Хорз, рæсугъд у чысылæй алы саби дæр, фæлæ дзы уæддæр адæймагæн йæ зæрдæмæ йæхи сабийæ æввахсдæр ничи лæууы. Æмæ махæй, хистæртæй, алкæйы дæр фæфæнды, цæмæй адæмы рæгъы рацæуа, царды басгуыха, хорз адæймаг дзы рацæуа. Гъе, фæлæ уыцы бæллицтæ царды сæххæст кæнынмæ алчи нæ фæцарæхсы, алчи сæ хъомыл кæныны фаг бæрндзинад нæ равдисы æмæ бирæ сабитæн сæ фидæны царды фæндæгтæ ныггæлиртæ вæййынц.

Афтæ уыд ивгъуыд заманты, афтæ у ныртæккæ дæр, кæд цард цивилизацийы фæндагыл стыр къахдзæфтæ размæ акодта, уæддæр. Абон нæ республикæйы сæйрагдæр фарстатæн сæ ахсджиагдæртæ сты – компьютерон хъæзтытæ, æмæ наркомани кæй сарæх сты. Ныййарджытæй иутæ сæ мæгуырæй рахау-бахауаг систы æмæ сæ арæх нал равдæлы сæ сывæллæттæм. Бирæ сабитæн хæдзарæй уынг фæадджындæр вæййы æмæ адзæгъæл вæй-йынц. Сæ фылдæр сæ рæстæг æрвитынц компьютерон клубты, æндæр хиирхæфсæн бынæтты. Сæ фæстиуæг цæмæ æрцæуы, уый та не ‘ппæт дæр зонæм, суанг ма, стыр хъыгагæн, хи амарыны цаутæн дæр вæййæм æвдисæн. Ацы вазыгджын фарстайыл рагæй дзурæм æмæ фыссæм, аразæм рейдтæ, фыстæджытæ фыссæм алыхуызон уагдæттæм, фæлæ хъуыддаг æндæрхуызон дæр нæ кæны.

Ныхас абон цы фæзындтыл цæуы хъæзтытæ, нозт, наркомани – уыдон се ‘ппæт дæр тынг тæссаг сты æхсæнадæн. Цæмæй сыл царды фæуæлахиз уæм, мауал нын халой нæ фæсивæды, уый нæ бон бауыдзæн æрмæстдæр иумæйаг хъаруты фæрцы, уымæн æмæ ацы æппæрццаг æууæлтæ сты социалон фæзындтæ, æмæ фæзынынц ахæм ран, кæм нæй фæтк, æгъдау, закъонтæ кæм нæ кусынц, кæм нæй иумæйаг æхсæнадон æмбарындзинад.

Адæмы зондахаст хъæуы саразын сæ ныхмæ, иудадзыг сын дзурын æмæ сæ æууæндын кæнын хъæуы, компьютерон хъæзтытæ æмæ иннæ фæзындтæ дæр кæй сты нацийы фыдбæллæх æмæ сæ кæй хъæуы хи хъахъхъæнын.  Уыдон нын скъуынынц нæ нацийы уидæгтæ, цыбыр нын кæнынц нæ фæсивæды цардбæллон уд-тæ. Уымæ гæсгæ сæ ныхмæ хъæуы æппæтадæмон тох расидын.

О, фæстаг азты нæ адæм фæлæмæгъ кодтой сæ къæрцхъусдзинад царды ацы удхор æмæ æвирхъау фæзындтæм. Наркомани хонынц «фæсивæды низ», фæлæ йæм æмхиц сты ас адæймæгтæ дæр. Наркотиктæ чи уæй кæны, уыдоны ‘хсæн ис сылгоймæгтæ дæр æмæ нæ уый æфтауы уæлдай катайы, уымæн æмæ наркоманийы аххосæгтæ сты социалон æмæ экономикон царды уæззау уавæртæ. Вæййы афтæ, æмæ сын сæ уæйгæнæн бынæттæ бирæ хатт милицийы кусджытæ фæзонынц, фæлæ сæхи скæнынц ницызонæг. Уый та нысан кæны, наркомани бирæтæн ссис, стыр æхцатæ кæмæй аразынц, ахæм амал. Æмæ не ‘ппæт бæллæхтæ дæр баст сты ацы проблемæимæ.

Куыд зонæм, афтæмæй адæймагæн дунейы иууыл зынаргъдæр чи сты, уыдон – йæ сывæллæттæ, йæ хъæбултæ, стæй æрмæст йæ сабитæ нæ, йæ уарзондзинады æнкъарæнтæ равдисы алы сабимæ дæр. Уымæн æмæ хистæртæй уæлдай уый у æнæхин. Иуыл дуджы аххос нæу. Иуæй-иу æвзонг ныййарæг хъомыладон фарстаты вæййы æвæлтæрд. Уымæ гæсгæ йын фæхъæуы амонын, æмбарын кæнын. Фæлæ, хъыгагæн, алчи искæй амындмæ нæ хъусы, йæ сæрмæ нæ хæссы бафæрсын фæлтæрд хъомылгæнæджы кæнæ кардзыд адæймаджы, фæзæгъы, ома, «мæ сывæллон у мæ бар æмæ йæ мæхæдæг хуыздæр зонын, куыд æй хъæуы хъомыл кæнын!». Уыцы хивæнд митæй йæ сабийæн æвзæрæй дарддæр, бæгуыдæр, уый хорзæй æппындæр ницы бацамондзæн, фæлæ йæ æгæр æрæгмæ бамбары…

Æрвылбон дæр сывæллæттæн хъæуы хæссын цæвиттонæн зындгонд æмæ кады аккаг адæй-мæгты. Лæмбынæг сын æрдзурын номдзыд адæймæгты цард-вæндагыл, цæмæй йæ сæ сабибонтæй бамбарой, алы стыр сгуыхтдзинад дæр стыр фыдæбон æмæ быхсондзинады фæрцы кæй бафты къухты. Дзырд дæр ыл нæй, сывæллонæн иууыл æввахсдæр æмæ уарзондæр у мад. Уый сывæллоны царды ахсы иууыл стырдæр бынат. Рох нæ ма уæд, хорз хистæрæн æвзæр кæстæртæ кæй никуы вæййы. Фæсивæды, сывæллæтты хъомыл кæнын хъæуы хæдзары, бинонты ‘хсæн. Сывæллон хъæдзары цæуыл сахуыр уа, æдде дæр уыдæттæ кæны.

Ныртæккæ нæ иумæййагахуырадон скъолаты бирæ куыст цæуы нæ рæзгæ фæлтæры ‘хсæн мадæлон æвзаг æрбиноныг кæныны тыххæй. Фæлæ уый фаг нæу. Хæдзары фарн бирæ у. Æрмæст скъола фаг нæу хæрзæгъдау хъомылад сывæллонæн радтынæн. Уый цæвиттон фæисы хæдзары хистæртæй. Æмæ нæ кæд фæнды æмæ нæ сомбон фæсмойнаг ма фæуа, уæд нæ фыдæлтæ куыд кодтой, афтæ алы ныййарæг дæр хæсджын у, цæмæй йæ кæстæртæн æппæтæй дæр уа цæвиттойнаг.

Comments are closed, but trackbacks and pingbacks are open.