95 азы сæххæст нæ уарзон газет «Хурзæрин»-ыл. Йæ фæзынды фыццаг азты уый фæстæмæ стыр ахъаз уыдис нæ адæмы ‘хсæн æнæахуырдзинад скуынæг кæныны, ирон сылгоймагæн бартæ радтыны, ног цардарæзтады активон хайад исыны æмæ бирæ æндæр хъуыддæгтæн. Ирыстоны фæллойгæнджыты разæнгард кодта фæллойадон сгуыхтдзинæдтæм æмæ уымæй йæ уæзгæ бавæрд хаста, нæ сæудæджерад, хъæууон хæдзарад, æмткæй нæ экономикæ æндидзын æмæ рæзын кæнынмæ.
Газетмæ къаддæр хæстæ не ‘рхауд Стыр Фыдыбæстæйон хæсты азты. Уый стыр знаджы ныхмæ тохмæ, цæмæй тагъддæр дæрæн æрцыдаиккой немыцаг тыхæйисджытæ æмæ къухты бафтыдаид уæлахиз. Уæдæ, нæхæдæг та æвдисæн систæм, дыууын азы дæргъы нæ тугмондаг сыхæгты аххосæй нæ адæм цас хъизæ-мæрттæ бавзæрстой, уыдонæн. Газет активонæй æвдыста æмæ абон дæр æвдисы 2008 азы августы хæсты цы тугкалæн цаутæ æрцыдысты, уыдоны.
Газетæн йæ æнувыд хæлæрттæ мингæйттæ уыдысты æмæ ныр кæд йæ тираж зынгæ фуæддæр цъус не сты, йæ алы номырмæ йын æнхъæлмæ чи кæсы æмæ йæ зæрдиагæй чи кæсы, уыдон.
– Сывæллон йæ мадмæ куыд фæнхъæлмæ кæсы, афтæ йæм фенхъæлмæ кæсын æз дæр. Постхæссæг чысыл куы афæстиат вæййы, уæд мæхимид стыхсын, – зæгъы нæ горæты цæрæг, пенсиисæг Бестауты Светланæ. – Мæ къухмæ йæ куы райсын, уæд мыл, цыма, стыр хорздзинад æрцæуы, йæ фендæй дæр бахъæлдзæг вæййын. Иу рæнхъ дæр дзы нæ ауадзын æнæ бакæсгæйæ. Алы дзырд дæр мын дзы зынаргъ у, уымæн æмæ уый у иунæг газет, нæ республикæйы царды хабæрттæ нæхи мадæлон æвзагыл чи æвдисы. Йæ фæрцы мах базонгæ вæййæм куыд нæ республикæйы, афтæ уымæн æддейæ æрцæугæ цаутимæ дæр. Æхсызгон мын у газеты ног рубрикæтæ кæй фæзынд, уый. Цы ма уа, уымæй æхсызгондæр, сабыргай дæхи æвзагыл куы кæсай канд нæ республикæйы цы цаутæ цæуы, уыдон нæ, фæлæ дунейы æрцæугæ цауты дæр. Нырыккон дуджы алыварсон информациимæ зонгæ кæнын, æз нымайын ахсджиагыл. Кæм цы цæуы, уый хъуамæ зонай. Уымæ гæсгæ стыр бузныг дæн газеты кусджытæй, сæ алы бæрæгбон дæр сыл дзæбæхæй цæуæт. 95 азæй къаддæр сæ мачи фæцæрæт.
Уазæгты Къоста, Уанаты хъæуы администрацийы сæргълæууæг: – Чысылæй кæсын куынæма зыдтон, уæддæр-иу цымыдисæй хъуыстон, мæ фыд-иу газет хъæрæй куы каст, уæд, уымæ. Уыцы рæстæджы нæ хъæутæ нæргæ уыдысты æмæ алы хæдзар дæр иста газет «Хурзæрин», уæд «Советон Ирыстон» хуынд. Дæхи хъæппæрисæй йæ куынæ рафыссын кодтаис, уæддæр дын æй колхоз рафыссын кодтаид. Мæ фыд-иу иннæ газетты æхсæнæй фыццаджыдæр фелвæста газет «Хурзæрин» æмæ-иу мидбылхудгæ загъта: мæ удæн, мæхи æвзагæй æввахсдæр æмæ адджындæр ницы ис. Уыцы ныв уынгæйæ, мæнæн дæр ахæм æхцондзинад баззад мæ уды æмæ йæ цингæнгæ райсын кæд-дæриддæр мæ къухмæ. Мæ зæрдæмæ дзы иууыл тынгдæр цæуы фæсхæст нæ пырх горæт кæй æндидзы, кæй дзы рæзынц бонæй-бонмæ ног хæдзæрттæ æмæ фадат кæй ис, цæмæй адæм æмбæлон цард кæной, уымæн. Рæзынц уынгтæ, аив кæнынц æмæ адæмæн фадат ис сыгъдæг горæты цæрынæн. Æппæт уыдæтты тыххæй информаци æз бакæсын тынг зыдæй æмæ мын æхсызгон вæййы, газет ахæм хабæрттæ адæммæ кæй хæццæ кæны, уый. Цард размæ цæуы æмæ æнтыстджын куы уа, нæ республикæ, цæрынæн дзы фадæттæ арæзт куы цæуа, уæд уый лæгыл базыртæ садзы, царды рæсугъд фæндтæ фæнывæнды.
Ацы аз ыл 95 азы кæй сæххæст, уый стыр цау у æмæ мæ мæ уарзон газет æмæ йæ кусджытæн бафæнддзæнис, цæмæй сæ алы бæрæгбоныл дæр æмбæлой æнæниз, æнæмастæй, махмæ та кæддæриддæр æхсызгондзинæдтæ хæссæг уæт.
Козаты Зауыр, Бехъмары хъæусоветы ветеринарон дохтыр: кæсын, фыссын куы базыдтон, уæдæй фæстæмæ никуы фæхицæн дæн ирон газетæй. Скъолайы куы ахуыр кодтон, уæддæр мæ уроктæ нæ сахуыр кодтаин, цалынмæ ирон газеты ног хабæрттæ нæ бакастаин, уæдмæ. Раст уæдæй фæстæмæ фæадджын ис зæрдæйæн. Абон дæр афтæ дæн, газет куынæ бакæсон, уæд мæ бон нæу, мæхимид фæтыхсын. Ныртæккæ хабæрттæн бакæсæн вæййы телевизоры, стæй интернеты дæр. Фæлæ сæ мæхи мадæлон æвзагыл куы бакæсын, уæд мæ зæрдæмæ уæлдай тынгдæр бахъарынц. Мæхæдæг дæр арæх фæфыссын мæ уарзон газетмæ уацтæ, фосы æнæниздзинады тыххæй.
Газет зæрдиагæй фехъусын кæны хъæууон хæдзарады специалистты куысты, хъæууонхæдзарадон продуктты, фосдарды тыххæй æрмæджытæ. Æмæ мах буц æмæ сæрыстыр хъуамæ уæм, нæхи æвзагыл нын кæй ис фадат сæ кæсынæн, уый тыххæй.
95 азы йыл сæххæст, уыдон цъус азтæ не сты. Уал азы дæргъы лæггадгæнæг у Ирыстоны ирон адæмæн. Æмæ арфæгонд уæд чи йыл кусы, уыдон иууылдæр.
БЕСТАУТЫ Валя
Comments are closed, but trackbacks and pingbacks are open.