Фæскавказы æдасдзинады фæдыл Женевæйы дискусситы æмсæрдæрттæ знон кусæгон балцы уыдысты Хуссар Ирыстоны дискусситы радон раундмæ бацæттæ кæныны нысанæн.
Дискусситы хуссарирыстойнаг делегацийы минæвæрттимæ фембæлды рæстæджы, делегацийы сæргълæууæг, фæсконфликтон фарстатæ бæстон-кæнынады фæдыл РХИ-йы Президенты æххæстбарджын Джиоты Мурат банысан кодта, Хуссар Ирыстоны женевæйаг процессæн стыр нысаниуæг кæй дæттынц æмæ æппæт хъарутæ дæр кæй аздахдзысты, цæмæй йын уа æвæрццаг динамикæ æмæ здæхт уа йæ сæйраг нысан – Хуссар Ирыстон æмæ йе ‘мбæстæгтæн æдасдзинад ифтонг кæнынмæ. Банысан кодта боны фæткы фарстаты ахсджиагдзинад æмæ æнтыстджын куыстмæ цæт-тæдзинад. Мах, зæгъгæ, хъуамæ саразæм æппæтдæр, цæмæй боны фæткы фарстатыл бакуыстæуа конструктивонæй æмæ дзуапп дæтта дискусситы хайадисджыты интерестæн.
Джиоты Мураты ныхæстæм гæсгæ, Хуссар Ирыстонæн ахсджиаг у, цæмæй Фæскавказы æдасдзинады фæдыл Женевæйаг дискусситы лигъдæтты проб-лемæтыл уынаффæ цæуа æмæ скъуыддзаг цæуой. Лигъдæтты фæдыл фарст райдианæй дæр хаст уыд женевæйаг процессмæ. Фæлæ гуырдзиаг къухдариуæгад ацы фæзуаты иувæрсты ныр цалдæр азы фарст хæссы уынаффæмæ ИНО-йы Генералон ассамблейямæ. Уыцы ныса-нæн хуссарирыстойнаг фарс нал разы кæны ацы проблемæйыл Женевæйы дискусситы уынаффæ кæнын, уымæн æмæ Гуырдзыстон политизаци кæны ацы гуманитарон ахсджиаг фарст.
Джиоты Мурат зæрдыл æрлæууын кодта, 1991 азæй райдайгæйæ Гуырдзыстонæй сырд кæй æрцыд сæдæ мин лигъдоны. Уал азы фæстæ дæр ацы ирæтты хъысмæт скъуыддзаг нæма æрцыд.
«Женевæйы дискусситы фæлгæттæн æдде æнæ Хуссар Ирыстоны минæвæрттæй арæзт цæуы æппæтдæр, цæмæй Женевæйы ацы фарстыл дзырд ма цæуа. Нæ минæвæрттæ хайад кæм исой, ахæм кæцыфæнды фæзуатыл дæр мах цæттæ стæм ацы фарстыл уынаффæ кæнынмæ. Уыцы фæзуат у Женевæ, æмæ цæттæ стæм проблемæ конструктивон æгъдауæй аскъуыддзаг кæнын-мæ», – банысан кодта уый.
Женевæйы дискусситы хуссарирыстойнаг делегацийы сæргълæууæг ма банысан кодта Механизмты фæлгæтты эффективон куыст, цыран дзырд цæуы дискусситы боны фæткы къорд фарстатыл. Уый, зæгъгæ, ахсджиаг архайæг механизм у, фæрсты æхсæн ма активонæй архайы «рæвдз» бастдзинад.
Евроцæдисæй минæвар Тойво Клаар дæр банысан кодта женевæйаг процессы ахсджиагдзинад. Ацы аз, зæгъгæ, жене-вæйаг процессыл æххæст кæны дæс азы. Йæ ныхæстæм гæсгæ сæйраг фарстаты фæдыл сæ къухы нæма бафтыд кæрæдзиæмбарынад – фæлæ уый нæ нысан кæны, æмæ нæ архайд ма дарддæр кæнæм.
ЕÆÆО æмæ ИНО-йæ æмсæрдæрт-тæ Гюнтер Бехлер æмæ Хайло Мамо дæр банысан кодтой дискусситы æмæ уый фæлгæтты продуктивон куыст дард-дæр кæныны ахсджиагдзинад.
Фембæлдæн хатдзæгтæ аразгæйæ
Евроцæдисæй æмсæрдар Тойво Клаар банысан кодта, фембæлды дзырд кæй цыд дискусситы радон раундмæ цæттæгæнæн фарстатыл. Дзырд, зæгъгæ, цыд дискусситы рæстæджы рæгъмæ цы фарстытæ хаст цæуынц, уыдоныл. Уыдонæй ахсджиагдæртыл банымадта æдасдзинады фарст, æбæрæгæй сæфт æмбæстæгты хъысмæт рабæрæг кæнын æмæ æндæртæ. Минæварæй рохуаты нæ баззад Тъатъунашвилийы амæлæты хъуыддаг дæр. Уый, зæгъгæ, ахсджиаг фарст у æмæ йыл уынаффæ цæудзæн радон раунды.
Хуссар Ирыстонæн та ахсджиаг у, тыхæй пайда кæй нал æрцæудзæн, уыцы документыл къухтæ бафыссын. Уый фæдыл минæвар банысан кодта, зæгъгæ, уый баст у фæрстыл, бадзырдтæ куыд ацæудзысты, уымæ гæсгæ. Фæлæ ныфсы ныхæстæ нæ загъта ахсджиаг документы фæдыл.
Хуссар Ирыстонæй æбæрæгæй сæфт æмбæстæгты фарстæн ЕÆÆО – йе ‘мсæрдар Гюнтер Бехлер радзырдта, зæгъгæ, уый фæдыл бахатыдыстæм Гуырдзыстоны æмæ Хуссар Ирыстоны Генералон прокуратурæтæм, кусы хæдбар эксперт Душан Игньятович. Уый сæрмагонд фæдагурæн куыстытæ кæны, æрцæуы Хуссар Ирыстонмæ дæр, хайад райсы æвдисæнтæ фæрсыны хъуыддаджы. Уыцы хабæрттæ конд цæуынц Джиоты Мураты хайадистæй. Суанг 1992 азæй фæстæмæ цæуы лæмбынæг куыст, цæмæй ацы æмбæстæгты хъысмæт сбæрæг уа.
Гуманитарон фарстаты фæдыл куыст куыд цæуы, уый фæдыл ИНО-йæ рæстæгмæ минæвар Хайло Мамо банысан кодта, зæгъгæ, гуманитарон фарстытыл дзырд цæуы алы раунды дæр.
Фембæлдæн хатдзæгтæ аразгæйæ, хуссарирыстойнаг делегацийы сæргълæууæг Джиоты Мурат куыд радзырдта, уымæ гæсгæ хуссарирыстойнаг фарс дискусситы хайадисджыты æмсæрдæрттимæ бавдыста, Женевæйы дискусситы радон раунды боны фæтк фæногдæр кæныны фæндон. Йæ ныхæстæм гæсгæ, хуссарирыстойнаг фарс бавдисдзæн фæндæттæ, Гуырдзыстон Хуссар Ирыстоны ныхмæ тыхæй кæй нал спайда кæндзæн, уыцы фарсты фæдыл.
«Мах æмсæрдæрттæн загътам, кæй нæм ис цалдæр хъуыдыйы дискусситы боны фæтк фæногдæр кæныны фæдыл. Бадзырдтам Женевæйы дискусситы архайды фæдыл нæ хъуыдытæ бавдисыныл, цæмæй уæвæг форматмæ нæ адæм цæмæ æнхъæлмæ кæсынц, уый хынцыд æрцæуа.
Нæ фæндонмæ гæсгæ, тыхæй пайда кæй нал æрцæудзæн, уыцы фарстытæ радон раунды суыдзысты ахсджиаг. Амæйразмæ раунды ацы хъуыддагмæ æввахс кæй уыдыстæм, уый хынцгæйæ, тыхæй пайда кæй нал æрцæудзæн, уыцы хъусынгæнинаджы иумиаг проект ист æрцыд, куыд рæстæгмæйон къахдзæф æмæ сразыдзинадыл, юридикон бæрнон æгъдауæй, цæудзæн куыст», – дзырдта Мурат.
Фембæлды рæстæджы ма, Джиоты Мураты ныхæстæм гæсгæ, хусарирыстойнаг фарс банысан кодта, Хуссар Ирыстон æмæ Гуырдзыстоны ‘хсæн паддзахадон арæнты хахх банысан кæныны ахсджиагдзинад. Уый фæахъаз уыдзæн арæнтæм æввахс районты уавæр фæхумæтæгдæр кæнын, арæнгæрон территоритыл цæрджыты æдасдзинад ифтонг кæнынæн.
Джиоты Мурат банысан кодта, хуссарирыстойнаг æбæрæгæй сæфт æмбæстæгты хъысмæт сбæлвырд кæнын æнæмæнг кæй у. Уый фæдыл æнхъæлмæ кæсынц фæстиуджытæм.
Иумиагæй сисгæйæ, 19-20 июны Женевæйы дискусситæм цæттæгæнæн куыст уыд ахсджиаг.
Къæбулты Маринæ
Comments are closed, but trackbacks and pingbacks are open.