Мит уа, къæвда, хурбон æви уазал, Къуылыхты Иренæйы сæумæ райсомæй арæх фенæн ис Джиоты Аланы проспекты Цхинвалы дыккæгæм астæуккаг скъоламæ цæугæйæ. Сылгоймаг йæ куыстмæ тагъд никуы фæкæны, фæлæ алы хатт дæр йæ уæлхъус балæууы афоныл, фылдæр хатт – раздæр.
Алы хистæр кары адæймаг дæр æнæрымысгæ нæ фæвæййы йæ сабибонтæ. Уымæн æмæ уыцы æнæмæт рæстæг адæймагæн вæййы æппæтæй адджындæр. Æнæрахатгæ нæ фæдæн, сабибонтæ мысгæйæ Иренæйæн йæ цæсгом цасдæр бæрцæй кæй фæирддæр, кæй фæхудæндзастдæр ис. Æмæ мын дзурын райдыдта, йе ‘мкарæнтимæ йын цы хорз ахастытæ уыдис, абон дæр сæ куыд нæ рох кæны, искæимæ сæ куы амбæлы, уæд арæх сæ ныхæстæн кæрон куыд нал вæййы, уыдæтты тыххæй.
Иренæ цалынмæ Цхинвалы дыккæгæм астæуккаг скъола каст нæ фæцис, уæдмæ дæр йæ фæнд уыдис ахуыргæнæг суæвын. Уымæн æмæ йын ахуырады къабазы, куыд фыды, афтæ мады ‘рдыгæй дæр куыста бирæ æввахс адæймæгтæ. Сæ фембæлдтыты рæстæджы уыдон фылдæр ныхас кодтой ахуыргæнæг, ахуыргæнинæгтæ, скъола æмæ æндæр ахæм фарстытæн æмæ Иренæйæн дæр ахуыргæнæджы дæсныйад садджын ис. Æцæг, уыцы дæсныйад кæм райсдзæнис, уый нæма зыдта. Бирæ хъуыды кодта æмæ аскъуыддзаг кодта, Хуссар Ирыстоны педагогон институтмæ бацæуын. Ам Иренæ йæхи тынгдæр бауарзын кодта, йæ лекцитæм афоныл æмæ цæттæйæ кæй цыдис, уымæй. Æмæ ма цыфæнды хъуыддаджы дæр цæттæ кæй уыд æххуысхъуаг æмкъурсонты цур балæууынмæ. Никуы сыл атигъ кодта йæхи. Ахæм хорз ахаст æм дардтой сæхæдæг дæр æмæ ма абон дæр нымайынц, зæгъгæ сæ къурсæй хæлардæр æмæ адджындæр къурс нæ уыдис.
Институт æнтысгæйæ каст фæуыны фæстæ, кæд рæстæг цасдæрбæрцæй нал уыд зæрдæйы фæндиаг, уæддæр аскъуыддзаг кодта æмæ бацыд дыккæгæм астæуккаг скъоламæ, йæхæдæг астæуккаг ахуырдзинад кæм райста, уырдæм. Ам ыл йæ раздæры ахуыргæнджытæ фембæлдысты хорз. Искуы-иу истæуыл куы фæтыхст, уæд-иу балæууыдысты йæ уæлхъус. Йæ ахуыргæнджыты æххуыс æмæ йæхи ныфсхасты фæрцы Иренæ уайтагъд фæцайдагъ йæ ног куысты сусæгдзинæдтыл.
Уæдæй рацыд 34 азы. Иренæ йе ‘мкусджытæй алкæмæдæр хорз æмæ зæрдæхæлар ахас кæй дары, уый æз мæхæдæг дæр рахатыдтæн, скъоламæ куы бацыдтæн, ахуыргæнджытимæ, куы ныхас кодтон, уæд. Иренæ абон скъолайы нымад у фæлтæрддæр ахуыргæнджытæй иуыл æмæ скъоламæ ног ахуыргæнджытæ куы æрбацæуы, уæд Иренæйæн амонын нæ хъæуы, цæмæй фæкæса йæ ног коллегæтæм.
Иренæ йæ куыстмæ хорз ахаст кæй дары, уый ма бæрæг у уымæй дæр æмæ йын кæд хæдзары вæййы дзæвгар куыст æмæ аразинæгтæ, уæддæр сæ ныууадзы, æрбацæуы скъоламæ æмæ цæмæй дыккаг бон йæ уроктæ ацæуой æнтыстджындæрæй, ахуыргæнинæгтæ райсой фылдæр зонындзинæдтæ, уый тыххæй улæфтбон дæр æрбацæуы скъоламæ æмæ йæхи хуыздæр бацæттæ кæны йæ уроктæм.
Ныхас нæм æрхауд раздæры æмæ абоны скъоладзауты тыххæй дæр. Куыд банысан кодта, афтæмæй «Советон скъоладзауты ‘хсæн бæрзонддæр уыдысты æгъдау æмæ æфсарм, хистæрæн хуыздæр кад æмæ аргъ кодтой. Сæ цымыдисдзинад та уыдис бирæварсондæр. Абоны сабитæ дæр уыцы хорз миниуджытæй хайджын сты, фæлæ æмткæй сисгæйæ се ‘хсæн ис къорд хицæндзинæдтæ.
«Раст нæу, – зæгъы дарддæр Иренæ, – цыфæндыйæ дæр иуæй-иу ныййарджытæ, хъуыддаг бæстон нæ базонгæйæ, сæ кæстæрты æвварс кæй рахæцынц, уый. Кæстæр рæдийаг вæййы æмæ йæ сæрыл куы рахæцынц, уæд нал фæзоны, раст æмæ зылын, хорз æмæ æвзæр.
«Цалдæр дæсгай азты размæйы ахуыргæнинæгтæ арæхдæр æрымысынц сæ ахуыргæнджыты, арæхдæр сын раарфæ кæнынц бæрæгбонты цытæн. Хъыгагæн, уыцы хорз миниуджытæ арæх не ‘вдисынц фæстаг азты рауагъдонтæ. Уый нæу хорзыл дзурæг æмæ не ‘ппæт дæр хæсджын стæм цæмæй алы хъуыддаджы дæр размæ тырнæм», – загъта мын Иренæ.
ГÆЗЗАТЫ Иван
