах дуг». Уыдон бакӕсынмӕ дӕр тынг фӕцымыдис кӕнынц кӕсджытӕ ӕмӕ  бакӕсынц куыд бынаты, афтӕ сӕ ахӕссынц хӕдзӕрттӕм дӕр.

Хуыбиаты Никъала