11-æм майы хуссарирыстойнаг баиугонд æрыгон нывгæнджыты къорд «Цхинвал 5»-æн фыццаг хатт Санкт-Петербурджы не мзæххон, Чехойты Асланы номыл Ног музейы байгом равдыст æмæ аххæсдзæнис 25-æм июны онг. Сæрмагондæй дзы хайад райстой Саулохты Георги, Æлборты Лирæ, Кокойты Мария, Джиоты Магрез, Дзигойты Каринæ æмæ Дыгъуызты Мария.
Цавæр тæлмæнтæ ныууагъта сæ балц, дарддæр сæм цы фæндтæ ис, уый тыххæй Информаци æмæ мыхуыры комитеты уыд пресс-конференци. Хайад дзы райста РХИ-йы Культурæйы министрады аивады специалист Цхуырбаты Джульеттæ. «Ацы равдысты бындур сты æхсæз æрыгон æмæ курдиатджын нывгæнæджы. Уыдоныл æнцой кæны нæ нывкæнынады аивады фидæн, мах семæ кусæм тынг æхсызгонæй. Алкæцы дæр дзы у йæ хъуыддаджы дæсны», – банысан кодта Цхуырбиан.
Нывгæнæг Саулохты Георги куыд банысан кодта, афтæмæй нывгæнджыты къорды нысан у респуликæйæн æдтейæ арæхдæр æвдисын се сфæлдыстад. «Нæ равдыст уыд Стыр Уæлахизы бæрæгбоны цытæн. Экспозицимæ бахастам 60 куысты бæрц хуызфыссынад æмæ графикæйы жанртæй. Махæн, нывгæнджытæн, тынг æхсызгон у нæ аивад равдисыны фадат нын кæй фæцис нæ республикæйы», – загъта Георги. Уый ма журналисттæн радзырдта се сфæлдыстон къорд куыд сырæзт, стæй æндæр нывгæнджытæм дæр кæй æнхъæлмæ кæсынц, цæмæй та нывкæнынад кæддæрау популярон суа, уæлдайдæр та абоны фæсивæды хсæн, уый. «Нæ къордæн сæ фылдæр сты Колыты Аксойы номыл аивæдты лицейы рауагъдонтæ, дзæнæттаг Кæсойты Лавренты ахуыргæнинæгтæ. Хуссар Ирыстоны ном дунейы фылдæр базыдтой 2008-æм азы хæстæй. Мæн та фæнды, цæмæй ирон адæмы дуне базона æндæр фарсæрдыгæй. Уыцы хъуыдыимæ фондз нывгæнæгæй баиу стæм æмæ нæхи рахуыдтам «Цхинвал 5». Нæ фыццаг равдыст бацæттæ кодтам 12-æм июны бæрæгбон – Уæрæсейы бонмæ, кæцы уагъд æрцыдис нæ горæты киноконцертон зал «Чермен»-ы. Уæд хуссарирыстойнаг адæм фыццаг хатт базонгæ сты нæ аивадимæ. Нæ экспозици азæй-азмæ фæфылдæр кæнæм ног уацмыстæй. Цæмæй ирон хуызфыссынад бæркадджын уа æмæ не мсисонтæ фылдæр уой, уый тыххæй нæ дыуæрттæ не сфæлдыстадон къордмæ алкæцы æрыгон нывгæнæгæн дæр сты гом», – зæгъы Георги.
Хуссар Ирыстоны нывкæнынадон аивадæн ис йæхи хъæздыг истори. Зындгонд ирон нывгæнджыты традицитæ чи дарддæр кæнынц, уыдонмæ хауынц ацы æрыгон курдиæттæ дæр. Уыдонæй алкæцыдæр хуызфыссынады дунейы ссардта æввахсдæр æмæ сæм цымыдисондæр чи у, уыцы жанр æмæ стиль, алкæмæндæр сæ ис йæхи æрмдзæф, фæлæ сын иумæйаг та у сæ райгуырæн бæстæмæ æгæрон уарзондзинад æмæ йæ æвдисынц сæ куыстыты ирд ахорæнты æвзагæй. Зæгъæм, Æлборты Лирæ ныр цалдæр азы абстрактон импрессионизмы жанры, хард-эйджы стилы фæлдисы цымыдисон нывтæ. Хуызфыссынады ацы фæдыздæхтыл фыццаг райдыдтой кусын Америкæйы, у эффективон æмæ æрцахста йæхи сæрмагонд бынат. Æлборты чызгæн 20-æм майы Цæгат Ирыстоны уыдзæнис йæ радон персоналон равдыст. Лирæ «Цхинвал 5»-ы нывгæнджыты къордмæ бацыд хæрзæрæджы æмæ тынг райгонд у, йæ коллегæтимæ иумæйаг æвзаг кæй ссардта, уымæй. Нырæй фæстæмæ кæддæриддæр цæттæ у сфæлдыстадон куыст кæнынмæ йæ куыстуарзаг æмæ хæлар къордимæ. Уый ма банысан кодта, зæгъгæ, куыд нывгæнæг, афтæ йын ахсджиаг кæй у нывты равæрд, стæй ма сæм боны рухс парахатæй куыд кæла, уый дæр. Санкт-Петербурджы Ног музейы уыцы уавæртæ кæй ис, уымæй тынг райгондæй баззадис. «Кæцыфæнды ныв дæр, стæй ахорæнтæ дæр уарзынц бирæ рухс. Адæймаджы цæст арфдæр фены, хуыздæр райхалы уацмыс», – æмбарын кæны уый.
Кокойты Мария дæр тынг райгондæй баззад йæ фыццаг балцæй Санкт-Петербургмæ æмæ банысан кодта равдысты нысаниуæг. Йæ хъуыдымæ гæсгæ культурæ иугай мадзæлттæй размæ никуы ацæудзæнис, хъуамæ уыцы процесс цæуа æдзухдæр. «Мæн фæнды, цæмæй Уæрæсейы цæгаттаг столицæйы нæ равдыстытæ организацигонд цæуой арæхдæр æмæ сфæлдыстадон царды суой традицион. Уымæн æмæ горæт Санкт-Петербург у культурæ æмæ аивады дунеон центр. Сфæлдыстадон адæймагæн стыр æххуыс æмæ пайда у ахæм культурон центры ногæй исты фенын, уæлæмхас зонындзинæдтæ райсын», – загъта нывгæнæг.
Дзигойты Каринæ банысан кодта, зæгъгæ, Хуссар Ирыстонæн йæ бон у дунейæн йæхи тыххæй базонын кæнын культурæйы руаджы æмæ уый тыххæй та арæхдæр ахæм мадзæлттимæ хъæуы ахадгæ сфæлдыстадон фæзуæттæм хизын. «Нæ куыстытæн нын чи аргъ кодта, уыдонæн æппæты фылдæр сæ зæрдæмæ фæцыдысты ирон адæмы культурæ æмæ традицитыл дзурæг уацмыстæ. Стыр цымыдисимæ семæ зонгæ кодтой аивадуарзджытæ», – загъта Дзигойты чызг.
Пресс-конференцийы кæрон ма Саулохты Георги журналисттæн фехъусын кодта, зæгъгæ, «Цхинвал 5» цæттæ кæны стыр равдыст Уæрæсейы Федераци Хуссар Ирыстоны хæдбардзинад банымайыны бæрæгбонмæ. Ацы равдысты фенæн уыдзæнис нывгæнджыты ног куыстытæн.
ЦХУЫРБАТЫ Ларисæ
