Æнтыст хорз куысты фæрцы бафты къухы

Фæстаг рæстæджы республикæйы коронавирусы апарахат æмæ æхсæнады сæвзæргæ вазыгджын уавæр катайы æппары адæймаджы. Ныр цалдæр боны ацы уазал бонты æмæ æхсæвты æнæхъæн суткæты дæргъы Театралон фæзуаты протестон акцийы цы зæрдæрыст сылгоймæгтæ æрвитынц, уыдоныл ахъуыды кæнгæйæ зæрдæ фæцæйскъуыйы. Уыдон Ног азы æх-сæвы дæр уым куы уой, уæд нæ горæты ахæм адæймаг, ахæм бинонтæ нæ разындзæн, уыдоны æнамонддзинадыл чи нæ ахъуыды кæндзæн. Йæ риуы зæрдæ кæмæн ис, уыдонæй йæ Ног азыл уый размæ азтау хъæлдзæгæй чи сæмбæла, ахæм адæймаг нæ разындзæн. Зæгъгæ, мах, мæнæ ногазон дзаджджын фынджы фарсмæ бадæм, æмæ уыдон та протестон акцийы ацы уазал ирдгæ æхсæвты сæхи басийын кодтой æмæ  сæ Ног азыл дæр уым сæмбæлдзысты. Æниу ма зæрдæрыст мадæн цæй ногазон бæрæгбон ис, фæлæ чизоны се ‘ртæ сидзæры хатырæй ногазон фынг сцæттæ кодтаикой, цæмæй сæ сидзæртæ бынтон сидзæргъуыз ма уой. Хъæуы æппæт дæр саразын, цæмæй ацы сылгоймæгтæ сæхи уазалы мауал сийын кæной. Дзабиты лæппуйы фыдмардæй чи амардта, уыдон Хуыцауы тæрхонæй нæ аирвæздзысты. Ау, цы фесты ирон куырыхон лæгтæ?

Иннæмæй та адæмыл тынг æндавы сæвзæргæ политикон уавæр. Ау, æрбæстонгæнæн ын нал ис? Герман æмæ Советон Цæдис фондз азы фæхæцыдысты, фæлæ уый фæстæ сæ ахастытæ æрбæстон сты, уæд цавæр быцæудзинад сæвзæрд се ‘хсæн. Знæгтæ куынæ сты мыййаг, уæд иу хъуыдымæ цæмæннæ æрцæуынц. Нæ фыдæлтæ-иу афтæ дзырдтой, зæгъгæ, дыууæ хылгæнæгæй зондджындæр чи вæййы, уый иннæмæн ныххатыр кæны æмæ быцæу сабырæй скъуыддзаг æрцæуы. Райдиан æмæ кæрон алцæмæндæр вæййы. Ау, нæхи не знæгты фæндиаг цæмæн кæнæм. Æппынæдзухдæр сæ хъусдард Ирыстонмæ куы у, уæд! Уыдонæй иу бон дæр рох нæу «сæ территориалон æнæхъæндзинад сæндидзын кæныны» тыххæй фарст. Мах та кæрæдзи хæрынмæ фестæм. Быцæу кæныны бæсты уæхскуæзæй бакусын хъæуы дыууæ Ирыстоны баиу кæныныл. Кæй зæгъын æй хъæуы, уый æнцон саразæн нæу, фæлæ сывæллон куынæ кæуа, уæд ын йæ мад дзидзи нæ бадардзæн.  УФ-йы Федерацийы Советы Сæрдар Валентина Матвиенко дæр дыууæ Ирыстоны баиу кæныны тыххæй загъта, зæгъгæ, махмæ ахæм домæнимæ ничи бахатыд.

Нæ цæст ма ахæссæм Гуырдзыстоны дзыллон информацийы фæрæзты  къухдариуæггæнджыты хъусынгæнинæгтыл, æндæра æппынæдзух Хуссар Ирыстон æмæ Абхазы кой нæ кæнынц.

Æрæджы Гуырдзыстоны уагъд æрцыдысты парламентон æвзæрстытæ. Ног сæвзæрстгонд парламенты фыццаг рабадты Гуырдзыстоны президент Саломе Зурабишвили фехъусын кодта, зæгъгæ, Хуссар Ирыстон æмæ Абхазимæ конфликт аскъуыддзаг кæныны тыххæй, Гуырдзыстон хъуамæ бакуса ног мадзæлттыл. «Гуырдзыстонæн æнæмæнгхъæуæг у абхазæгтæ æмæ ирæттимæ æрбаввахс уæвыны тыххæй ног амæлттæ агурын, фаг нæу оккупацимæ æдзухон аппеляци. Мах хъуамæ спайда кæнæм цахæмфæнды фадатæй дæр», – фехъусын кодта президент. Уый банысан кодта, зæгъгæ, Гуырдзыстонæн йæ бон нæу ахæм бæстæ суæвын, кæцы «нæ» дзуры дипломатийæн. Уыимæ, зæгъ, диалог нæ нысан кæны республикæты хæдбардзинад банымайын, хъæуы бакусын ног формат, цыран Гуырдзыстоны дунеон партнертæ равдисдзысты сæ политикон фарсхæцынад. Бæрæг куыд у, уымæ гæсгæ, гуырдзиаг пропагандæ æдзухдæр дунеон фæзуæтты æвæрдта фарст Абхаз æмæ Хуссар Ирыстоны афтæхуыйнæг уæрæсейаг оккупацийы тыххæй. Абхаз æмæ Хуссар Ирыстоны ахасты ацы терминæй пайдагæнæн бынтондæр кæд нæй, уæддæр. Уымæн æмæ Уæрæсе оккупант никуы уыд. Уæрæсе йæхи нæ хæццæ кæны республикæты мидæггагон политикон процессты. Республикæты адæмæн Уæрæсе у паддзахадсæрибаргæнæг. Гуырдзыстоны хъауджыдæр Уæрæсе æмархайд кæны ирæтты æмæ абхазæгты мадæлон æвзаджы, национ культурæйы рæзты тыххæй. Уымæй уæлдай, термин оккупант хуыздæр фидауы Гуырдзыстоныл. Зурабишвили ныр та дипломатийы æвзагæй сфæнд кодта ирæтты асайын, фæлæ йæ фæндæй  æппындæр ницы рауайдзæн. Уымæн æмæ ирон адæм афтæ æнцон асайæн нал сты.

Гахария – «Гуырзыстоны территориалон æнæхъæндзинад хъæуы тагъддæр сæндидзын кæнын»

Гуырдзиаг хицауад адарддæр кæндзæн куыст сабырадон иницативæты реализацийы здæхты æмæ бæстæйы «территориалон æнæхъæндзинад тагъддæр сæндидзын кæныны здæхтыты, – фехъусын кодта Гуырдзыстоны премьер-министры хæстæ æххæстгæнæг Георги Гахария бæстæйы парламенты пленарон рабадты ныхас кæнгæйæ. «Сабырадон иницативæты здæхты куыст дарддæр кæндзыстæм, иууыл фыццаджыдæр не ‘мбæстæгтæ – нæ абхазаг æмæ ирон æфсымæртимæ хидтæ саразын æмæ æууæнкдзинад сфидар кæнын. Уый у нæ сæйраг нысан, иууыл растдæр æмæ тагъддæр амал бæстæйы территориалон æнæхъæндзинад сæндидзын кæныны тыххæй, æмæ уæлдай ахсджиагдæр та у æууæнкдзинад», – загъта уый.

Йæ ныхæстæм гæсгæ, Гуырдзыстоны дунеон партнертæ «хъуамæ æххæстæй конд æрцæуой бæстæйы территориалон æнæхъæндзинад сæндидзын æмæ политикæ сбæрæг кæнынмæ. «Мах не ‘ппæт дæр хъæуы иугонд, ахъуыдыгонд политикæ оккупацигонд территориты ахасты. Уый хъуамæ уа Гуырдзыстоны консолидацигонд политикæ», – фехъусын кодта Гахария.

Æвæццæгæн, дунейы гуырдзиаг адæмæй æнæууæнкдæр адæмæн скæнæн нæй, уæд Гахария цæй æууæнкдзинады тыххæй дзуры. Науæд  цы цæсгомæй дзуры Гахария абхазæгтæ æмæ ирæттимæ хидтæ сара-зыны тыххæй. Тынг хорз æй куы зоны Гуырдзыстоны къухдариуæгад ирæттимæ тугæй-дзаг хидтæ уартæ дæсгай азты размæ куы сарæзта, уæд. Уыцы тугæйдзаг хидтæ ирон адæмы тугæй амæхст æмæ ирон мæдты цæстысыгæй абоны онг хуылыдз куы сты, уæд. Ирон адæмæн уæлдай нæу чифæнды ма уа Гуырдзыстоны къухдариуæгад, уый. Уымæн æмæ уыдон мады гуыбынæй рахæссынц ацы дыууæ нацимæ æнæуынондзинад, æниу æрмæст ацы дыууæ нацимæ нæ…

Гуырдзыстон АИШ-æй ноджы хъуамæ балхæна «Джавелинтæ»

Гуырдзыстон 2021 азы «йе стратегион партнер – Америкæйæ» фæнд кæны Javelin («Джавелинты») комплексы уæлæмхас парти балхæнын «танкæты ныхмæ хъахъхъæнынады фадæттæ фæтыхджындæр кæныны нысанæн», – уый тыххæй ацы бонты фехъусын кодта ацы бæстæйы хъахъхъæнынады министры хæстæ æххæстгæнæг Ираклий Гарибашвили. Йæ ныхæстæм гæсгæ, фидæн аз фæуыдзæн америкæйаг карабинтæ М-4-йæ гуырдзиаг æфсæдты дæлхæйтты ифтонгады процесс. Гуырдзыстон ныридæгæн Америкæйы самал кодта «Джавелинты» системæйы тан-кæты ныхмæ комплекстæ – 410 ракетæйы æмæ 72 уадзæн ифтонгады.  Гарибашвили, парламентон комитеты байхъуыстыты ны-хас кæнгæйæ, фехъусын кодта, зæгъгæ, ма Гуырдзыстон балхæндзæн хæстон æмæ развæдсгарæн дронтæ. Æнæмæнгхъæуæг у ПВО фæтыхджындæр кæнын, æмæ баны-сан кодта, зæгъгæ, «Гуырдзыстон Францæй контрактмæ гæсгæ ныридæгæн райста радартæ, мобилон командон пункт æмæ «Мистраль»-ы системæйы зенитон-ракетон комплекстæ. Афтæ ма æмгуыстад адард-дæр кæндзыстæм израилаг компани «Рафаэль»-имæ бæстæйы ПВО-ты модернизацийы фæдыл», – загъта уый.

Банысан кæнын хъæуы уый дæр, æмæ 22-æм декабры къухдариуæггæнæг партийы фракциимæ рабадты рæстæджы фидыдады æмæ æмбæстагон æмбардзинады фарс-тыты фæдыл Гуырдзыстоны паддзахадон министры хæстæ æххæстгæнæг Тея Ахв-ледианийы ныхæстæм гæсгæ, «Тбилис цæтæ у иумиаг интересты бындурыл абхазаг æмæ ирон æхсæнадтимæ æнæфор-малон диалог æмæ æмгуыстады платформæ рауæрæхдæр кæнынмæ. Афтæ ма цæттæ стæм алыгъуызон гуманитарон фарстытæ æмæ адæймаджы барты фарстытæм æркæсынмæ, кæцытæ пайда сты цæрджытæн».

Цæсгомæй дзуры адæймаджы барты тыххæй.  Æвæццæгæн,  ферох кодтой 2008 азы ныл пайда кæныны бар кæмæй нæ уыд, ахæм кассетон бомбæтæ  куы калдтой, танкæтæй нæ комкоммæ куы æхстой, уыцы цауты тыххæй.

Уæдæ куыд уынæм, афтæмæй Гуырдзыстон фæнд кæны куыдфæндыйæ дæр Хуссар Ирыстон æмæ Абхазы раздахынмæ æмæ æрбангом уæм æмæ иумæ лæмбынæг ахъуыды кæнæм нæ сывæллæтты, нæ Ирыстоны сомбоныл.

ДЖИОТЫ Екатеринæ