Дæ цæст ахæсс дунейыл

ФЕМБÆЛД ВЕНЕСУЭЛÆЙЫ ВИЦЕ-ПРЕЗИДЕНТИМÆ

УФ-йы Паддзахадон Думæйы Феде-рацийы советы спикер Валентина Мат-виенко Мæскуыйы фембæлд Венесуэлæйы вице-президент Дельси Родригесимæ. Уый фехъусын кодта Венесуэлæйы АИШ-ы провокацийы тæссагдзинады тыххæй. Уыимæ ныфс бавæрдта, зæгъгæ, Уæрæсе алцыдæр сараздзæн, цæмæй хæстон бабырст ма бауадзой Венесуэлæмæ. «Мах тынг тæрсæм, цæмæй туг ныккæла, уый тыххæй Иугонд Штаттæ цахæмфæнды про-вокацийæ дæр куы спайда кæной, уымæй æмæ афтæмæй бабырсой Венесуэлæмæ». Афтæ ма банысан кодта, зæгъгæ, Мæскуы хæцы закъонон президент Николас Маду-ройы æвварс. Уымæй дарддæр ма Мат-виенко фехъусын кодта, зæгъгæ, Венесу-элæйы кризис барæй сарæзтой Иугонд Штаттæ сæхи интересты тыххæй.

БАЙГОМ ИУМИАГ ЗАВОД

Индийы премьер-министр Нарендра Моди Уттар-Прадешы штаты Аметийы зыл-ды митингы ныхас кæнгæйæ, фехъусын кодта, индиаг горæт Корвайы Калашниковы автоматтæ уадзæн завод кæй байгом, уый тыххæй. Уый куыд банысан кодта, афтæмæй индиаг-уæрæсейаг иумиаг куыс-туат ахъаз кæндзæн бæстæйы гарзджын тыхты потенциалы рæзтæн æмæ национ æдасдзинад сфидардæр кæнынæн. Йæ рады «Рособоронэкспорт»-ы генералон директор Александр Михеев банысан кодта, зæгъгæ, иумиаг проектмæ гæсгæ хъуамæ рауадзой 750 мин АК-203 автоматы. Уый ма загъта, зæгъгæ, Корвайы заводы хъомысад фадат дæтты æххæстæй Индийы тыхон структурæты сæрмагонд сконд сифтонг кæнынæн.

 

ВЛАДИМИР ПУТИНЫ АРФÆ

УФ-йы Президент Владимир Путин раарфæ кодта уæрæсейаг-индиаг куыстуат официалонæй байгом кæныны церемонийы хайадисджытæ æмæ уазджытæн. Сæрмагондæй, Путин банысан кодта, зæгъгæ, индиаг горæт Корвайы цы завод байгом, уый суыдзæн Мæскуы æмæ Нью-Делийы хæлардзинады æмæ конструктивон æмгуыстады символ.

 

СДЗУАПП КÆНДЗÆН КОСМОСЫ МИЛИТАРИЗАЦИЙÆН

Иугонд Штаттæ разæууæлтæ аразынц космикон тыгъдады милитаризацийæн, цæмæй космосæй спайда кæной хæстон нысæнтты. Уæрæсейы бахъæудзæн дзуапп радтын гæнæнуæвæг тæссагдзинæдтæн асимметрион мадзæлттæй, – фехъусын кодта УФ-йы хъахъхъæнынады министры фыццаг хæдивæг Валерий Герасимов æфсæддон стратегийы рæзты сæраппонд конференцийы. «Фæстаг рæстæджы Пен-тагон бирæ хæттыты фехъусын кодта космосæй хæстон нысæнтты спайда кæныны тыххæй. Уый тыххæй арæзт цæуынц æфсæдты ног хуыз – космикон æфсæдтæ», – банысан кодта Герасимов.

КОЛЛЕГÆТЫ БАНЫХÆСТÆ

УФ-йы хъахъхъæнынады министр Сергей Шойгу телефоны ныхас кæнгæйæ, мæсæл-лæйы ныхæстæ загъта йæ индиаг коллегæ Нирмала Ситхараманæн штат Джамму æмæ Кашмиры теракты сæраппонд, кæцы ссис хæстон ныхмæлæудтыты аххосаг Инди æмæ Пакистаны ‘хсæн. Дыууæ министры банысан кодтой террористон тæссагдзинæдты ныхмæ тох кæныны æмархайд фæтыхджындæр кæныны ахс-джиагдзинад, афтæ ма æруынаффæ кодтой дыууæ бæстæйы æмгуыстады перспек-тивæтыл.

 

ЙÆ ЦАРДÆЙ АХИЦÆН ЖОРЕС АЛФЕРОВ

Санкт-Петербурджы 88-аздзыдæй йæ цардæй ахицæн физикæйæ Нобелы премийы лауреат Жорес Алферов. Ноябры кæрон Алферов бахауд рынчындонмæ, Уæрæсейы зонæдты академийы йæхи æвзæр куы банкъардта, уый фæстæ. Жорес Алферов райгуырд  1930 азы 15 марты Витебскы. Каст фæцис Ленинграды электротехникон институты электронон тех-никæйы факультет. 1953 азæй фæстæмæ куыста Иоффейы номыл физикон-техникон институты. Архайдта тагъд æмæ микроэ-лектронон компонентты саразыныл. Уый тыххæй йын 2000 азы лæвæрд æрцыд физикæйæ Нобелы преми. 1991 азæй 2017 азмæ Жорес Алферов уыд Уæрæсейы зонæдты академийы вице-президент.

ФЫЦЦАГ ЗЫМÆГОН УНИВЕРСИАДÆ

Красноярскы цытджын æгъдауæй байгом зымæгон универсиадæ. Цытджын цере-монийы рæстæджы йæ хайадисджытæ æмæ уазджытæн раарфæ кодта УФ-йы Президент Владимир Путин. Универсиа-дæйы хайадисджытæн видеосидты раар-фæ кодта Олимпион комитеты сæргъ-лæууæг Томас Бах дæр.

ЗАГЪТА ПРОТЕСТ

Китай протест загъта Канадæйæн ком-пани Huawei-ы финансон директор Мэн Ваньчжоуйы Иугонд Штаттæм экст-радицийы процесс кæй райдыдта, уый фæдыл, – фехъусын кодтой Китайы фæ-сарæйнаг хъуыддæгты министрады. Ведомствойы банысан кодтой, зæгъгæ, ацы фарсты фæдыл уыдонæн ис иунысанон позици, кæцымæ гæсгæ компанийы финансон директоры хъуыддаг у гуымир æгъдауæй æмбæстагон бартæ фехалын, кæцытæ бындуриуæг кæнынц политикон мотивтыл. Китай домы се ‘мбæстаджы ссæрибар кæнын æмæ йæ фæстæмæ йæ райгуырæн бæстæмæ раздахын. Уыимæ ныр Мэн Ваньчжоуйы хъуыддагмæ байхъусдзысты тæрхондоны, кæцы сбæрæг кæндзæн йæ экстрадицийы закъонон-дзинад. Кæройнаг ныхас хъуамæ зæгъа Канадæйы юстицийы министрад.

ПРОТЕСТОН АКЦИ

Алжиры уагъд æрцыдысты протестон акцитæ бæстæйы 81-аздзыд президент Аб-дельазиз Бутефлика фæндзæм прези-дентон æмгъуыдмæ йæ кандидатурæ кæй раразмæ кодта, уый ныхмæ. Митинджы хайад райстой 800 мин адæймаджы бæрц. Демонстранттæн ныхмæлæудтытæ уыд полициимæ, кæцыты бахъуыд тыхæй спай-да кæныны сæр. Хъыгдард баййæфтой 183 адæймаджы. Алжиры президентон æвзæрстытæ уагъд æрцæудзысты 18 апрелы. 1999 азæй фæстæмæ бæстæйыл къухда-риуæгад кæны Абдельазиз Бутефлика, кæцы 2013 азæй фæстæмæ цæуы инвалидон коляскæйыл, инсульт ын кæй уыд, уый фæстиуæгæн. Дзыллон протестты аххосæй 81-аздзыд президент ногæй критикон уавæры бахаудта рынчындонмæ.

БАХАТЫД ФИДДОНТÆ АИВЫНЫ ТЫХХÆЙ

АИШ-ы президент Дональд Трамп Китай-мæ бахатыд, цæмæй æвæстиатæй  фиддонтæ аива америкæйаг хъæууонхæдзарадон продукттыл. Йæ хъуыдымæ гæсгæ, ахæм уынаффæйы бындур у бæстæты ‘хсæн баныхæсты хорз фæстиуæг. Китай æмæ Иугонд Штатты ‘хсæн базарадон хæст райдыдта ивгъуыд аз январы мæйы.

 

ЗЫНГСИРВÆЗТ

Дагъыстаны Цумадинскы районы Тисс-Ахитлийы хъæуы зынгсирвæзты фæстиуæгæн хъыгдард баййæфтой 17 хæдзары æмæ 14 уæлæмхас хæдзарадон арæзтады. Уыдонæй 11 басыгъдысты æххæстæй æмæ æхсæз хæдзары та – хайгай. Развæлгъау бæрæггæнæнтæм гæсгæ, зынгсирвæзт æрцыд пецы фæздæгдзæуæнæй зынджы стъæлфæн хосмæ (сено) кæй бахауд, уый фæстиуæгæн.

РАЙДЫДТОЙ СÆРДАРИУÆГАД КÆНЫН

Франц æмæ Герман март æмæ апрелы ИНО-йы историйы фыццаг хатт сæрдариуæгад кæндзысты ИНО-йы Æдасдзинады советы. Æдасдзинады советы боны фæткы сæйраг темæтæ суыдзысты Æввахс Хурскæсæны проблематикæ, Цæгат Кореяйы денуклеаризаци, афтæ ма африкæйаг бæстæты уавæр.

 

НÆ БАУАГЪТОЙ  КОЛОННÆТЫ

Иугонд Штаттæ не сразы сты «Эт-Танф»-ы зонæйы территорийыл транспортон колоннæтæ бауадзыныл «Рукбан»-ы лагерæй лигъдæтты раласыны тыххæй, – фехъусын кодта Сирийы фидыдады уæрæсейаг центры къухдариуæггæнæг Сергей Соломатин. Йæ ныхæстæм гæсгæ, Вашингтон ахæм уынаффæ райста, сæ æдзухон цæрæн бынæттæм лигъдæтты раласыны тыххæй æппæт мадзæлттæ æнтыстджынæй кæй фесты, уымæ нæ кæсгæйæ. Лагерь «Рукбан»-ы цæрынц 42 мин лигъдоны, уыдонæн сæ 82 проценты фæнды фæстæмæ сæ хæдзæрттæм раздæхын.

Информацион агентадты хъусынгæнинæгтæм гæсгæ