Ацы бонты Хуссар Ирыстонмæ кусæгон балцы æрцыдысты Женевæйы дунеон дискусситы æмсæрдæрттæ Евроцæдис, ЕÆÆО æмæ ИНО-йæ. Сæ балцы нысан уыд, дискусситы радон раунды боны фæткы фарстытыл æруынаффæ кæнын. Дунеон дискусситы минæвæрттæ фембæлдысты хуссарирыстойнаг делегацийы уæнгтимæ. Фембæлд уагъта Президенты паддзахадон уынаффæгæнæг Коцты Константин. Хуссар Ирыстонæй дзы хайад райстой постконфликтон фарстатæ æрбæстон кæныны фæдыл РХИ-йы Президенты æххæстбарджын минæвары хæдивæг Коцты Егор, адæймаджы бартæ хъахъхъæныны фæдыл Президенты цур æххæстбарджын минæвар Тасойты Инал.
Коцты Константин хъусдард аздæхта, дыккаг фронт бакæныны тыххæй арæх Гуырдзыстонæй цы сидтытæ райхъуысы, уымæ. Уыцы сидтытæ, зæгъгæ, махæрдыгæй æнæхъусдард не сты – Гуырдзыстон, уавæрæй пайдагæнгæйæ, хъавы абхазаг æмæ хуссарирыстойнаг здæхты дыккаг фронт бакæнынмæ. Уыимæ иумæ банысан кодта, зæгъгæ, ныртæккæ нæ хынцыдæуы, гуырдзиаг къухдариуæгад цавӕрдӕр ӕфсӕддон активондзинад райдайын кæй фæнд кæны, уый.
«Фӕнды мӕ ноджыдӕр банысан кӕнын нӕ сыхӕгты хиуылхӕцындзинад ӕмӕ хъуыдыкæнынад. Ныртӕккӕ арӕнтыл уавӕр фӕвазыгджын кӕнынæй сæхи хизынц. Уый махӕн – женевӕйаг процессы хайадисджытӕн ноджыдӕр дӕтты оптимизмӕн фидар бындур, тыхӕй пайда кӕй нал ӕрцӕудзӕн, уыцы документы фӕдыл куыст ӕмӕ ӕмархайды перспективӕмӕ ахасты», – банысан кодта уый.
Уый ӕмрӕнхъ Хуссар Ирыстоны хынцыд цӕуы, Гуырдзыстон фӕсарӕйнаг партнертимӕ активон ӕмгуыстад кӕй кӕны, уый кæй нысан кӕны, регионы ӕдасдзинадӕн тӕссаг кӕй у, уыцы хъуыддаг.
Женевӕйаг процесс йӕ раздӕры куысты фӕткмӕ кӕй раздӕхт, уый ӕхсызгон у хуссарирыстойнаг фарсӕн, уымӕн ӕмӕ дискусситӕн бадзырдон фӕзуаты ӕмбал нӕй. Хуссар Ирыстонӕн фадат ис ахӕм ӕхсӕнадӕмон фӕзуатыл Гуырдзыстон ӕмӕ ӕндӕр бӕстӕты минӕвӕрттимӕ бадзырдтӕ уадзынӕн. Уыцы куысты фӕлтӕрддзинад куыд равдыста, уымӕ гӕсгӕ йӕ хайадисджытӕ кӕд бирӕ принципиалон фарстыты фӕдыл ныхмӕвӕрд позицитыл лӕуд вӕййынц, уӕддӕр ссарынц ӕмбӕлон уынаффӕ райсынæн уавæртæ æмæ фадæттæ.
Женевӕйаг процесс 15 азы дӕргъы кӕй уӕвынад кӕны, уый дӕр фадат дӕтты регионы бӕрӕг стабилондзинад биноныг кӕнынæн ӕмӕ уымӕй бӕрӕг у, Фӕскавказы стабилондзинад ӕмӕ ӕдасдзинады ӕууӕнкдзинад фидар кӕныны ахсджиаг элемент кӕй у.
Уӕлдай нысаниуӕг ис, Инциденттӕ ма ӕруадзын ӕмӕ сӕм хъусдард здахыны фӕдыл механизмты архайдӕн, кӕцы бирӕ хӕттыты ӕвдисӕн уыд, ӕрцӕугӕ ӕнӕмбӕрст хъуыддӕгтӕм рӕстӕгыл хъусдард здӕхт кӕй цӕуы.
Константины ныхӕстӕм гӕсгӕ, уӕддӕр Механизмты куыст нӕ баивдзӕн женевӕйаг формат. Уымӕ гӕсгӕ ныфс бавӕрдта, Женевӕйы ног фембӕлд бӕрӕг бавӕрд кӕй бахӕсдзӕн регионы стабилондзинад ӕмӕ ӕдасдзинад сфидар кӕныны куыстмӕ.
«Фылдæр хъусдард здахӕм, тыхӕй ма спайда кæныны документыл бакусынмæ ӕмӕ арӕнты делимитаци ӕмӕ демаркацийы фӕдыл куыстмӕ ӕрӕвналынмæ, куыд хъӕуӕг элемент, афтæ. Уый фæстиуæгæн арӕнтыл инциденттӕ нал цӕуид», – банысан кодта Коцты Константин.
Йӕ ныхӕстӕм гӕсгӕ, регионы ӕдасдзинад сфидар кӕныны хъуыддаджы ацы здӕхты ӕнтыстджын куыстӕн ахсджиаг нысаниуӕг уаид. Женевӕйы уагъд цы дискусситӕ цӕуынц, уыдоны ахсджиаг хӕс дӕр у уый. Уымӕ гӕсгӕ, йӕ хайадисджытӕ дӕр бӕрнджын сты, цӕмӕй сӕ куыстӕн уа ӕмбӕлон фӕстиуджытӕ.
Евроцӕдис, ИНО ӕмӕ ЕÆÆО-йӕ ӕмсӕрдӕрттӕ дӕр банысан кодтой, зӕгъгӕ, нӕ куыст ӕнӕмӕнгдӕр фӕстиуӕгджын хъуамӕ уа.
Фембӕлдӕн фӕстиуджытӕ аразгӕйӕ, Евроцӕдисӕй ӕмсӕрдар Тойво Клаар информацион фӕрӕзтӕн куыд радзырдта, уымӕ гӕсгӕ тынг тыхсы, Хуссар Ирыстоны цӕрджытӕн Гуырдзыстонимӕ арӕнтыл хизыны фылдӕр фадӕттӕ цæмæй уа, ууыл. Абхазы дӕр уадзӕн пунктты нымӕц у, пандемийы агъоммӕ цас уыдысты, афтӕ.
Банысан ма кодта, Хуссар Ирыстоны бадзырдтыты продуктивондзинад. Йӕ хъуыдымӕ гӕсгӕ, хъуыды кӕнын хъӕуы ууыл, цӕмӕй фӕкъаддӕр уой, арӕнтыл хизыны фӕтк чи халы, уыдоны ахсын æмæ æруромыны хъуыддаг.
Евроцӕдисӕй ӕмсӕрдары хъуыдымӕ гӕсгӕ Механизмты куыстӕн ахсджиаг нысаниуӕг ис, уымӕн ӕмӕ йӕ фӕлгӕтты фембӕлды фӕстӕ бирӕ фарстытӕ бӕстон æрцӕуынц.
Куыд ма банысан кодта, уымӕ гӕсгӕ уынаффӕ цыд ӕбӕрӕгӕй сӕфт ӕмбӕстӕгты фарстыл. Ацы проблемӕ уӕззау у, агурын хъӕуы йӕ ӕрбӕстон кӕныны фадӕттӕ ӕмӕ сӕ хиуӕттӕн сӕ хъысмӕты тыххӕй дзуапп радтын. Уымӕ гӕсгӕ кусын хъӕуы цымыдисгӕнӕг фӕрстимӕ йӕ ӕрбӕстон кӕныныл.
ИНО-йӕ ӕмсӕрдар Джихан Султаноглу ӕрсидт дискусситы хайадисджытӕм, цӕмӕй проблемӕтӕ скъуыддзаг кӕнгӕйӕ, уой прагматикон, уымӕн ӕмӕ 15 азы дискусситы куыстӕй алкӕй дӕр фӕнды фӕстиуӕг фенын. Куыд банысан кодта, уымӕ гӕсгӕ ӕмсӕрдӕрттӕ аразынц ӕппӕтдӕр, цӕмӕй арӕнтӕм ӕввахс территоритыл цӕрӕг ӕмбӕстӕгтӕн хуыздӕр царды уавӕртӕ арӕзт цӕуа.
Къæбулты Марина
