Хæдæфсарм, хъуыддаджы лæг

Хорз адæймаджы кой йæ кад æмæ намысæй фæхъуысы дардмæ. Тæхудиаджы удыхъæд, райгуырæн бæстæйы патриот – ахæм хæрзиуджытæй æххæст у Гаглойты Арон.

Гуыргæ ракодта Гъуырымбелайы хъæуы. Цхинвалы районы Тъбеты авдазон скъола фæуыны фæстæ  ахуырмæ бацыд Сталиниры педагогон ахуыргæнæндонмæ æмæ йæ æнтыстджынæй каст фæцис 1960 азы. Раст æм уыцы аз æрсидтысты æфсады рæнхъытæм дæр. Уралы уæлдæфон хъахъхъæнынады æфсады службæ кæнгæйæ, хæрз цыбыр рæстæгмæ ссис хæстон æмæ политикон цæттæдзинады иттæг хорз салдат æмæ йæ уæлдæр командæкæ-нынад снысан кодта взводы дæлхайы командирæй. Уыцы бæрнон хæсы æрыгон салдат йæхи иттæг хорз равдыста, йе ‘взвод кæддæриддæр уыдис раззагонты рæнхъыты, уый тыххæй йæ ныййарджытæ арæх истой бузныджы ныхæстæ уæлдæр командæкæнынадæй, афтæ ма ССР Цæдисы хъахъхъæнынады министрæй дæр. Æрыгон лæппу вазыгджын хæстон техникæ иттæг хорз кæй сахуыр кодта, уый тыххæй йын лæвæрд æрцыд фыццаг къласы ракетчик-операторы ном æмæ нысангонд æрцыд ракетон ифтонггæрзтæн разамындгæнæг операторæй, фæцис æртæмæйон фæсауæрцы афицеры курсытæ. Æфсады рæнхъыты цæсгомджынæй баслужбæ кæныны фæстæ демобилизацигонд æрцыд, фæлæ улæфгæ дæр нæ бакодта, афтæмæй кусын райдыдта фыццаг Челябинскы металлургон заводы, стæй та – «Шахтантрациты» шахты «Южная-Г»-йы, фæстæдæр та – Тамбовы полимерон машинæтæ аразæн заводы. 1966 азы Тамбовы областы мидхъуыддæгты управленийы фæндонмæ гæсгæ, Гаглойы фырт æрвыст æрцыд г. Минскы милицийы М.В. Фрунзейы номыл    спецскъоламæ. Уыцы скъола æнтыс-гæйæ фæуыны фæстæ Арон кусын райдыдта Тамбовы горæты Ленины районы мидхъуыддæгты хайады уголовон фæдагуырды инспекторæй.

Гаглойы фыртæн кæд йæ куыстæй йæ зæрдæ рухс кодта, кæд ын æмбæлон аргъ кодтой уæлдæрлæууæг кувджытæ, уæддæр йæ зæрдæ никуы сивта йæ райгуырæн къуымыл æмæ 1971 азы раивта йæ куыст Ирыстонмæ, фыццаг уал куыста мидхъуыддæгты Цхинвалы горæтон хайады æхсæнадон фæткхъахъхъæнынады инспекторæй, стæй 1972 азæй 1981 азмæ та областон Управленийы мидхъуыддæгты æнæведомствæйон хъахъхъæнынады инспекторæй. 1973 азы Гаглойы фырт фæсаууонмæ ахуыр кæнынмæ бацыд ССР Цæдисы Мидхъуыддæгты министрады Мæс-куыйы Академийы Ростовы факультетмæ æмæ йæ æнтыстджынæй каст фæци 1978 азы.

Уый тыххæй йын ССР Цæдисы Мидхъуыддæгты министр расидт сæрмагонд арфæ. Уый та дзурæг уыд, Арон алы хъуыддаджы дæр йæхи кæй æвдыста зæрдæргъæвд æмæ æнæзæрдæхудт кусæгæй, йæ разы цы хæстæ уыд, уыдонмæ кæй дардта бæрнон ахаст.

1981 азæй 1983 азмæ Гаглойы фырт куыста Мидхъуыддæгты областон управленийы уголовон фæдагуырды хайады хистæр инспекторæй, стæй та 1983 азæй 1992 азмæ цæсгомджын куыст фæкодта Цхинвалы горæтон хайады паспортон столы хистæрæй.

Цъус не сты Аронæн йæ лæггæд-тæ барадхъахъхъæнæг органты кусгæйæ, цæстыгагуыйау хъахъхъæдта адæмы æмæ паддзахады исад, æнæауæрдонæй тох кодта æхсæнадон æмæ паддзахадон мулк паплойгæн-джыты ныхмæ.

Куыд барадхъахъхъæнæг органты цæвиттойнаг кусæг, Райгуырæн бæстæйы æмбæстаг æмæ патриот, афтæ Арон, йæ адæмыл зын рæстæг куы скодта, уæд кæддæриддæр лæууыд йæ куысты уæлхъус, лæууыд ныфсджынæй горæт хъахъхъæнджыты фарсмæ. Органты йе ‘нувыд куысты тыххæй йын радтæуыд 25 арфæйæ фылдæр.

Дагомысы бадзырдмæ гæсгæ, гуырдзиаг-ирон хъаугъайы зонæмæ фидыдадхъахъхъæнæг тыхтæ куы æркондæуыд, уæд Гаглойы фырт райдыдта уым службæ кæнын оперативон хайады хистæры фыццаг хæди-вæгæй, стæй та Æмхæццæ тыхты ба-иугонд штабы хистæры хæдивæгæй Цæгат Ирыстон-Аланийæ. Арон ам дæр йæхи равдыста цæсгомджынæй, афицеры ном никуы счъизи кодта, ды-рысæй æххæст кодта йæ разылæууæг хæстæ.

1994 азы Гаглойы фырты йæ хорз æмæ ахадæн службæйы тыххæй гуырдзиаг-ирон хъаугъайы зонæйы архайæг ЕÆÆО-йы мисси схорзæхджын кодта япойнаг зынаргъ сахатæй номарæн фыстимæ.

Аронæн йæ цæстæвæрæн куысты тыххæй Республикæ Хуссар Ирыстоны президент Цыбырты Людвигы ба-рамындмæ гæсгæ лæвæрд æрцыд булкъоны цин. Зæгъын хъæуы уый, æмæ Арон кæмдæриддæр службæ кодта æмæ куыста, уым æй коллектив бирæ кæй уарзта йæ сыгъдæг зæрдæ æмæ æнæзæрдæхудт миниуджытæй, куысты æмæ службæйы та уыд ин-нæтæн цæвиттойнаг æмæ йын хицауад æмæ уæлдæр къухдариуæгад кæй аргъ кодтой йæ иузæрдион хорз куысты тыххæй. Хорзæхджын æрцыд майдантæй «Æнæзæрдæхудт куысты тыххæй» 3-аг, 2-аг æмæ 1-аг къæпхæнтæй, «Советон милицийы 50 азы бонмæ» риуылдарæн нысæнттæ – «Милицийы иттæг хорз кусæг», «Мидхъуыддæгты министрады иттæг хорз службæйы тыххæй» æмæ бирæ арфæтæ, стæй зынаргъ лæвæрттæ, цалдæр хатты æхцайы премитæй, грамотæтæй, «10 лет безупречной службы в Вооруженных силах РЮО» æмæ бирæ æндæртæй.

2007 азы апрелæй суанг 2016 азмæ Арон службæ кодта РХИ-йы Æдасдзинады комитеты Арæнгæрон службæйы кадрты хистæрæй. Йæ хорз куысты тыххæй йын радтæуыд цыппар грамотæйы, дыууæ грамотæйы – РХИ-йы Æдасдзинады комитеты хистæрæй, майданæй «10 лет Пограничной службы КГБ РЮО» æмæ риуылдарæн юбилейон нысанæй «20 лет КГБ РЮО», «20 лет Министерству обороны РЮО», «10 лет Победы 2000-2018 гг.», «25-летие РЮО», «100 лет милиции Южной Осетии 1917-2017 гг.» Гаглойы фырт кæд пенсийы ацыд, уæддæр йæ куыстуарзаг зæр-дæ иу ран бадын нæ зоны æмæ ныртæккæ кусы РХИ-йы Ветеранты советы сæрдары хæдивæгæй. Æгъдауджын æмæ хиуылхæцгæ адæймаг ам дæр кæны цæсгомджын куыст, йæ бон цæмæй у, уымæй архайы ветеранæн баххуыс кæнын, æмæ дзы алчидæр баззайы райгондæй, æрдз ын радта адæммæ уарзондзинад æмæ йæ чидæриддæр зоны, уыдон ыл, горæты цæугæйæ куы фембæлынц, уæд ын радтынц адджын салам. Хорз уды хицау, хорз хъомылгæнæг, йæ дзæнæттаг цардæмбал Коцты Земæимæ схъомыл кодтой чызг æмæ лæппу, радтой сын æмбæлон ахуырад, баисты бинонты хицау,  ис сын хъæбултæ æмæ уыдоны цинæй Арон зæрдæрухс кæны.

Мах дæр ын арфæ кæнæм фидауынгæнджыты боны цытæн, нæ зæрдæ йын зæгъы æнæниздзинад æмæ æвидигæ хъару йæ раттæг Ирыстоны хæрзиуæгæн.

КОЗАТЫ Павел