Мыхуыр æмæ информацийы хæдзары уазæг уыд нæ республикæйы бирæпрофилон медицинон центры тугуадзæн станцы хистæр дохтыр трасфузиолог Хуыгаты Светланæ. Уый лæмбынæг радзырдта сæ куысты тыххæй.
«Нæ горæты цæрджытæ æмбаргæ ахаст дарынц донорадмæ. Фæлæ уæддæр тугуадзæн стан-цы туг экстренон æгъдауæй арæх бахъæуы. Туг чи фесæфта, ахæм рынчынтæ нæм куы æрбаласынц, уæд сæ фæдыл æрбацæуынц сæ хæстæджытæ, æмбæлттæ, зонгæтæ. Активонæй фæдæттынц туг. Фæлæ, ам æрмæст фæндондзинад фаг нæу. Фыццаджыдæр донор хъуамæ уа æнæниз адæймаг, 50 азæй фылдæр ыл ма хъуамæ цæуа, хроникон низтæй рынчын адæймаджы туг нæ бæззы, афтæ туг дæттын æмбæлы нæлгоймæгтæн афæдз æрмæстдæр цыппар хатт, сылгоймæгтæн гæнæн ис фондз хатт дæр. Татуировкæтæ цы адæм саразынц, уыдонæн дæр афæдзæй раздæр бар нæй донор уæвынæн», – загъта тугуадзæн станцы сæйраг дохтыр.
Дохтыр ма куыд загъта, афтæмæй экстренон цаутæ афтæ арæх нæ вæййы æмæ та уæд фæзыны тугы проблемæ, уымæн æмæ донортæн нæй мотиваци. Туг радтынц, фæлæ стæй уый тыххæй ницы райсынц. «Дунейы алы ран дæр архайы «Туджы донорад æмæ йæ компонентты фæдыл» закъон. Уыцы закъонмæ гæсгæ æрвылаз дæр иу хатт донор хъуамæ райса цы регионы цæры, уым фæллойады минималон мызды бæрц. Уымæй дарддæр сын вæййы æндæр льготæтæ дæр. Зæгъæм «Цытджын донор»-тæ афæдз иу хатт профсоюзтæ лæварæй хъуамæ æрвитой хуыздæр санаторитæм улæфынмæ. Сæрибаргонд цæуынц 50 % коммуналон фиддонтæй дæр. Уæлдай кад сын хъуамæ кæной цы куыстуатты кусынц, уым. Фæлæ Хуссар Ирыстоны ацы закъоны кæй нæ кусы, уымæ гæсгæ донортæ ницы фиддонтæ райсынц. Мах арвитæм рапорттæ донорты номæй Æнæниздзинады министрадмæ, фæлæ сæрмагондæй тугдæттыны тыххæй хыгъд кæй нæй министрады, уымæ гæсгæ гæххæттæн ницы тых вæййы», – дзырдта трансфузиолог.
Журналисттæ цымыдис кодтой ахæм фарстмæ дæр, æдзух туг чи дæтты, уый «Кадджын донор»-ы нысан куыд хъуамæ райса, цы хъæуы саразын уый тыххæй. «Уæрæсейы уыцы ном радтынц дыууæ хатт туг чи радта, ахæм адæймæгтæн. Уæлдæр куыд загътам, афтæмæй сын уый фæстæ лæвæрд цæуынц бæрæг льготæтæ. Махмæ ныртæккæ ис 29 активон донор, ивгъуыд аз сын сарæзтам сæ гæххæттытæ æмæ сæ Цæгат Ирыстон-Аланимæ арвыстам, цæмæй сын уым «Кадджын донор»-ы нæмттæ радтаиккой. Фæлæ æндæр паддзахад кæй стæм, дыууæ министрадæн кæрæдзимæ кæй ницы бадзырдтæ арæзт ис, уый тыххæй нын нæ гæххæттытæ фæстæмæ рарвыстой», – загъта Хуыгаты Светланæ.
Тугуадзæн станц хъусинæгтæ арæх саразы, цæмæй сæм донортæ æрбацæуой. Активонæй дæр сæм кæцы сферæйы адæм цæуы, уый тыххæй та дохтыр афтæ загъта. «Уавæрæй спайда кæнгæйæ бузныг зæгъын Барадхъахъхъæнæг органты кусджытæн. Иууыл активондæр сты уыдон. Туг радтын сæ зæрдиагæй бафæнды, фæлæ анализтæ радтгæйæ уыдонæн сбæрæг вæййы низтæ æмæ кæй зæгъын æй хъæуы, ахæм тугæй спайда гæнæн нæй. Уæддæр сын зæгъæм бузныг æмбæстагон позицийы тыххæй, экстренонæй кæй æрбацæуынц æмæ æнæзонгæ адæймаджы тыххæй дæр туг радтынмæ цæттæ кæй вæййынц, уый тыххæй.
Нæ уацх.
