СТУДЕНТОН ФÆСИВÆДÆН – АХУЫРЫ ХОРЗ УАВÆРТÆ

Ивгъуыд къуыри «Спутник»-ы пресс-центрмæ хуынд æрцыдысты Тыбылты Алыксандры номыл РХИ-йы Паддзахадон университеты ректор Тедеты Вадим æмæ ацы уæлдæр ахуыргæнæндоны Студентон советы сæрдар Кокойты Аннæ.

ХИПУ-йы ректор журналисттæн радзырдта пандемийы уавæрты куыд куыстой æмæ уыцы уавæрæй куыд рахызтысты, уый тыххæй.

Уый æрдзырдта ныртæккæ университеты уæвæг факультетты архайды тыххæй. Загъта, зæгъгæ, фæстаг азты цæхгæр фæфылдæр университетмæ ахуыр кæнынмæ бацæуын кæй фæнды, уыцы абитуриентты нымæц: «Нæ университетмæ  бацæуæн фæлварæнты системæ у æргом. Фæлæ ахуыр кæй нæ фæнды, уыдон цасдæр рæстæджы фæстæ сæрибар æрцæуынц. Мах стыр хъусдард здахæм ахуыры процессмæ. Университет ифтонг у нырыккон техникон ифтонгадтæй. Стыр æмвæзадыл ис Æхсæнадæмон журналистикæйы факультеты куыст. Университетæн ис йæхи рауагъдад, кæцы уадзы газет «ЮОГУ ПРЕСС», кусы йæ телеуынынад, кæцыйæн иттæг хорз ахастытæ ис Цæгат Ирыстон-Аланийы телеканал «Осетия-Ирыстон»-имæ. Цалдæр азы размæ ацы факультет уыд æрмæстдæр ирон æмæ уырыссаг журналистты куырдадз, фæлæ рæстæджы цыдимæ ивынц царды реалитæ дæр. Мах хъæуы æхсæнадæмон аренæйыл чи архайа, ахæм журналисттæ. Уымæ гæсгæ ацы хайады ахуыр кæндзысты фæсарæйнаг æвзаг дæр. Студентты хæрзиуæгæн университеты кусы электронон библиотекæ, ис нын нæхи музей, йæ куыст кæны легендарон клуб «Аполлон», ис нæм хореографион æмæ вокалон-инструменталон ансамблтæ, литературон уазæгдон æмæ афтæ дарддæр. Ацы аз æрбайгом кодтам фæаууонмæ æхсæнадæмон журналистикæйы факультеты фæсау-уонмæ хайад. Ныртæккæ уацхæсджытæ, оператортæ, диктортæй дзыллон информацион фæрæзты чи кусы, уыдоннæй бирæтæ ахуыр кодтой æндæр дæсныйадыл. Ахæмтæн фадат уыдзæн фæсаууонмæ сахуыр кæной махмæ æмæ сæ куысты сусæгдзинæдтæ лæмбынæгдæр базоной. Ивындзинæдтæ æрцыд психологийы хайады дæр. Уырдæм нырмæ кæд ист цыдысты уæлдæр ахуырдзинады бындурыл, уæд ныр та ист цæудзысты абитуриенттæ астæуккаг ахуырдзинады бæлвырдгæнæнимæ. Уыцы фарстытæ иууылдæр скъуыддзаг æрцæуынц университеты ахуырадон советы», – загъта Тедеты Вадим.

Ректор ма æрдзырдта уæлдæр ахуыргæнæндоны кадрты тыххæй дæр. Хистæр кары ахуыргæнджытæ бæрзондквалификациджын сты, фæлæ æрыгон ахуыргæнджыты ‘хсæн нæй, фаг зонæдты кандидаттæ æмæ зонады докторы нæмттæ чи хæссы, ахæмтæ. Ацы фарстыл архайы университеты къухдариуæгад. Уыцы нысанæн Уæрæсейы Федерацийы æмæ постсоветон тыгъдады уæлдæр ахуыргæнæндæттимæ æмгуыстады руаджы 2015 азы ХИПУ хаст æрцыд Евразийы университетты ассоциацимæ. Иттæг хорз ахастыты сты Абхаз, Арцах, Приднестровьейы æмæ Донецкы Адæмон Республикæйы уæлдæр ахуыргæнæндæттимæ. Зонадон центртимæ бафыст æрцыд бадзырдтæ, уыдоны нымæцы Ломоносовы номыл Мæскуыйы паддзахадон университет, Бауманы номыл Мæскуыйы паддзахадон техникон университет æмæ Донецкы националон университеттимæ. Уыдонимæ цы бадзырдтæ арæзт æрцыд, уымæ гæсгæ уым ХИПУ-йы ахуыргæндтæ бакæсынц докладтæ, хайад райсынц иумæйаг зонадон-практикон конференциты. Фæстаг цалдæр азы нæ ахуыргæнджытæй йæ дæсныйад фæбæрзонддæр кæныны тыххæй УФ уæлдæр ахуыргæнæндæтты уыдысты æнудæс адæймаджы. Уыдонæй цыппар бахъахъхъæндзысты кандидатон диссертацитæ, иу та – докторон.

Тедеты Вадим радзырдта, ацы аз дипломон куыстытæ цы студенттæ хъахъхъæндзысты, уыдонæй 20 кæй сты сырх диплом райсынмæ претенденттæ.

Цахæм стипендитæ лæвæрд цæуынц студенттæн æмæ кæй номыл сты, уый тыххæй та университеты ректор афтæ загъта: «Стипендитæ ныртæккæ ис ахæмтæ – академион, социалон, Хетæгкаты Къостайы номыл, Президентон, Тыбылты Александры, Дыгъуызты Павелы, Уанеты Захары, Абайты Васойы æмæ Боллоты Таймуразы номыл. Студент куы ахуыр кæна æмæ йын серьезон ахаст куы уа, уæд ын фадат уыдзæн уыцы стипендитæй иуы номинант уæвынæн. Фæнды ма мæ зæгъын, ныртæккæ нæ университет УФ-йы регионалон университеттæй бирæтæн кæй конкуренци кæны. Мах тыхджын стæм бирæ фæдыздæхтыты. Фæлæ уæддæр нæ нысан у, цæмæй университеты ахуыры æмвæзад схизын кæнæм УФ-йы хуыздæр уæлдæр ахуыргæнæндæтты æмвæзадмæ».

Ректормæ журналисттæ цы фарстатæ лæвæрдтой, уыдоны ‘хсæн уыд, УФ нæ аби-туриенттæн цы лимиттæ æрæрвиты, уыдонмæ йæ ахаст куыд у, зæгъгæ. Уый фæдыл загъта, зæгъгæ, лимиттæ хъæуы, фæлæ фæсивæды фылдæр хай УФ-мæ ацæуы сæ ныййарджыты амындмæ гæсгæ, бирæты сæ уавæр  æмæ сæ фадæттæ дæр нæ фæамонынц, афтæмæй. Уыдонæн, сæйрагдæр вæййы, цæмæй æндæр горæты ахуыр кæна йæ сывæллон, дарддæр цы уа, уый уæд. Уымæн та йæ фæстиуæг арæх вæййы ахæм: цасдæр рæстæг куы рацæуы, уæд фæстæмæ æрыздæхынц æмæ ахуыр кæнынмæ фæстæмæ бацæуынц нæхи университетмæ. Хуыздæр нæу, рæстæг ма фесафгæйæ, нæхимæ сахуыр кæнын? Рагæй фæстæмæ Тыбылты Алыксандры номыл ахуыргæнæндон уыд зонындзинæдты куырдадз. Ардыгæй рацыд бирæ номдзыд гоймæгтæ, курдиатджын æмæ нымад гоймæгтæ. Уырдыгæй райдыдтой сæ фыццаг къахдзæфтæ профессортæ, академиктæ, доценттæ, зонæдты кандидаттæ. Абон мæнæн тынг зын у, ирон филологийы факультетмæ цъус студенттæ кæй æрбацæуы. Нæхи æвзагыл аудын хъæуы, не ‘взаг куынæ уарзæм, уæд искæй æвзаг куыд хъуамæ бауарзæм. Æз цалынмæ ацы ахуыргæнæндоны ректорæй кусон, уæдмæ мæ сæйраг хæсыл нымайдзынæн ирон æвзаг хъахъхъæнын. Йæ пропагандæ кæ-ныны тыххæй та арæзт æрцыд сæрмагонд къамис, кæцыйæн хицæн æрцæуы фаг финансон фæрæзтæ. Уыдон хæсджын сты алыгъуызон мадзæлттæ уадзын æвзаг бахъахъхъæныны нысанæн».

Тедеты Вадим ма загъта йæ хъуыды ивгъуыд аз ХИПУ-йы актерон дæсныйады факультет æрбакæныны тыххæй. «Ацы дæсныйады дисциплинæтæ студенттæн кæсынц паддзахадон драмон театры актертæ. Уыдон ма лекцитæй дарддæр студенттимæ фæуадзынц уæлæмхас ахуыртæ дæр. Актерон дæсныйад сахуыр кæныны æмгъуыд у цыппар азы. Дыууæ курс рацæуыны фæстæ фидæны актертæн фадат уыдзæн сæйраг ролтæ сæххæст кæнынæн дæр. Æрæджы Хуссар Ирыстоны паддзахадон драмон театры сценæйыл æвдыст æрцыд спектакль «Дон Жуан». Режиссер сценæмæ ракодта актерты æвзонг фæлтæр æмæ нæ университеты актерон хайады студентты. Ам актерон хайады студенттæ сæхи иттæг хорз равдыстой дыккаг планы ролты. Мæнæн тынг ахсджиаг у, цæмæй рауагъдонтæ бацæуой театралон труппæйы скондмæ. Ацы аз мах нал райсдзыстæм студенттæ ацы факультетмæ. Ивгъуыд аз дæр конд æрцыд паддзахадон драмон театры къухдариуæггæнджыты хъæппæрисмæ гæсгæ. Фидæн азты та искуы кæд сæвзæра ахæм фарст, уæд мах цæттæ уыдзыстæм актерон курдиат кæмæ ис, ахæм студенттæн ногæй фа-культет бакæнынмæ», – дзырдта Тедеты Вадим.

ХИПУ-йы студентон советы сæрдар Кокойты Аннæ журналисттæн радзырдта студентты царды тыххæй. «Ныртæккæ нæ университеты студенттæн ис æппæт уавæртæ дæр, цæмæй ахуыры фæндагыл размæ цæуой. Æнæ ныхдуртæй фæндаг нæй, фæлæ æрмæст дæр фидар адæймагæн бауыдзæн йæ бон зындзинæдты сæртыл ахизгæйæ царды бæрзæндтæм схизын. Вадим  Ботазы фыртмæ ис куырыхон хистæры миниуджытæ. Уый кæддæриддæр архайы студентон фæсивæды фарсмæ уæвыныл. Цыдæриддæр нæ къухы бафты æнтыстдзинæдтæ, уый у æрмæстдæр нæ уарзон ректоры фæрцы!», – загъта Кокойты Аннæ.

Уазæгты Марфа