Уыцы ирд, рæсугъд æмæ райдзаст райсом Цæгат Ирыстоны горæт Беслæны фыццæгæм астæуккаг скъоламæ дæр цингæнгæйæ цыдысты сабитæ сæ ныййарджытимæ. Æмбырд кодтой скъолайы кæрты. Райдыдта, æнæрхъæцæй кæмæ æнхъæлмæ кастысты, уыцы линейкæ. Райдыдта, фæлæ уæдмæ цы музыкæйы зæлтæ æмæ зарджытæ хъуыст, уыдоны фескъуыдтой алыгъуызон тызмæг хъæртæ, хæцæнгæрзты æхстытæ. Цы цæуы, уый уыцы уысм кæронмæ æмбаргæ дæр ничи кодта, афтæмæй æххæст кодтой фыдгæнджыты домæнтæ, кæрæдзийы фæдыл хызтысты мидæмæ, скъоламæ. Чидæртæ та архайдтой сæхи амбæхсыныл, скъоламæ нæ, фæлæ фыдгæнджыты разæй згъордтой фæйнæрдæм, сæхи кæм бааууон кæной, ахæм бынæттæм. Фæлæ сæ фылдæрæн фыдгæнджытæ æхгæдтой сæ фæндæгтæ æмæ сæ тардтой скъоламæ. Скъоламæ чи бахызт, уыдонæй иу уыд нæ абоны уацы хъайтар Сабиаты Алинæ.
Алинæ уæд цыппæрæм къласмæ цыд. Уыцы бон æй йæ мад Маринæ райхъал кодта бирæ раздæр. Изæры аскъуыддзаг кодтой, цæмæй сæхи бацæттæ кæной хорз æмæ линейкæмæ дæр ма байрæджы кæной. Æмæ афтæ дæр рауад. Фæлæ Алинæ скъолайы куы февзæрд, уæддæр ма хъуыды кодта, зæгъгæ, æвæццæгæн, киноныв исынц. Уавæр куы бамбæрста, уæд та хъуыды кодта йæхи фæхибар кæныныл, бамбæхса фыдгæнджытæй. Уæдмæ ауыдта, хистæркъласонтæй кæцыдæртæ куыд фегом кодтой фыццаг уæладзыджы рудзгуытæй. Иутæ дзы уадид сæхи бааууон кæныныл фесты, æндæртæ та кæстæрты рудзгуытæй æппæрстой æддæмæ. Алинæ дæр кæд архайдта йæхи бааууон кæныныл, уæддæр ын уый не ‘нтыст. Йæ чингуыты хызын рæстмæ фæразгæ дæр нæ кодта, уым æй ныууадза, уый та йæ нæ фæндыд. Йæ тыхстдзинад ын хистæркъласонтæй ауыдта кæцыдæр. Бауад æм, фелвæста йæ æмæ февзæрд скъолайæн æддейæ. Уым чи уыд, уыдонæй чи кæдæм лыгъд, чи та – кæдæм. Алинæ иудзæвгар аззад æдзынæгæй, стыхст, нал зыдта, цы фæуа, уый, фæлæ фалдæр, æндæр хæдзары цур, йæхи фыдгæнджытæй чи бахызта, уыдоны æхсæн йæ мад Мадинæйы куы ауыдта, уæд, раст, цыма йæ уæнгтæ феуæгъд сты, ныккуыдта æмæ йæ мады хъæбысы куыд февзæрд, уый йæхæдæг дæр нал рахатыд. Ахæм уавæрты ахуыргæнинæгтæ сæхи ирвæзын кодтой, цалынмæ сæ фыдгæнджытæ нæ ауыдтой, уæдмæ…
Алинæ райгуырд æмæ схъомыл горæт Бесланы. Кæимæ хъомыл кодта æмæ схæлар, уыдонæй абон кæд бирæтæ сæрæгас нал сты, фыдгæнджыты къухæй бабын сты, уæддæр сæ нæ рох кæны. Æцæг ын, йæ хиуæттæ дæр бар нал дæттынц æмæ цæуа сæ иумæйаг уæлмæрдмæ. Уымæн æмæ куы бацæуы, уæд бавзæр вæййы, ахауы æмæ йæ бахъæуы дохтырты æххуыс дæр.
Алинæ æмæ ма бирæ æндæр ахуыргæнинæгтæн цæмæй сæ уавæр фæхуыздæр уыдаид, уый тыххæй æртæ мæймæ æрвыст æрцыдысты Швейцаримæ. Йæ ацы балцы тыххæй уый радзырдта: «Цы улæфæндоны уыдыстæм, уый кусджытæ нын иууылдæр кодтой тæригъæд, цæмæй нæ уавæр фæхуыздæр уа, уый тыххæй арæзтой æппæт дæр. Цух нæ нæ уагътой алыгъуызон рæвдауæн дзырдтæ æмæ митæй.
Хорз тæлмæнтæ нæм æвзæрд, кæдæмты нæ кодтой, уыцы бынæттæй. Уæдæй ноджы тынгдæр бауарзтон мæ фыдыбæстæ, йæ рæсугъддзинадæй зындгонддæр бæстæйы æмрæнхъ кæй лæууы, уый тыххæй», – зæгъы Алинæ.
Алинæ иттæг хорз нысæнттимæ каст фæцис астæуккаг скъола æмæ уыцы аз ссис Цæгат Ирыстоны хæххон-металлургион институты студенткæ. Уым дæр ахуырмæ фæбæрæг йе ‘взыгъддзинад, каст æй фæцис æмæ ныр йæ зонындзинæдтæй æнтысгæйæ пайда кæны, цы куыстуаты кусы, уым. Стыр хайбавæрд хæссы куыстуаты æнтыстытæм.
Алинæ цалдæр азы размæ амбæлд йæхийау уæздан æмæ æгъдауджын æвзонг ирон лæппу Габуты Дауытыл. Кæрæдзийы зæрдæмæ фæцыдысты æмæ бæрæг рæстæджы фæстæ сæ цард баиу кодтой. Кæддæр Беслæны фыццæгæм астæуккаг скъолайы æрцæугæ трагедийы цæхæрыл чи рацыд, уыцы сылгоймагæн барухс йæ зæрдæ. Абон æвзонг æмкъæйттæ хъомыл кæнынц æртæ фырты. Лæппутæ кæд нырма сывæллæтты рæвдауæндонмæ цæуынц, уæддæр ныридæгæн бæрæг у, кæй уарздзысты æмæ æнувыд кæй уыдзысты Райгуырæн бæстæйыл, кæй зондзысты хистæрæн аргъ æмæ кад кæнын, кæй уыдзысты рæсугъд æмæ кадджын, ирон æгъдæуттыл хæст. Уымæн æмæ сæ сæ мад æмæ фыд цайдагъ кæнынц уыцы хорз миниуджытыл.
Алинæимæ нæм ныхас æрхаудта, йæ цардæмбал Дауытæй, цахæм æххуыс исы, уый тыххæй æмæ банысан кодта, зæгъгæ, «алы хæдзары дæр, æрвылбон бирæ алыгъуызон аразинаг хъуыддæгтæ вæййы, уæлдайдæр та, хæдзары уал æнахъом сабийы куы рæза, уæд. Дауыт йæхи куыстыты æддейæ никуы базивæг кæны мæ къух фæрог кæнынмæ æмæ дзы уый тыххæй дæн сæрыстыр. Уæлдай бузныг та дзы дæн, кæй æнкъары æмæ хаты Беслæны фыццæгæм астæуккаг скъолайы теракты рæстæджы цы зынтæ æмæ хъизæмæрттæ бавзæрстон, уыдон. Æппынæдзух архайы, цæмæй уыцы мæгуырау бонтыл къаддæр хъуыды кæнон.
Алинæ æмæ та Дауытæн æрæджы ноджыдæр барухс сты сæ зæрдæтæ. Дзæуджыхъæуы горæты баисты ног фатеры хицау. Ныртæккæ фатеры æххæст цæуынц цалцæггæнæн куыстытæ æмæ сæ уырны, ног 2024 аз кæй банысан кæндзысты сæхи фатеры.
ГÆЗЗАТЫ Иван
