15-16 майы Президент Гаглойты Алан кусæгон балцы уыд Цæцæны Республикæйы. Уый хайад райста Цæцæны Республикæйы Хуссар Ирыстоны Культурæйы бонты.
Президент дидинджытæ сæвæрдта Цæцæны Республикæйы фыццаг президент Ахмат-Хаджи Кадыровы мемориалыл.
Дарддæр хуссарирыстойнаг делегаци фæуазæг Ахмат-Хаджи Кадыровы музеймæ.
Экскурсион программæйы фæстæ, делегацийы уæнгтæ фембæлдысты журналисттимæ.
Журналистты цымыдис кодтой Грознæйы горæты фæдыл Гаглойты Аланы тæлмæнтæ, Хуссар Ирыстон æмæ Цæцæны Республикæты æмгуысткæнынады дарддæры перспективæтæ.
Президент банысан кодта, зæгъгæ, фыццаг хатт ис Цæцæны Республикæйы.
«Кæд мын хъуыстгонд уыдысты республикæйы æнтыстытæ, уæддæр фæдисау дæн. Грознæ дидин æфтауы, рæзынц ног объекттæ, республикæ рæзы. Æхсызгон мын у, мæ цæцæйнаг æфсымæртæ сæ историйæн кæй аргъ кæнынц, уый, кæй нæ рох кæнынц, цы зындзинæдты сæрты ахызтысты, уыдон.
Абон уыдыстæм фыццаг президент Ахмат-Хаджи Кадыровы номыл музейон комплексы. Тынг мæ зæрдæмæ фæцыд, музейы кусджытæ дæр æмæ йын историктæ дæр йæ кусæн кабинет куыд сæндидзын кодтой, уый. Йæ кусæн стъолыл уыд йæ къухфыстимæ фæстаг документ дæр. Æнæ ахæм мысынадæй фидæн дæр нæ вæййы», – загъта Президент.
Гаглойты Алан бацыд Ахмат-Хаджи Кадыровы уæлмæрдмæ дæр.
Хуссарирыстойнаг паддзахады сæргълæууæгыл фембæлд Цæгат Кавказы алимты Советы Сæрдар Кадыровты мыггаджы хистæр Хож-Ахмед Кадыров.
Гаглойты Алан банысан кодта, зæгъгæ, ирæттæ æмæ цæцæйнæгтæ рацыдысты уæззау фæндæгтыл.
«Абон мах уынæм уыцы адæмы æргъадтæ, кæцыты йæ фæстæ ныууагъта Ахмат-Хаджи Кадыров. Ныр йæ фыды хъуыддаг дарддæр кæны Рамзан Кадыров. Æрмæст Цæцæны Республикæйы цæрджытæ нæ, фæлæ æппæт Кавказы адæм лæмбынæг сæ хъус дарынц, уæ республикæ куыд рæзы, уымæ, уымæн æмæ нын æнæ кæрæдзи фидæн нæй. Кавказы æппæт адæмтæ иумæ хъуамæ уой æмæ сæ зæрдыл дарой, махæн иу истори кæй ис æмæ нæ кæрæдзийы æмбарын кæй хъæуы», – загъта уый.
Мадзалы хайад райстой Цæцæны Республикæйы культурæйы министр Айшат Кадырова, Хуссар Ирыстоны культурæйы министр Зæгъойты Рада, республикæйы уазджытæ æмæ цæрджытæ.
«Тынг æхсызгонæй «æгасцу» зæгъын нæ хуссарирыстойнаг хæлæрттæн. Музыкæ, театр, хуызфыссынад, кæфтытæ тынг æххуыс кæнынц адæмтæн кæрæдзийы историтæ базонынæн. Культурæйы æвзагыл алчидæр дзуры, кæрæдзийы традицитæ æмбарынæй райдайы кæрæдзийæн кад кæнын. Хуссар Ирыстон æмæ Цæцæны Республикæйæн ис, цæуыл дзурой, цæй тыххæй схæлар уой, уыдæттæ. Культурæйы бонтæ та нын фидар кæнынц нæ хæлардзинад», – банысан кодта Айшат Кадырова.
Зæгъойты Радæ та банысан кодта, зæгъгæ, культурæйы æвзаг у алкæцы нацийы бындур дæр.
«Абон Ирыстон нысан кæны Ирон æвзаджы бон. Символикон у, уыцы стыр бæрæгбоны мах нæ истори, нæ культурæ нæ паддзахады æддейæ кæй æвдисæм. Æвзаг æмæ культурæ сты алкæцы нацийы бындур дæр. Нацийæн аргъ кæнынц йæ культурæйы рæзты æмвæзадмæ гæсгæ. Мах æрæджы Хуссар Ирыстоны æвдисæн уыдыстæм бæрзонд, бирæварсон цæцæйнаг культурæйы равдыстæн. Мæнæн тынг æхсызгон у, нæ адæмы нæ дыууæ культурæтæ кæй иу кæнынц», – загъта Зæгъойты Радæ.
Дарддæр Ханпаши Нурадиловы номыл Цæцæны паддзахадон драмон театры Хуссар Ирыстоны паддзахадон драмон театр равдыста спектакль «Сау нымæт».
***
Республикæ Хуссар Ирыстоны Президент Гаглойты Алан хайад райста Цæцæны Республикæйы Хуссар Ирыстоны культурæйы бонты сæхгæныны цытджын церемонийы.
Дыццæджы, Дагун Омаевы номыл Культурæйы галуаны уыд концерт Галаты Барисы номыл Хуссар Ирыстоны Кафт æмæ зарды паддзахадон ансамбль «Симд»-æн. Гаглойты Алан æмæ Рамзан Кадыров концертмæ бацыдысты иумæ.
Цæцæны Республикæйы Сæргълæууæг мадзалы хайадисджытæн раарфæ кодта, загъта сын хæрзиуджыты æмæ сабырады фæндиæгтæ, банысан кодта адæмты ‘хсæн бастдзинæдтæ сфидар кæныны тыххæй культурон æмгуысткæнынады ахсджиагдзинад.
Уый куыд загъта, афтæмæй Хуссар Ирыстон æмæ Цæцæны республикæтæн ис рагон культурон бастдзинæдтæ, уымæн ирд æвдисæн у ацы мадзал, кæцы йемыдзаг уыд зæрдылдаринаг цаутæй.
«Нæ дыууæ республикæйы иу кæнынц хæларадон ахастытæ æмæ рагон культурон бастдзинæдтæ. Цæцæны Республикæ æмæ Хуссар Ирыстоны адæмтæ сты Цæгат Кавказ æмæ Фæскавказы стыр культурæйы хай. Мах иу кæны Райгуырæн бæстæмæ æмæ нæ культурæтæм иузæрдиондзинад. Цæцæны республикæйы фыццаг президент, Уæрæсейы хъайтар Ахмат-Хаджи Кадыров йæ рæстæджы диссаджы куырыхон ныхæстæ загъта: «Æнæ культурæйæ нæй наци», – банысан кодта Рамзан Кадыров.
Цæцæны Республикæйы Сæргълæууæг куыд загъта, афтæмæй Галаты Барисы номыл Кафт æмæ зарды паддзахадон ансамбль «Симд»-ы артисттæ равдыстой, ферохгæнæн кæмæн нæй, ахæм программæ, фенын кодтой национ кафты рæсугъддзинад, кæцы дзурæг у ирон адæмы æгъдау æмæ традицитыл.
Уый бузныг загъта Гаглойты Аланæн, Грозныймæ церемонимæ кæй æрцыд, уый тыххæй.
«Хуссар Ирыстоны адæмы культурæ хæдхуыз æмæ уникалон у. Æрæджы Цхинвалы уы-дысты Цæцæны Республикæйы культурæйы бонтæ æмæ нын нæ делегацийыл тынг зæрдиагæй фембæлдысты Хуссар Ирыстоны æмæ сын стыр æххуыс бакодтой. Ахæм мадзæлтты руаджы мах фылдæр базонæм æндæр адæмы æгъдæуттæ æмæ традицитæ».
Гаглойты Алан дæр банысан кодта ахæм мадзæлттæ уадзыны ахсджиагдзинад, уыдон, зæгъгæ, фидар кæнынц цæцæйнаг æмæ ирон адæмты æмахастытæ. Уый бузныг загъта Рамзан Кадыров æмæ хицауадæн, зæрдиаг химæрайсты тыххæй. Йæ ныхæстæм гæсгæ, паддзахады сæйрагдæр хæстæй иу у нацийы культурон рæзт сифтонг кæнын.
«Нæ зæрдыл лæууы куырыхон политик Ахмат-Хаджи Кадыров. Уый дзырдта, зæгъгæ, республикæйы материалон æмæ культурон цард иумæ хъуамæ æндидзой. Горæттæ æмæ хъæутæ сæндидзын кæндзыстæм, фæлæ æгъдæуттæ æмæ традицитæ куы фесафæм, уæд, куыд адæм, афтæ нал уыдзыстæм.
Абон мах уынæм артистты æмæ культурæйы архайджыты ног фæлтæр кæй сырæзт, кусы цæцæйнаг театр, ансамбль «Вайнах»-æн дæр стыр æнтыстытæ ис, сценæмæкæсджыты зæрдæтæ рухс кæны. Уымæ бæллыд Ахмат-Хаджи Кадыров дæр», – банысан кодта Гаглойты Алан.
Уый куыд загъта, афтæмæй Рамзан Кадыров æмæ хицауады хъусдард ахъаз у Цæцæны Республикæйы рæзтæн æмæ Уæрæсейы адæмты ‘хсæн хæлардзинадæн. Йæ ныхæстæм гæсгæ, республикæйы культурæйы рæзтмæ стыр хай бахастой Кадыровты бинонтæ. Рамзаны мад Аймани æмæ йæ чызг Айшат æппæтдæр аразынц Цæцæны республикæйы культурон дидинæфтыды тыххæй.
Рамзан йæхæдæг та у йæ адæмы иузæрдион фырт. Уый сæххæст кодта йæ фыды æппæт фæдзæхстытæ.
Йæ ныхасы кæрон Гаглойты Алан банысан кодта, зæгъгæ, ахæм культурон мадзæлттæ сты цæцæйнаг æмæ ирон адæмы æфсымæрон ахастыты æвдисæн.
«Ахæм мадзæлттæ тынг ахсджиаг сты ныртæккæ, уымæн æмæ ирон æмæ цæцæйнаг хæстонтæ фæрсæй-фæрстæм лæууынц Ныгуылæны ныхмæ, кæцы йæ æрымысæггаг æргъадтæ махæн хъаргæйæ, хъавы Уæрæсейы ныддихтæ кæнын æмæ адæмты кæрæдзийыл ардауыныл», – загъта Президент.
Уый фæстæ Рамзан Кадыров Гаглойты Аланы схорзæхджын кодта «100 лет образования Чеченской Республики»-йы майданæй, РХИ-йы культурæйы министр Зæгъойты Радæйы та – «За заслуги перед Чеченской Республикой»-ы майданæй. Хуссар Ирыстоны культурæйы фадыджы кусджытæй цалдæрæн радта «Народный артист ЧР», «Заслуженный артист ЧР», «Заслуженный деятель искусств ЧР»-ы кадджын нæмттæ.
Цæцæны Республикæйы Сæргълæууæг Ахмат Кадыров Хуссар Ирыстоны дыууæ сфæлдыстадон коллективæн радта æхцайы лæвæрттæ. Хетæгкаты Къостайы номыл Хуссар Ирыстоны Паддзахадон драмон театрæн балæвар кодта иу милуан сомы, Галаты Барисы номыл Паддзахадон ансамбль «Симд»-æн та – дыууæ милуан сомы.
Айшат Кадырова бузныджы ныхæстæ загъта Республикæ Хуссар Ирыстоны Президент Гаглойты Алан æмæ Цæцæны Республикæйы Сæргълæууæг Рамзан Кадыровæн, Культурæйы бонтæм сæ хъус кæй дардтой æмæ кæй баххуыс кодтой, уый тыххæй.
«Культурæйы бонтæ фесты, фæлæ хæлардзинад æмæ æмгуысткæнынад дарддæр кæндзысты», – банысан кодта Айшат Кадырова.
