Бирæ рæстæг нал баззад нæ республикæйы æппæт иумæйаг-ахуырадон скъолатæй рауагъдонты фæндарастгæнæн бонмæ. Цытджын æгъдауæй та нæ рæсугъд фæсивæдæн 25-æм майы айзæлдзæнис традицион фæстаг дзæнгæрæг.
Фæстаг дзæнгæрæджы боны цытæн æмæ 2023-2024 ахуыры азы цавæр ногдзинæдтæ хаст æрцыд нæ республикæйы ахуырады системæмæ, афтæ ма æндæр фарстаты тыххæй 30-æм апрелы Информаци æмæ мыхуыры комитеты пресс-центры Республикæ Хуссар Ирыстоны Ахуырад æмæ зонады министры хæдивæг Галуанты Алыксандрæн уыд пресс-конференци. Уый райдианы арфæ ракодта æппæт рауагъдонтæн дæр фæстаг дзæнгæрæджы бæрæгбоны цытæн æмæ сын йæ цæст бауарзта стыр æнтыстытæ сæ дарддæры царды, цæмæй уæндонæй скъуыддзаг кæной, сæ разы цы фарстытæ лæууой, уыдон.
Традицитæ æмæ
ногдзинæдтæ
Галуанты Алыксандр банысан кодта, зæгъгæ, министрад ахуырады системæмæ ацы азæй бахастой электронон бонæгтæй пайда кæныны ног хъуыддаг æрмæстдæр дыууæ скъолайы, куыд эксперименты хуызы, афтæ. «Ацы ахуыры азы ногдзинæдтæй иууыл ирддæр у электронон бонæгтæй пайда кæныны ног проект. Нырма йæ бахастам гимнази «Альбион» æмæ Колыты Аксойы номыл аивæдты лицеймæ. Ацы пилотон проект раздæр дызæрдыгдзинад æвзæрын кодта бирæтæм, фæлæ абон куыд федтам, афтæмæй йын ис раппæлинаг фæстиуджытæ. Иттæг хорз рауадис. Ног методæй кусын куыддæр райдыдтой, афтæ ахуыргæнджытæ, ныййарджытæ æмæ, æгæрыстæмæй, ахуыргæнинæгтæ дæр бафиппайдтой электронон бонæгæй пайда кæныны æвæрццаг фæстиуджытæ. Ныййарджытæ нын куыд радзырдтой, уымæ гæсгæ сын электронон бонæгы фæрцы æнцондæр у сæ сывæллæтты ахуыр æмæ цæттæдзинад контроль кæнын. Фидæнмæ министрад фæнд кæны электронон бонæгты программæ нæ горæты æндæр скъолатæм дæр бахæссын. Цхинвалы ахуырадон уагдæтты сæ техникон ифтонгад хуыздæр кæй у, уымæ гæсгæ фыццаг рады сты горæты скъолатæ. Уый фæстæ та цадæггай министрад фæнд кæны районты ахуырадон уагдæтты сифтонг кæнын электронон бонæгтæй», – банысан кодта Галуанты Алыксандр.
Тырыса æмæ гимн
Уый ма зæрдыл æрлæууын кодта, скъо-латы къуырийы райдианы ирон тырысатыл схæцын æмæ гимн азарын дæр ногдзинад кæй у ахуырадон системæйы æмæ уыцы хъуыддаг скъоладзау фæсивæды кæй æфтауы патриотикон хъомыладыл, дисциплинæйыл, уымæй дарддæр ма сывæллæттæн ахъаз у, цæмæй хуыздæр сахуыр кæной паддзахады символтæ æмæ сæ уой сæрыстыр.
Ахуырад æмæ зонады министры хæди-вæг журналисттæн куыд фехъусын кодта, афтæмæй ацы аз нæ республикæйы фæстаг дзæнгæрæг айзæлдзæнис 561 рауагъдонæн. Уый ма банысан кодта, зæгъгæ, уыцы бон бар нæй æмæ скъоладзаутæ саразой банкеттæ æмæ уый тыххæй министрад фæдзæхсы рагацау. «Курæг стæм, цæмæй ныййарджытæ æмæ ахуыргæнинæгтæ дæр ацы хъуыддагмæ равдисой æмбаргæ ахаст. Мæнмæ гæсгæ традицион фæстаг дзæнгæрæджы бæрæгбонон линейкæ фаг у, цæмæйдæриддæр фæсивæд сæ рæстæг арвитой æмæ кæрæдзийыл фæцин кæной.
Æппæт фæлварæнты фæстæ та 24-æм июны нæ уарзон Театралон фæзуаты нæ зынаргъ рауагъдонтæм æнхъæлмæ кæсы рагæй кæмæ фæбæллынц, уыцы рауагъдон бал. Ныр дæр та йæ бацæттæ кæндзæн Сывæллæтты сфæлдыстады галуан. Уыдзæн цымыдисон æмæ йæ фæсивæд бирæ азты дæргъы сæ зæрдыл дардзысты. Арæх фехъусæм ахæм уайдзæфтæ, зæгъгæ, рауагъдон бал цæуылнæ саразут æхгæд бæстыхайы. Фыццаджыдæр, махмæ, нæ республикæйы нæй ахæм бæстыхай æмæ дзы бацæуой, рауагъдон балмæ кæй фæнды æрбацæуын, æппæт уыдон æмæ йæ уымæн саразæм гом арвы бын. Театралон фæзуат у иууыл хуыздæр æмæ уæрæх бынат. Рауагъдон балы концертон программæйы хайад райсдзысты Хуссар æмæ Цæгат Ирыстон-Аланийы эстрадон зарæггæн-джытæ», – банысан кодта министры хæдивæг.
Галуанты Алыксандр ма йæ ныхасмæ бафтыдта, зæгъгæ, 1, 9 æмæ 11-æм кълæстæн ахуыры аз фæуд кæны 25-æм майы. 28-æм маймæ та ахуыр кæндзысты 2-8-æм кълæстæ æмæ 10-æм кълæсты ахуыргæнинæгтæ. Уый ма куыд фехъусын кодта, афтæмæй Цхинвалы 2-æм астæуккаг скъолайæ дарддæр, иннæ скъолаты иу къласæй иннæ къласмæ ахизыны тыххæй уагъд цæудзысты традицион фæлварæнтæ. «Куыд зонæм, афтæмæй ацы аз 2-æм астæуккаг скъолайы хъуамæ райдайой аразын æмæ цæмæй арæзтадон куыстыты ма бакъуылымпы кæнæм, уый тыххæй ас-къуыддзаг кодтам 5-8 æмæ 10-æм кълæсты ахуыргæнинæгты ссæрибар кæнын фæлва-рæнтæй. Уымæй дарддæр ма 9-11-æм кълæсты ахуыргæнинæгтæн дæр фæраздæр кодтам сæ фæлварæнты график», – загъта Галуаны фырт.
Уæлдæр ахуыргæнæндæттæм квотæтæ
Журналистты ма цымыдис кодта ацы азæн Уæрæсейы Федерацийы уæлдæр ахуыргæнæндæттæм цал квотæйы рахи-цæнгонд æрцыд Ахуырад æмæ зонады министрады хаххыл. Паддзахадон закъазы хуызы квотæты тыххæй развæлгъау фæцæ-уы куыст. Министрадтæ æмæ ведомствоты бафæрсынц, цавæр специалистты цухдзинад æййафынц æмæ уымæ гæсгæ квотæты тыххæй бахатынц «Россотрудничество»-мæ.
«Ацы азæн нын уæлдæр ахуыргæнæндæттæм «Россотрудничество» цы квотæтæ рахицæн кодтой, уыдон сты 22 бынатæн æндæр æмæ æндæр дæсныйæдтæм. Ныридæгæн радтой фæлварæнтæ æмæ уыдонæй чидæртæ систы студенттæ. Махæн ма нæ фарсмæ кæддæриддæр æрбалæууы Хæххон-металлургион институт æмæ нын бæлвырд квотæтæ рахицæн кæнынц. Ацы аз та нын нæ рауагъдонтæн рахицæн кодтой 50 бюджетон æмæ 10 та – коммерцион бынаты æндæр æмæ æндæр дæсныйæдтæм», – загъта Алыксандр.
Галуанты Алыксандр ма æрдзырдта Иууон паддзахадон фæлварæнты тыххæй дæр æмæ куыд банысан кодта, афтæмæй ацы аз фæлварæнтæ радтын фæнды 56 адæймаджы бæрц. «Абитуриенттæ æрбахатынц министрадмæ, мах бацæттæ кæнæм фæлварæнты хайад райсын кæй фæнды, уыдоны номхыгъд æмæ сын баххуыс кæнæм бæлвырд документтæ бацæттæ кæнынæн. Уый фæстæ ацæуынц Цæгат Ирыстонмæ æмæ уым радтынц Иууон паддзахадон фæлварæнтæ», – банысан кодта министры хæдивæг.
Нæ республикæйы скъолаты цæмæннæ ис гæнæн æмæ нарты кадджытæ ахуыр кæной куыд предмет, – бафарстой журналисттæ. Уый тыххæй Ахуырад æмæ зонады министры хæдивæг бæлвырд дзуапп нæ радта, фæлæ банысан кодта, зæгъгæ, ахъуыдыйаг фарста у. «Æмбарын хъæуы иу хъуыддаг – кæцыфæнды хицæн предмет дæр фидын хъæуы. Уымæ гæсгæ фарста баст у бюджет, ахуыргæнджытæ æмæ финансон фæрæзтимæ. Хицæн предметы хъæуы сæрмагонд ахуыргæнæн чиныг», – загъта Галуанты Алыксандр.
Пресс-конференцийы ма журналистты цымыдис кодта нæ республикæйы скъолаты фондзбонон ахуырмæ ракæныны фарст дæр, ныййарджыты иу хай уыцы хъуыдыйыл хæст кæй сты, уый тыххæй. Министры хæдивæг фарст рахуыдта вазыгджын æмæ скъуыддзагкæнинаг. Йæ фæдыл министрад сарæзта йæ телеграм-каналы æрфарст æмæ дзы хайад райстой 901 адæймаджы. Уыдонæй 71 проценты растыл нымайынц фондзбонон ахуырмæ рахизын, 20 проценты та схъæлæс кодтой йæ ныхмæ. Министры хæдивæг куыд банысан кодта, афтæмæй фарст тагъдыл скъуыддзаг не ‘рцæудзæн, хъæуы йыл æруынаффæ кæнын. Галуанты Алыксандр йæхæдæг дæр разы у фондзбонон ахуырыл.
Пресс-конференцийы ма Ахуырад æмæ зонады министры хæдивæгмæ лæвæрд æрцыдис æндæр ахсджиаг фарстатæ дæр æмæ сын журналисттæ райстой дзуаппытæ. Хуссар Ирыстоны историйы ахуыргæнæн чиныгыл историктæ æдзухдæр кæй кусынц, уый дæр банысангонд æрцыд.
Цхуырбаты Лариса
