Афæдзы размæ ма фыстон ацы проблемæйыл – дзæгъæл куыйтыл, фæлæ дзы абоны онг æппындæр ницы фæивта. Куыйты дзугтæ уæд куыд хъыг дардтой горæты цæрджыты, афтæ сæ хъыг дарынц абон дæр. Дуканийæ рахызтæ æмæ дын дæ къухы хызын ауыдтой, уæд дæ фæстæ ныххал уыдзысты, уæгъд дæ нал суадздзысты.
Иуæй-иутæм куы хъусай, уæд дын дзурдзысты: куыдз цæры нæ фарсмæ рагæй фæстæмæ, у нæ иузæрдион хæлар, бахъуыды рæстæджы та – æххуысгæнæг. Иуæй умæй раст сты. Фæлæ куыйтæй не ̀ххуысгæнджытæ вæййынц, æрмæстдæр хицæуттæ кæмæн ис, ахæмтæ. Цалынмæ йын хицау ис, цалынмæ йæ дары, уæдмæ æхсæнадæн тæссаг нæу. Фæлæ вæййы афтæ, æмæ цыдæр рæстæджы фæстæ куыдз хицауы нал фæхъæуы. Апайда дзы кæны, куыд дзаума æмæ йæ ратæры уынгмæ, æмæгъеуæдсвæййы адæймагæн фыдбылызхæссæг. Уый та мах абон уынæм нæхи цæстытæй.
Нæ горæты кæцыфæнды районы дæр дзæгъæл куыйтæ рагæй фæстæмæ цæрджытæн æвзæрын кæнынц проблемæ. Ӕххормаг кæй æййафынц, уый аххосæй тынг хъыг дарынц горæты цæрæг адæмы, уæлдайдæр тасывæллæтты. Ныртæккæ уынгмæ æдæрсгæйæ нæ рахиздзынæ, уымæн æмæ дзæгъæл куыйтæй тæссаг у. Вæййы ахæм цаутæ дæр, æмæ рынчындонмæ куы бахауынц. Бахъæуы саразын цалдæр судзины куыдзы хæсты ныхмæ, уымæн æмæ ахæм куыйтæ сты алыгъуызон хæцгæ низтæ парахатгæнæг. Хæцгæ низтæй тæссагдæр у æрраниз, уый адæймагæн халы йæ нуæртты системæ æнæхъæнæй. Рынчын цæрæгой адæймагыл фæхæцыд, уæд канд уый нæу иууыл тæссаг, фæлæ гыццыл цъæррæмыхст дæр буарыл куы уа æмæ афтæмæй куы æвналай рынчын куыдзмæ, уæд йæ сæты руаджы, гæнæн ис, инфекци бахауа организммæ. Уæд, кæй зæгъын æй хъæуы, фæрынчын вæййы.
Мæхæдæг æвдисæн уыдтæн иу ахæм цауæн. Куыстæй хæ-дзармæ машинæйыл цæугæйæ, Ленины уынгæй Абайты Васойы уынгмæ базилæны хæ-дзары фисынгæрон иу къаннæг, дæс азы кæуыл цыдаид, ахæм сывæллоныл æрхъула кодтой бирæ куыйтæ. Сывæллоны къухы уыд гуыл, æмæ йыл æххормаг куыйтæ атымбыл сты. Сывæллон ма цы акодтаид, уымæн ницыуал зыдта, фæйнæрдæм æххуысагур тарстхуызæй ракæс-бакæс кодта. Ныффæлурс. Машинæ фæурæдтам, ахызтыстæм æм æмæ йæ нæ нæлгоймаг фæндагæй иннæ фарсмæ ахизын кодта. Куыйты сургæйæ йæм дзы иу ныхмæ дæр ныллæууыд. Ахæм уавæры нæ горæты цæрджытæй бирæтæ бахауынц æмæ уый раппæлинаг уавæр нæу.
Горæты адæмæн æнæхицау куыйтæй тæссаг кæй у, уый алчи дæр зоны æмæ æмбары, фæлæ ма æхсæвы куыйты дзæгъæл рæйд адæмы хъыгдаргæ дæр кæны. Уымæй уæлдай ма куыйтæ уынгты бырондæтты бырæттæ скалынц æмæ сæ ныппырх кæнынц. Уый та нæ уынгмæрзджытæн уæлдай куыст у. Ахæм уавæры уынгты сыгъдæгдзинад хуыздæр кæцæй кæны.
Уæдæ комкоммæ кæмæ хауы ацы проблемæ, уыдон æм сæ хъус хъуамæ æрдариккой. Ӕппын ацы уавæрæн аскъуыддзаггæнæн нæй, æви? Хорз уаид, ацы фарстайæн горæты администрацийæ дзуапп райсын.
Æлборты Агуындæ
