Республикæ Хуссар Ирыстоны Президент Гаглойты Аланы  сидт нацимæ ирæтты геноцидыл 103 азы сæххæсты боны сæраппонд

Цытджын æмбæстæгтæ, æмфыдыбæстæйонтæ!

20 июны Ирыстон æмбæлы ирæтты геноциды радон боныл, кæцы варварон карздзинадæй Гуырдзыстон сæххæст кодта 1920 азы.

Геноциды амæттæгтæ систы мингай ирæттæ – нæлгоймæгтæ æмæ сылгоймæгтæ, сывæллæттæ æмæ зæронд кары адæймæгтæ, кæцытæ мард æрцыдысты æрмæстдæр уый тыххæй, æмæ ирæттæ кæй уыдысты. Хуссар Ирыстон æгасæйдæр гæныстон фестад. Ссонтуæвæг æфхæрджытæй чи аирвæзтысты, уыдонæн æмбæхсæндон ссис Цæгат Ирыстон, кæцы йæхимæ райста дæсгай мин лигъдæтты.

Хуссар Ирыстоныл 1920 азы геноциды фæстиуæгæн цы зиæнттæ æрцыдис, уыдон сты дæсгай мин адæймæгты цардтæ. Банымадæуыд, уыцы трагикон азы Хуссар Ирыстон кæй фесæфта ирон цæрджытæн се ‘ртыккаг хай. Геноцид ссис æцæг демографион хъаймæт, нæ адæмы фидæнæн ракондæуыд ахъаззаг цæф, кæцыйæн абоны бонмæ йæ нымæц хъуамæ уыдаид цалдæр хатты фылдæр. Трагедийæ нæ аирвæзтысты Хуссар Ирыстоны иунæг бинонтæ дæр.

Рацыдис æнусæй фылдæр уыцы тугкалæн бонтæй, фæлæ адæмы зæрдæты дарддæр судзы мысæн цырагъ, риссы, байгасгæнæн кæмæн нæй, уыцы хъæдгом. Скуынæггонд æмæ ныппырхгонд Хуссар Ирыстоны Гуырдзыстоны советизацийы фæстæ тыхæй бакодтой йе скондмæ. Тбилисы хицауиуæгад арæзта æппæтдæр, цæмæй геноциды тыххæй мачиуал хъуыды кодтаид – геноциды документалон æвдисæндарты нал хъæр кодтой кæнæ та сæ скуынæг кодтой. Дарддæр ирæтты геноциды цауты тыххæй кæнæ ницы дзырдтой, кæнæ та сæ æвдыстой куыд гарзджын тохы формæ, Гуырдзыстоны республикæйы уæды оппортунистон хицауады æмæ Хуссар Ирыстоны большевиктæ-ленинонты æхсæн политикон ныхмæлæудты аххосæй.

Фæлæ Тбилисы хицауиуæгады æппæт пропогандон хинмитæм нæ кæсгæйæ, Хуссар Ирыстоны чысылæй, стырæй хорз хъуыды кодтой, ирæтты скуынæг кæнынмæ тырнындзинады Гуырдзыстоны адæм кæй уыдысты куыд иу, афтæ, политикон цæстæнгастæ æмæ цахæм партитæм хауынц, уыдæттæм  нæ кæсгæйæ.

Ирæтты ныхмæ ракæнгæ фыдракæнды тыххæй бæрндзинадæй аирвæзгæйæ, Гуырдзыстон йæхицæн бар лæвæрдта, цæмæй æнæгуырдзиаг цæрджыты хъысмæт йæхæдæг скъуыддзаг кæна. Ленинон-национ политикæ æмæ социалистон нацитæ æмæ адæмы хæттыты дидинæфтыды тыххæй идеологон лозунгты бын æххæст цыдис национ культурæтæ æмæ национ æвзæгтæ цъист кæнын, æмæ уый та здæхт уыдис ирæттæ æмæ æндæр æнæгуырдзиаг адæмты тыхæй ассимиляци кæнынмæ. Æппæт уыдæттæ уыдысты бирæ дæсгай азты дæргъы тбилисаг режимы æрвылбонон практикæ. ССР Цæдисы ныппырхы фæстæ та ирæтты ногæй бахъуыд бавзарын этникон сыгъдæгкæнынад дæр æмæ 1990, 2004 æмæ 2008 азты та Гуырдзыстоны гарзджын агресси бавзарын.

Бавзаргæ геноциды трагеди æмæ хъизæмæрттæм нæ кæсгæйæ, Хуссар Ирыстоны адæм нæ фæтасыдысты, бафæрæзтой æмæ сæ къухты бафтыд историон уæлахиз, алайнаг паддзахаддзинад сæндидзын æмæ сфидар кæнгæйæ. Уæрæсейы Федерацийы æххуысæй æмæ республикæйы хæдбардзинад банымайынæй та Хуссар Ирыстоны зæхмæ æрцыд фидар сабырад, нæ бирæ хъизæмæрттæбавзарæг Фыдыбæстæйы райдыдта æндидзынад.

Республикæ Хуссар Ирыстон ныфсджынæй аразы йæ сомбон, фæлæ фидæн гæнæн ис уа æрмæстдæр уыцы адæмæн, кæцы хъахъхъæны йæ историон мысынад. Нæ мысынады иу хай у 1920 азы геноцид. Уыцы мысынад æрмæстдæр геноциды амæттæгты раз нæ хæс нæу, фæлæ ма ацы уæззау национ трагедийы фæстиуджытæ аиуварс кæнын дæр. Уый ма у геноциды уæрæх банымайын æмæ йын раст тæрхон рахæссыны руаджы рæстдзинад сæндидзын кæнын дæр, кæцы мауал хъуамæ æруадза адæймагады ныхмæ ахæм фыдракæнд æрмæст ирæттæм ахасты нæ, фæлæ æндæр кæцыфæнды адæммæ ахасты дæр.