Нымад бонтӕ ма ӕмӕ та ӕрбалӕудзӕн ног, ахуыры аз, скъолатӕй та райхъуысдзӕн нӕ рӕзгӕ фӕлтӕры хъӕлдзӕг хъӕлӕба, ӕрлӕудзысты та ахуыры дарддӕры фӕндагыл. Ахсджиаг рӕстӕгмӕ куыд цӕттӕ сты Цхинвалы районы иумиагахуырадон скъолатӕ, уый тыххӕй  нын  радзырдта адӕмон ахуырады хайады сӕргълӕууӕг Лолоты Барис:

– Адӕмон ахуырады хайады кусджытӕ ӕмӕ скъолаты къухдариуӕггӕнджытӕ сӕхи цӕттӕ кӕнынц ног ахуыры азы ӕрбалӕудмӕ. Зӕгъын мӕ фӕнды уый, ӕмӕ не скъолаты фылдӕр хай кӕй сты ногарӕзт бӕстыхӕйттӕ, иннӕтӕ та ӕрцыдысты капиталон цалцӕг раздæр азты. Уымӕ гӕсгӕ дзы кӕд арӕзтадонцалцӕггӕнӕн куыстытӕ тынг нӕ хъӕуы, уӕддӕр рӕстӕг алцӕуыл дӕр уадзы йӕ фӕд ӕмӕ уыцы чысыл цухдзинӕдтӕ дӕр иуварсгонд ӕрцӕудзысты.

Нӕ республикӕйы ӕндыгъд уавӕр куы уыд, уӕд бахъыгдард Дменисы астӕуккаг скъолайы ӕртыккаг уӕладзыг. Уый ӕмбӕлон уагмӕ ӕркӕныныл ныртӕккӕ кусы районы цалцӕггӕнӕн-арӕзтадон хӕдзарад.

Ныхас йӕхимӕ айста скъолайы директор Дудайты Земӕ ӕмӕ раппӕлыд, цалцӕггӕнӕн куыстыты хайад чи исы, уыцы бынӕттон кусджытӕ Джиголаты Хасан, Мераб æмæ Быценты Славикӕй.

– Не скъола сырӕзт 1974 азы, у ӕртӕуӕладзыгон, фӕлӕ дзы нӕ уыд, алыгъуызон мадзӕлттӕ кӕм уагътаиккам, ахӕм актон зал. Ӕххӕстӕй цалцӕггонд куы ӕрцӕуа, уӕд уым уыдзӕн фӕллойадон уроктӕ уадзӕн кабинет, библиотекӕ ӕмӕ компьютерон кабинет. Скъолайы нӕ уыд спортивон зал дӕр ӕмӕ уыцы фарст дӕр скъуыддзаг ӕрцӕудзӕн рӕхджы. Дудайты чызг бузныг зӕгъы Ахуырады министрадӕн, фӕллойадон уроктӕн сын дзӕвгар кусӕнгӕрзтӕ ӕмӕ ифтонггӕрзтӕ кӕй радтой, уый тыххӕй. Ацы аз сӕм фыццагкъласонтӕ хъуамӕ уа ӕхсӕзӕй фараст ахуыргӕнинаджы онг, – зæгъы Дудайты чызг.

Дарддӕр ахуырады хайады хистӕр Лолоты Б. куыд загъта, уымӕ гӕсгӕ цалцӕггӕнӕн куыстытӕ ӕххӕст кӕнынц Сатихъары астӕуккаг скъолайы дӕр. Раздӕр хъармгӕнӕн системӕйы ифтонгад ӕвӕрд уыд хӕрӕндоны ӕмӕ уый ӕвзӕрын кодта тӕссагдзинад. Уа-вӕр бахынцыд ӕрцыд ӕмӕ ӕввахс рӕстӕджы уый æвæрд ӕрцӕудзӕн ӕндӕр бынаты. Лыгкӕнинаг фарстатӕ ма ис Арцеу, Рустау ӕмӕ Зары хъӕууон скъолаты дӕр. Зӕгъын хъӕуы, Зары скъола рог цалцӕг кӕй ӕрцыд сӕхи тыхты руаджы. Дменисы сывӕллӕты рӕвдауӕндон дӕр кӕд ногарӕзт бӕстыхай у, уӕддӕр дзы хъӕуы чысыл цалцӕггӕнӕн куыстытӕ бакӕнын ӕмӕ ууыл дӕр бацархайдзысты афоныл.

Кӕмӕндӕр, дам, йӕ мады мард нӕ хъӕр кодтой, – зӕгъы ирон ӕмбисонд. Лолойы фырт катайгӕнгӕ дзырдта, ахуыргӕнинӕгты контингент азӕй азмӕ кӕй къаддӕр кӕны, уый тыххӕй. Уымӕ гӕсгӕ ӕхгӕд ӕрцӕудзысты цалдӕр къласы ӕмӕ  уый мӕгуырауӕрдӕм бандавдзӕн ахуыргӕнджыты финансон уавӕрыл. Чысыл у, ацы аз фыццаг къласмӕ чи хъуамӕ бацӕуа, уыцы ахуыргӕнинӕгты нымӕц, ӕдӕппӕт сты 17. «Ахуырады закъон»-ы раздӕры закъонмæ гӕсгӕ, ахуыргӕнинаг кӕм цӕры, уыцы районмæ хауæг скъолайы хъуамæ ахуыр кодтаид. Хъыгагӕн, уыцы пункт ист ӕрцыд ӕмӕ уый мӕгуырауӕрдӕм ӕндавы хъӕууон скъолатыл. Цӕвиттон, Тъбеты скъолайы райдиан кълӕсты тынг хорз ахуыргӕнӕгыл нымад у Хъуылымбегты Евразия, фӕлӕ уӕддӕр ныййарджытӕ сӕ сабиты кӕнынц горӕты скъолатӕм. Афтӕмӕй нӕ хъуыды кӕнынц сӕ сывӕллӕтты ӕнӕниздзинад ӕмӕ фыдӕбоныл.

Скъолатӕ кадртӕй сты ифтонг, ахуыргӕнджыты 98 проценты рацыдысты аттестаци ӕмӕ уый фӕстиуӕгӕн ноджы фӕбӕрзонддӕр сӕ квалификаци. Скъоладзауӕн ӕнӕ-мӕнгхъӕуӕг сты ахуыргӕнӕн чингуытӕ дӕр ӕмӕ уыдонӕй дӕр ӕххӕстӕй ифтонг ӕрцӕудзысты ӕввахс рӕстӕджы. Алы скъолайы дӕр ис хӕрӕндон ӕмӕ уымӕ гӕсгӕ ахуыргӕнинӕгтӕ нӕ фӕтыхсынц сихор бакӕныныл. Кӕй зӕгъын ӕй хъӕуы, хӕрӕндæттæ алцӕмӕй ифтонг нӕма сты ӕмӕ уымӕ гӕсгӕ ахызтыстӕм, афтӕ хуыйнӕг дыккаг аходӕнмӕ. Ӕххæст сихорӕй ма пайда кӕнынц, ӕрмӕстдӕр фӕдаргъдӕргонд боны сахаттӕ цы скъолаты ис, уыдон ӕмӕ сывӕллӕтты рӕвдауӕндӕттӕ.

Хуыбиаты Никъала

Comments are closed, but trackbacks and pingbacks are open.