ИВГЪУЫД КЪУЫРИЙЫ  ЦАУТЫЛ АФÆЛГÆСТ

АУАГЪТА ГОМ УРОК

1-æм сентябры  УФ-йы президент Владимир Путин Калининграды  музейон æмæ театралон-ахуырадон  комплексмæ бацæуыны рæстæджы ауагъта гом урок «Разговор о важном», зæгъгæ, кæцыйы хайадисджытæ уыдысты ацы областы  культурæ, аивад, зонад, олимпиадæты æмæ конкурсты уæлахиздзаутæ.  Путин æрдзырдта бирæ ахсджиаг фарстытыл. Уый загъта, зæгъгæ, УФ-йы рухсады министр Донбассмæ йæ балцы фæстиуджытæм гæсгæ банысан кодта, зæгъгæ, скъоладзаутæ  нæ зонынц Хъырымаг хиды тыххæй, уыдонмæ, дам, ацы хид кæсы фейкы хуызæн, афтæ ма нæ зонынц Уæрæсе æмæ Украинæ Советон Цæдисы сконды кæй уыдысты, уый тыххæй дæр. В.Путин ноджы банысан кодта, Украинæ хицæн паддзахад 1991 азы кæй ссис. Афтæ ма сын радзырдта бирæ æндæр ахсджиаг фарстыты тыххæй.

 

БАЙГОМ СТЫ УЫРЫССАГ СКЪОЛАТÆ

1-æм сентябры Владимир Путин æмæ Таджикистаны президент Эмомали Рахмон видеоконференцийы руаджы хайад райстой уырыссаг æвзагыл ахуыримæ фондз иумиагахуырадон скъола байгом кæныны церемонийы Таджикистаны конституцийы уырыссаг æвзагæн ис æхсæннацион æвзаджы статус. Эмомали Рахмон бузныг загъта Путинæн ацы масштабон проекты фарсхæцынады тыххæй. Уый ма банысан кодта, зæгъгæ, республикæйы стыр хъусдард здæхт цæуы уырыссаг æвзаг ахуыр кæнынмæ. 27 мин скъоладзауы бæрц ахуыр кæнынц ахæм скъолаты, цыран ахуыртæ цæуынц уырыссаг æвзагыл. Уырыссаг скъолатæ байгом сты бæстæйы егъаудæр горæтты: Бохтар, Душанбе, Кулябе, Турсунзаде æмæ Худжандейы. Уæрæсейаг программæйы предметтæй дарддæр ма скъоладзаутæ ахуыр кæндзысты таджикаг æвзаг дæр.

 

ÆФСÆДДОН АХУЫРТÆ «ВОСТОК-2022»

Уæрæсейы уагъд цæуынц егъау æфсæддон ахуыртæ «Восток-2022» бирæнымæц фæсарæйнаг контингенттимæ. Стратегион командон-штабон ахуырты байгом кæныны церемони уыд Приморскы крайы. Иу къуырийы дæргъы Хурскæсæн æфсæддон зылды æмæ дунейы къорд бæстæйы дæлхæйттæ сæ хæстон фæлтæрддзинад бæрзонддæр кæндзысты сурзæххы, уæлдæфы, Охостскы æмæ Японы денджызты акваториты. УФ-йы хъахъхъæнынады министрад куыд хъусын кæны, афтæмæй ахуырты хайад исынц 50 мин æфсæддон службæгæнæджы, архайынц дзы хæцæнгæрзты æмæ æфсæддон техникæйы 5 мин иуæджы. Æфсæддон техникæйы ‘хсæн сты – 14 тæхæн аппараты, 60 науы æмæ катеры. Ахуыртыл къухдариуæгад кæны УФ-йы Гарзджын тыхты Генералон штабы хистæр, армийы инæлар Валерий Герасимов.

Ахуырты хайад исынц ОДКБ æмæ ШОС-ы бæстæты контингенттæ, сæрмагондæй Китай, Инди, Азербайджан, Алжир, Сомихстон, Беларуси, Казахстан, Хъыргъызтан, Лаос, Монголи, Никарагуа, Сири æмæ Таджикистаны æфсæддон службæгæнджытæ.

 

МАГАТЭ-йы ЭКСПЕРТТÆ УЫДЫСТЫ ЗАПОРОЖЬЕЙЫ АТОМОН ЭЛЕКТРОСТАНЦЫ

Эксперттæ хъуамæ саргъ кæной станцы уавæрæн æмæ йæ æдасдзинады тæссагдзинæдтæн. Фараст автомашинæйæ кортеж станцы территоримæ æрбацыд 1-æм сентябры 14:15 минутыл. Киевæй Энергодармæ фæндагыл бахъуыдысты дыууæ боны. Эксперттæ азылдысты станцыл. Делегаци æмæ организацийы генералон директорæн  «Росатом»-ы минæвæрттæ радзырдтой украинæйаг æхстыты тæссагдзинады фæстиуджыты тыххæй.  МАГАТЭ-йы генералон директор Рафаэль Гросси журналисттæн фехъусын кодта, зæгъгæ, эксперттæ  федтой станцы уавæр æмæ план кæнынц дарддæр объекты кусын. Уый фæстæ Гросси ацыд атомон электростанцæй, фæлæ уым баззадысты миссийы цалдæр минæвары.

 

ÆФСÆДДОН АХУЫРТÆ

Гуырдзыстоны райдыдтой НАТО-йы бирæнацион æфсæддон ахуыртæ «Достойный партнер-2022», зæгъгæ, цыран архайынц альянс æмæ йæ партнерты 2400 æфсæддон службæгæнæджы. Ахуырты нысан у «Сау денджызы стабилондзинад сифтонг кæныны тыххæй хæстон цæттæдзинад фæбæрзонддæр кæнын». Ахæм ахуыртæ ам цæуынц ныр 6-æм хатты. Ахуырты официалонæй байгом кодтой Тбилисмæ æввахс Вазианийы. Маневрты сæйраг девиз у «Сила в партнерстве», зæгъгæ.   Бирæнацион ахуырты хайадисджытæ сты: Гуырдзыстон, АИШ, Болгари, Румыни. Молдова, Греци, Стырбритани, Турк, Словаки, Норвеги, Венгри, Литва, Азербайджан, Герман, Босни æмæ Герцеговина, Эстони, Польшæ, Япон, бирæнацион бригадæ Литва-Польшæ-Украинæ æмæ Швецийы гарзджын тыхтæ. Ацы аз историйы  фыццаг хатт ахуырты хайад исынц Япон æмæ Швецийы гарзджын тыхты минæвæрттæ.

 

«СЕВЕРНЫЙ ПОТОК» УРÆД ÆРЦЫД

Газуадзæн «Северный поток-1» урæд æрцыд æртæ бонмæ 31 августæй 3-æм сентябры онг. Уый баст у компрессорон станцы регламентон куыстытимæ. Магистраль æртæ боны кæй æрурæдтой, уый Европæйы фæцух кæндзæн уæрæсейаг газы 100 милуан кубометрæй. Аналитик Тибо Спирле равдыста йæ катайдзинад, зæгъгæ, газуадзæны куыст, гæнæн ис, ахæсса фæстæдæр æмгъуыдмæ дæр, æмæ уый та суыдзæнис «мæлæтдзаг цæф» Евроцæдисæн. Энергетикон æдасдзинады фæдыл эксперт Валери Чоуы хъуыдымæ гæсгæ, «Северный поток» æххæстæй æхгæд куы æрцæуа, уæд 2023 азы январы райдайæнмæ Евроцæдисы газы фæсауæрцтæ сафтид уыдзысты.

Газуадзæны цалцæггæнæн куыстытæ хъуамæ фæуыдаиккой 3-æм сентябры, фæлæ бæрæг аххосæгтæм гæсгæ, «Северный поток-2» нырма дæр не скуыста æмæ бæрæг нæу, кæд скусдзæн, уый.

Информацион агентæдты

хъусынгæнинæгтæм гæсгæ