Райдиан кълæстæ райдайдзысты ахуыр кæнын

24-æм ноябры нæ республикæйы æппæт скъолаты дæр сæ ахуыр адарддæр кæндзысты райдиан кълæсты ахуыргæнинæгтæ. Уый тыххæй 16-æм ноябры коллегион рабадты рæстæджы фехъусын кодта Ахуырад æмæ зонады министры хæстæ æххæстгæнæг Гасситы Натали. Фыццаг рады дзырд цыдис, цæмæй райдиан кълæстæ традицион скъолайон ахуырмæ раздæхой, уый тыххæй куыд цæттæ сты æмæ куыд бакæной, æппæт уыдæттыл.

Æхсæнадон царды вазыгджындæр æмæ ахсджиагдæр къабæзтæй сæ иу у ахуырады фадыг. Æхсæнад фидæн куы нæ схъомыл кæна, уæд ын уыдзæнис мæгуырау фæстиуджытæ. Ахуырад та у царды хосдæттæг, уæрæх фæндæгтæм хонæг æмæ уый хынцгæйæ, нæ паддзахады къухдариуæгад исынц æмбæлон мадзæлттæ.

Бæрæг куыд у, афтæмæй куыд нæ республикæйы столицæйы, афтæ районты дæр мадзæлттæ ист цæуынц, цæмæй коронавирусон инфекци ма апарахат уа æмæ адæмы бахизой низæй. Зымæджы кæрæтты æмæ та ныр дæр, фæззæджы тæмæны фыццаг рады æхгæд æрцыдысты ахуырадон уагдæттæ. Уæд дæр æмæ ныр дæр нæ республикæйы адæмы катайы æппæрста ацы хъуыддаг, уымæн æмæ алкæмæндæр æмбæрстгонд уыдис, сывæллæттæ сæ ахуыры фæстæмæ кæй алæудзысты, уый. Практикæ куыд фенын кодта, уымæ гæсгæ дистанцион ахуыр иттæг хорз метод нæ разындис æмæ та ныр катайаг ссис фарст. Хистæркъласонтæ кæд фæцайдагъ сты интернеты руаджы ахуырыл æмæ сæхицæн сæ бон у æнæ искæй æххуысæй сæ уроктæ сахуыр кæнын, уæд райдиан кълæсты ахуыргæнинæгтæн та ацы хъуыддаг у бирæ зындæр. Фыццагкъласонты нырма хъæуы ахуыр кæнын, фыссын æмæ сæ кæсыныл хъæуы цайдагъ кæнын, иудзырдæй сæ хъæуы хъомыл кæнын, уымæн та сæйраг ахъаз у скъола æмæ ахуыргæнæг. Райдиан скъолайы ахуырады тыххæй Гасситы Натали банысан кодта, зæгъгæ, пандеми стыр зиан хæссы ахуырадон процессæн. «Мах стæм æхсæнады уыцы къабаз, кæцыйыл тынг бандæвта ацы эпидеми. Нæ ахуырад лæугæ нæ, фæлæ баззадис фæстейæ. Ацы хъуыддаг фыццаджыдæр хауы фыццаг æмæ дыккаг-къласонтæм. Дыккагкъласонтæ ивгъуыд аз дæр уадиссаг ницы сахуыр кодтой. Ацы аз нæ фæндыд, цæмæй сахуыр кодтаиккой сæ фароны программæйæ дæр, фæлæ та нæм бакодтой карантин. Ахæм уавæры ныр сты фыццагкъласонтæ дæр. Райдиан кълæсты, тынг нæ куы бафæнда, уæддæр нæ ракæн-дзыстæм дистанцион ахуырмæ. Дистанцион ахуыр хистæркъласонтæн æнцонвадат дæр у, уымæн æмæ сты æмбаргæдæр», – банысан кодта РХИ-йы Ахуырад æмæ зонады министры хæстæ æххæстгæнæг.

Гасситы Натали ма куыд банысан кодта, афтæмæй карантины уæвгæйæ дæр тас у корнавирусон инфекцийы апарахатæй, уымæн æмæ бинонты æхсæн уæддæр вæййы контакттæ æндæртимæ, афтæ ма сывæллæттæ дæр уынджы кæрæдзийыл амбæлынц æмæ тас у, низ куы хæссой, уымæй. Уый ма банысан кодта, зæгъгæ, абон адæм бар-æнæбары цæрынц æндæр эпидемиологон уавæрты æмæ кæд абон нæ, уæддæр ацы хъуыддагæн кæй уыдзæн кæрон æмæ йын вакцинæ дæр кæй ссардзысты, уый. «Фæлæ абон ахуыры процессы æрбиноныг кæныны фарст у иууыл ахсджиагдæр, у карз фарст æмæ йæ хъæуы æвæрццагæй скъуыддзаг кæнын. Ахуыргæнджытæ æмæ ныййарджытæн дæр сæ фылдæр сты ахæм хъуыдыйыл, цæмæй рай-диан кълæстæ раздæхой традицион скъолайон ахуырмæ, кæй зæгъын æй хъæуы, санитарон службæты сразыдзинадæй», – загъта Гасситы чызг.

Дзауы районы администрацийы ахуыры хайады гæс Битеты Мария нын куыд радзырдта, уымæ гæсгæ стыр æхсызгонæй сæмбæлдысты ацы ног хабарыл. Уымæн æмæ дистанцион ахуыр нымайынц, æппыннæйы бæсты кæй фæхонынц, ахæмыл æмæ развæлгъау сæхи бацæттæ кодтой коллегийы сæйраг фарстмæ. «Дзауы район цæттæ у, райдиан скъола раздæха традицион   ахуырмæ. 24-æм ноябрæй нæ районы æппæт скъолатæм дæр ахуырмæ æрбацæудзысты 1-4-æм кълæсты ахуыргæнинæгтæ. Мах развæлгъау фæдзырдтам телефонтæй æмæ бабæрæг кодтам, ахуыргæнджытæй исчи рынчын у æви нæ æмæ цæттæ сты скъоламæ рахизыныл. Куыд рабæрæг, афтæмæй дзы бирæтæ фæрынчын сты, фæлæ ныр адзæбæх сты. Нæ райдиан кълæсты ахуыргæнджытæй ма æрмæст дыууæйæ сты рынчын, фæлæ нын куыд фехъусын кодтой, уымæ гæсгæ ахуыры райдианмæ уыдзысты фидардæр æмæ разы сты сæ куыстмæ бацæуыныл. Кæд рæстæгыл не ‘рбацæуой, уæд та нæм ахæм хъуыды ис, цæмæй баиу кæнæм кълæсты æмæ сын афтæмæй уадзæм уроктæ. Райдиан кълæстæ ахуырмæ кæй рахиздзысты, ууыл, зæгъæм, Гуфтайы скъола сæмбæлдысты стыр æхсызгонæй, уымæн æмæ дистанцион ахуыр у æнæбары. Къуыдаргомы дæр цæттæ сты, æрмæст уырыссаг арæнхъахъхъæнджыты сывæл-лæтты сæ ныййарджытæ нæ уадзынц ахуырмæ, карантин сæм карз кæй у, уый аххосагæн. Æрæджы нын нæ министрад цы коллеги ауагъта, уым хайад райстой республикæйы скъолаты директортæ дæр, сæ фылдæр разыйы дзуапп радтой, фæлæ иннæтæ та бахатыдысты, цæмæй ма сын радтой иу къуырийы бæрц. Мах скъолаты æххæст кæндзыстæм æппæт санитарон домæнтæ дæр æмæ афтæмæй кусдзыстæм», – банысан кодта Битеты Мария.

Банысан ма кæнын хъæуы уый, æмæ коллегийы рабадты рæстæджы Гасситы Наталийы къухдариуæгадæй скъуыддзаг кæй æрцыд, цæмæй республикæйы æппæт скъолаты дæр 15-æм декабрмæ райдиан кълæстæн цæуа фондзбонон ахуыртæ. Уроктæ та уадзой, æрмæст æнæмæнгхъæуæгдæр чи сты, уыцы предметтæй – ирон æвзаг, математикæ, уырыссаг æвзаг æмæ англисаг æвзаджы предметтæ. Иннæ предметтæ уадзыны хъуыддаг та скъуыддзаг кæндзæнис алкæцы скъола йæхæдæг.

ЦХУЫРБАТЫ Лариса