АХСДЖИАГ У ÆБÆРÆГÆЙ СÆФТ ÆМБÆСТÆГТЫ ХЪЫСМÆТ РАБÆРÆГ КÆНЫН

Зын æмæ уæззау у, æбæрæгæй сæфт чи сты, уыцы бинонты уавæр, уымæн æмæ дæргъвæтин азты æнхъæлмæ кæсынц, кæд исты бæрæг базониккой, кæд разынит сæрæгасæй, науæд … кæмæн йæ хъæбул, кæмæн йæ бинонты хицау, кæмæн йæ мадызæнæг… Уыцы бинонты хъизæмайраг цардæн абарæн ницæимæ ис.

Абон махæн не ‘мбæстæгтæй 140 фылдæр сты æбæрæгæй сæфт. Уыдон хъысмæт рабæрæг кæныныл егъау куыст цæуы Сырх Дзуары Дунеон комитетимæ, Инциденттæ ма æруадзын æмæ сæм хъусдард здахыны фæдыл механизмты куысты фæлгæтты æмæ Женевæйы дунеон дискусситы фæзуатыл. Фæлæ, хъыгагæн, абон нырма нæ къухты уадиссаг бæрæггæнæнтæ ницы бафтыд.

Ахæм бинонты уавæр хынцгæйæ, Сырх дзуары комитет ацы аз 10 августæй фæстæмæ реализаци кæны æбæрæгæй сæфт бинонты инициативæ – æбæрæг сæфт чи у, уыдон хъысмæты тыххæй кæд исчи исты информаци зоны, уæд сусæг фыстæджытæ ныффысынæн фадæттæ саразыны нысанæн асыччытæ сæвæрын æмæ æууæнчы телефонон бастдзинады руаджы æрбадзурынæн фадæттæ саразын.

1990 – 2008 азты гарзджын ныхмæлæууынады фæстиуæ-гæн районтæ кæнæ æндæр бы-нæттæй æбæрæгæй цы адæм фесæфт, уымы цæрджытæ чизо-ны æмæ цахæмдæр бæлвырд информаци зонынц, кæнæ ца-вæрдæр цауты æвдисæнтæ сты, уæд чизоны æмæ уый дæр феххуыс уа æбæрæгæй чи фесæфт, уыцы æмбæстæгты ссарынæн.

 

Сырх Дзуары Дунеон комитеты миссийы хайады сæргълæууæг Никита Логачевы ныхæстæм гæсгæ ацы инициативæ рацыд, абоны онг дæр æбæрæг сæфт чи сты, уыдон бинонтæн сæхицæй. Уыдон бирæ азты рыстзæрдæйæ æнхъæлмæ кæсынц æмæ сидынц алкæмæ дæр, кæд мийаг искæмæ цахæмдæр информаци ис æбæрæгæй сæфт æмбæс-тæгты хъысмæты фæдыл, уæд ма бавгъау кæной сæ зæгъинæгтæ.

Асыччытæ – информаци æмбырд кæнынæн

Куыд зонæм, уымæ гæсгæ 30 августы нысан фæцæуы Æбæрæгæй сæфт æмбæстæгты дунеон бон. Сырх Дзуары Дунеон комитеты æхсæнадимæ бастдзинæдты фæдыл æмкусæг Тедеты Маринæ куыд радзырдта, уымæ гæсгæ уыцы бон хуссарирыстойнаг Координацион механизмы хайадисджыты æмархайдæй Хуссар Ирыстоны цалдæр хъæуы æвæрд æрцæудзæн асыччытæ.

«Развæлгъау бадзырдтам районон æмæ хъæууон администрациты сæргълæуджытимæ, цæмæй зоной, цы нысанæн æвæрд цæуынц, уыцы асыччытæ, уый. Асыччытимæ иумæ ма уыцы бынаты конд æрцæудзæн чысыл баннер, цыран лæмбынæг фыст ис йæ сæвæрыны нысан æмæ конкретон хъæу, кæнæ æввахс хъæутæй æбæрæгæй чи фесæфт, уыдон номхыгъдтæ. Баннерыл ма ис цалдæр (ирон, уырыссаг æмæ гуырдзиаг) æвзагыл бинонты сидт:

«Мах, æбæрæгæй сæфт æмбæстæгты бинонтæ, курæг стæм, цæмæй нын баххуыс кæнат нæ æбæрæгæй сæфт хиуæтты агурыны хъуыддаджы, сæ хъысмæт æмæ кæм сты, уый сбæрæг кæныны. Кæд уыдонæй исты бæрæг зонут, уæд уæ ноджыдæр курæг стæм, цæмæй нын сусæг фыстæджы руаджы нын исты бæрæг фехъусын кæнат, науæд та æууæнчы телефоны руаджы æрбадзурат».

Æбæрæгæй сæфт æмбæстæгты бинонтæ ма хайад райсдзысты ацы мадзалы æмæ сæхæдæг радзурдзысты сæ рыст зæрдæты дзуринæгтæ.

Асыччыты цы информаци æрæмбырд уа, уый бæрæг цæудзæн алы мæйы 20 нымæцы. Æууæнчы телефонæн хицæн æрцыд дыууæ номыры. Уыдонмæ æрбадзурыны фадат уыдзæн алы æмбæстагæн дæр кусгæ сахатты къурисæрæй суанг майрæмбонмæ райсом 9 сахатæй изæры 6 сахатмæ:

+ 7 929 803 30 11 – ацы бастдзинад хицæн æрцыд фæсконфликтон фарстатæ бæстонкæнынады æххæстбарджын минæварады аппаратæн;

+ 7 929 803 30 22 – ацы номыртæм та бадзурыны фадат ис Сырх Дзуары Дунеон комитеты миссийы кусджытæм.

Ацы хорз инициативæйы фæлгæтты цы информаци æмбырд æрцæуа, уымæн 1990-2008 азты гарзджын конфликты рæстæджы æбæрæгæй чи фесæфт, уыдон фарстаты фæдыл хуссарирыстойнаг Координацион механизмы хайадисджытимæ иумæ сын анализ цæудзæн.

Процесс хæссы гуманитарон нысаниуæг

Информаци æмбырд кæныны процессæн ис, æрмæстдæр, гуманитарон нысаниуæг. Уыцы бæрæггæнæнтæй пайда нæ цæудзæн аххосджынты агурын кæнæ уголовон хъуыддæгты. Сырх Дзуары Дунеон комитетæн ис иу нысан – æбæрæгæй чи фесæфт, уыдон бинонтæн дзуапп скæнын – сæ сæфт бинойнаджы хъысмæт цахæм у, кæнæ кæм сты, уый тыххæй.

Тедеты Маринæ ма куыд радзырдта, уымæ гæсгæ бадзырдтой Сырх Дзуары Дунеон комитеты сæ гуырдзиаг коллегæтимæ, уыдон дæр бакæндзысты ахæм æнгæс куыст.

30 августы Æбæрæгæй сæфт æмбæстæгты дунеон бон нæ горæты Сæрибары фæзуаты цур сæ номыл цы цырт æвæрд ис, уым дæр æвæрд æрцæудзæн ахæм асыкк.

Æбæрæгæй цы æмбæстæгтæ фесæфт, уыдон ссарын, сæ хъысмæт сын сбæрæг кæнын у дæргъвæтин æмæ удуæлдай куыст. Фылдæр-бæрцæй æнтыстытæ къухы æфты, адæймаг цы бынатæй æмæ цы уавæрты фесæфт, уый фæдыл раст информаци райсынæн фадæттæ куы вæййы, уæд. Уадз æмæ алы бинонты зæрдæ дæр барухс уæт, алчидæр лæмбынæг дзуапп базонæт йæ æбæрæгæй сæфт хионæй.

 

КЪÆБУЛТЫ Маринæ