Мидхъуыддӕгты министрады управленитӕ ӕмӕ дӕлхӕйттӕ аразынц хатдзӕгтӕ 2019 азы бакӕнгӕ куысты тыххӕй. Ахӕм хыгъдлӕвӕрттӕ фӕцӕуынц ӕрвылаз дӕр ӕмӕ дзы хайад фӕисынц ведомствӕйы сӕргълӕууӕг, кӕнӕ та министры хӕдивджытӕ. Бакӕнг куысты фӕстиуджытӕм ӕркӕсгӕй къухдариуӕггӕнджытӕ бахӕссынц фиппаинӕгтӕ, аргъ скӕнынц бакӕнгӕ куыстӕн ӕмӕ бафӕдзӕхсынц кусджытӕн, цӕмӕй сӕ дарддӕры куыст фӕэффективондæр кӕной.

Горӕт Цхинвалы Мидхъуыддӕгты управленийы дӕр ауагъдӕуыд ахӕм ӕмбырд. Хайад дзы райстой Мидхъуыддӕгты министр Наниты Игорь, министры фыццаг хӕдивӕг Цхуырбаты Андрей, Прокуратурӕйы минӕвар Цхуырбаты Хъазбег ӕмӕ управленийы службӕты ӕмӕ хайадты хистӕртӕ.

Ӕмбырд йӕ раныхасӕй байгом кодта управленийы сӕргълӕууӕг Мӕргъиты Уырызмӕг, бакӕнгӕ куысты тыххӕй доклад скодта управленийы хистӕры хӕдивӕг Сагкаты Эльбрус.

Горӕты управленийы кусджытӕ цӕмӕй оперативон уавӕр контроль кӕной, уый фӕдыл азы дӕргъы бакодтой егъау куыст. Фыдракӕндты раргом кӕныны хъуыддаг фаронмӕ абаргӕйӕ фӕхуыздӕр ӕмӕ 2019 азы схызт 87 процентмӕ. 2018 азы та уыд 81,3 проценты. Ӕнӕххӕст кары сывӕллӕттимӕ кусыны фӕдыл инспектортӕ азы дӕргъы уагътой профилактикон фембӕлдтытӕ скъолаты ӕмӕ хӕдзӕртты. Ныридӕгӕн милицийы профилактикон хыгъды лӕууы 12 ӕнӕххӕст кары сывӕллоны ӕмӕ 25 та – ӕвӕрӕз бинонтӕ, кӕцытимӕ ӕдзухдӕр цӕуы куыст ӕмӕ сын алыварсонӕй ӕххуыс кӕнынц. Управленийы кусджытӕ ма азы дӕргъы хъахъхъӕдтой ӕхсӕнадон фӕтк горӕты цӕуӕг алыгъуызон ӕхсӕнадон, культурон, политикон, динон мадзӕлтты. Милицийы кусджытӕн сӕ профссионалон ӕмвӕзад фӕбæрзонддӕр кӕнынӕн рӕстӕгӕй-рӕстӕгмӕ уагъд цыдысты курсытӕ ӕмӕ индивидуалон-профилактикон фембӕлдтытӕ, цыран милицийы кусджытӕн ӕмбарын кодтой закъоны фӕлгӕтты кусыны домӕнтӕ.

Цхуырбаты Андрей иумийагӕй сисгӕйӕ хорз аргъ скодта управленийы бакӕнгӕ куыс-тӕн, фӕлӕ бахатыд, цӕмӕй раджы ӕрцӕугӕ фыдракӕндтӕ раргом кӕныныл куыст фӕак-тивондӕр кӕной ӕмӕ ма фадыгон инспектортӕ дӕр сӕ куыст фӕхуыздӕр кӕной.

Кӕронбӕттӕны Наниты Игорь банысан кодта проблемон фарстатӕ, кӕцыты тыххӕй къуыхцы кӕны управленийы куыст ӕмӕ радта 2020 азӕн хӕслӕвӕрдтӕ.

«Иумийагӕй сисгӕйӕ иууыл стырдӕр уӕз цӕуы Цхинвалы мидхъуыддӕгты управ-ленийыл. Уымӕн ӕмӕ нӕ республикӕйы цӕрджыты фылдӕр хай цӕры ацы горӕты ӕмӕ сымах хӕссут стыр бӕрндзинад. Азы дӕргъы бакӕнгӕ куысты хатдзӕгтӕм ӕркӕсгӕйӕ зӕгъӕн ис, ӕмӕ сымах сӕххӕст кодтат уӕ разы лӕууӕг хӕстӕ, ис уын ӕнтыстытӕ иннӕ азтӕм абаргӕйӕ. Нӕ бӕстӕйы къухдариуӕгад ӕмӕ министрады хистӕртӕ дӕр ӕдзух архайынц, цӕмӕй милицийы кусджыты куысты уавӕртӕ хуыздӕр кӕной. Райстам бирӕ ног машинӕтӕ, ног уӕлӕдарӕс, фӕфылдӕр ис куыстмызд, бафыстой нын иугӕндзонӕй ӕхцайы фӕрӕзтӕ санаторон-курортон улӕфӕндоны фӕдыл. Милицийы кусджытӕй йӕ службӕйон хастӕ ӕххӕст кӕнгӕйӕ чи фӕмард, уыдоны бинонтӕн дӕр бафыстам конпенсацитӕ, кӕд стыр суммӕтӕ нӕ уыдысты, уӕддӕр. 2022 азмӕ ма милицийы кусджыты нымӕц хъуамӕ фӕкъаддӕр уыдаид ноджы – уыдаиккам ма 950 адӕймаджы бӕрц. Фӕлӕ нӕ президент Бибылты Анатолийы фӕрцы оптимизацийы процесс урӕд ӕрцыд ӕмӕ ныр нӕ кусджыты нымӕц у 1150 адӕймаджы. Пенсийы арвитыны рӕстӕг кӕмӕн нӕ уыд ӕмӕ афтӕмӕй кӕй ссӕрибар кодтам куыстӕй, уыцы ӕмбӕстӕгты фылдӕр хайӕн дӕр куысты бынӕттӕ ссардтам», – загъта Наниты Игорь.

Ведомствойы сӕргълӕууӕг ма банысан кодта, зӕгъгӕ нӕ министрадӕн ис тынг ӕнгом ахастытӕ уӕрӕсейаг ӕмӕ цӕгатирыстойнаг коллегӕтимӕ ӕмӕ дарддӕр дӕр уыцы ахастытӕ хуыздӕр кӕндзысты. Нӕ милицийы кусджыты куысты уавӕртӕ ӕмӕ куысмызд дӕр азӕй-азмӕ бӕрӕг хуыздӕр кӕн-дзысты. Фӕлӕ ма уыимӕ иумӕ домӕнтӕ дӕр уыдзысты фылдӕр. Йӕ службӕйон хӕстӕ чи нӕ ӕххӕст кӕна ӕмӕ службӕйон дисциплинӕ чи хала, уыдон карзӕй ӕфхӕрд цӕудзысты.

«2020 азы милицийы куыст фыццаджы-дӕр здӕхт уыдзӕн ахӕм хӕслӕвӕрдтӕм, куыд алыгъуызон фыдгӕнджытимӕ тох, фыдракӕнд саразынмӕ ӕмхиц чи у, уыцы гоймӕгтимӕ  профилактикон куыст кӕнын, не мбӕстӕгты бартӕ хъахъхъӕнын фыдгӕнджытӕй. Нӕ Президент Бибылты Ана-толи ма нын сӕвӕрдта ахӕм хӕс, цӕмӕй ӕнгомӕй кусӕм нӕ республикӕйы иннӕ министрадтӕ, ведомствотӕ ӕмӕ тӕрхондӕттимӕ. Цӕмӕй нӕ разы лӕууӕг хӕстӕ ӕмӕ домӕнтӕ цӕсгомджынӕй ӕххӕст кӕнӕм, уый тыххӕй милицийы кусджытӕ ӕдзухдӕр хъуамæ бӕрзонд кӕной сӕ профессионалон, службӕйон, ӕфсӕддон, физикон ӕмӕ моралон-психологон цӕттӕдзинад. Цӕрджытимӕ хъӕуы ӕнгомдӕр кусын, ӕнӕххӕст кары сывӕллӕтӕм хъӕуы фылдӕр хъусдард здахын, ӕвӕрӕз бинон-тӕн хъӕуы ӕххуыс кӕнын. Не ‘мбӕстӕгтӕн сӕ тыхстдзинады сӕ фарсмӕ балӕууын у милицийы алкӕцы кусӕджы хӕс. Кӕд ӕмӕ нӕм 2019 азы фыдракӕндты нымӕц фӕ-къаддӕр ис, уӕддӕр махӕн бар нӕй, ӕмӕ нӕ куыст фӕлӕмӕгъдӕр кӕнӕм. Стыр бузныг уын зӕгъын уӕ бакӕнгӕ куысты тыххӕй», – кӕронбӕттӕны  загъта ведомствойы сӕргълӕууӕг.

Хыгъдон ӕмбырд ма ауагъдӕуыд милицийы сӕрмагонд нысаны къорды дӕр. Ардӕм дӕр фӕуазӕг сты Наниты Игорь ӕмӕ министры хӕдивӕг Пухаты Мераб. ОМОН-ы командиры хӕдивджытӕ бакастысты док-ладтӕ 2019 азы милицийы сæрмагонд ныса-ниуæджы къорды бакӕнгӕ куысты фӕдыл.

ОМОН-ы кусджытӕ азы дӕргъы сӕххӕст кодтой сӕ разылӕууӕг хӕстӕ. Инженерон-саперон хайады кусджытӕ 291 хатты сарӕзтой басгӕрстытӕ объектты ӕмӕ фӕзуӕтты, цы ран уагъд цыдысты алыгъуызон мадзӕлттӕ. Хайад ма райстой ӕппӕт уагъд цӕуӕг мадзӕлтты ӕхсӕнадон фӕтк бахъахъхъӕныны фӕдыл. Сӕ службӕйон техникӕйӕн агъуыстытӕ кӕй нӕ уыд арӕзт, уый фӕдыл бирӕ азты дӕргъы лӕууыдысты къӕвдамæ ӕмӕ хурмӕ, ӕмӕ автотранспорты техникон уавӕр бӕрӕг февзӕрдӕр ис. Президент Бибылты Анатолийы ӕххуысы фӕрцы 2019 азы арӕзт ӕрцыдысты агъуыстытӕ дæр.

Мидхъуыддӕгты министр Наниты Игорь стыр аргъ скодта ОМОН-ы бакӕнгӕ куыстӕн ӕмӕ ма цалдӕр кусӕджы схорзӕхджын кодта, сӕ службӕйы сын хорз бӕрӕггӕ-нӕнтӕ кӕй уыд, уый фӕдыл.

Алкӕцы управлени ӕмӕ дӕлхайы дӕр уагъд ӕрцыдысты хыгъдон ӕмбырдтӕ, цы ран хайад райстой ӕмӕ сын сӕ бакӕнгӕ куыстӕн аргъ скодтой министры хӕдивджытӕ.

2019 азы нӕ республикӕйы фӕндагон змӕлд, аваритӕ ӕмӕ фӕткхалӕн цаутӕ санализ кӕныны фӕстиуӕгӕн, зӕгъӕн ис ӕмӕ уавæр фӕхуыздӕр ис иннӕ азтӕм абаргӕйӕ. Кӕд 2018 азы ӕрцыд 173 фӕндагон-транспортон цауы, уӕд 2019 азы та уыдысты 137. Азы дӕргъы фӕндагон фӕткойтӕ хӕлд ӕрцыдысты 11156 хатты, 2018 азы та – 13286 хатты. Нозтджын шофырты нымӕц дӕр фӕкъаддӕр ис. Кӕд 2018 азы 509 нозтджын шофыры баурӕдтой, уӕд 2019 азы – 405. Анализ саразыны фӕстиуӕгӕн иууыл тӕссагдӕр бынӕттыл нымад ӕрцыдысты Цхинвалы 8-ӕм Июны, Путины  ӕмӕ Хъайтарты уынгтӕ. Ам ӕрцыдис иууыл фылдӕр аваритӕ. Нӕ республикӕйы фӕндӕгтыл фӕтк ӕрӕвӕрыны тыххӕй Фӕндагон змӕлды ӕдасдзинады инспектортӕ милицийы иннӕ службӕты кусджытимӕ азы дӕргъы ауагътой 460 рейдон мадзалы.

Иумийагӕй сисгӕйӕ Мидхъуддӕгты министрады раз лӕууы ахӕм хӕс, цӕмӕй фидӕнмӕ ноджы фӕхуыздӕр кӕной сӕ архайд.

ДЖИОТЫ Александр

Comments are closed, but trackbacks and pingbacks are open.