Музыкалон уацмысы цалдæр такты айзæлыдысты, дарддæр ма æвзонг æххæстгæнæджы фæндыд уацмысы иннæ хай дæр ацæгъдын. Фæлæ нæ, йæ фарсмæ бадæг хъомылгæнæджы æнæразыйы ныхасæй фæлæууыд æххæстгæнæджы цагъд. Уый та нысан кодта, кæцыдæр му-зыкалон мыртæ кæй нæ айзæлыдысты æххæстæй. Ахуыргæнæг йæхæдæг æввахсдæр æрбадт уадынгарзы цур, фæлтæрд æмæ бирæ зонæг ахуыргæнæджы æнгуылдзтæ цырдгомау арауайбауай кодтой амонæнтыл æмæ райхъуыст уацмысы зæрдæмæдзæугæ æмæ адæнкъарынады цагъд. Уæдмæ та уацмыс æххæст кæныны бар æрхауд кæстæрмæ. Ныр уæндондæрæй хатын райдыдта йæхи æмæ æнгуылдзтæ дæр хуыздæр кастысты йæ коммæ, уацмысы айзæлд дæр æмбæлон æмвæзадмæ схызт. Нырма кæронмæ дæр цагъд нæ фæци уацмысы скъуыддзаг, афтæ разыйы æнкъуыст бакодтой ахуыргæнæджы уæнгтæ, фæстагмæ сæ дыууæйы уадултыл дæр ахъазыд æхсызгон мидбылхудт. Уый та нысан кодта: сæ дыууæ дæр музыкалон уацмысы аив æмæ æххæст цагъдæй кæй баззадысты разыйæ.
Афтæ у сæ иузæрдион æмæ æвæллайгæ архайд æрвылбон дæр Тедеты Георгийы номыл Цхинвалы №1 музыкалон скъолайы ахуыргæнджытæн се ‘взонг æмæ райдайæг скъоладзаутимæ. Уыцы æнæзæрдæхудт æмæ цæстуарзон фæллой ацы скъолайы хъомылгæнджытæн у дæргъвæтин, 1931 азы рæзгæ фæлтæрæн рæдауæй йæ дуæрттæ куы байгом кодта, уæдæй фæстæмæ. Ам йæ сырæзтæй фæстæмæ дзæвгар зæрдæргъæвд æмæ сæ хъуыддагыл иузæрдион ахуыргæнджытæ фæллой кодтой. Уыцы арфæйаг куыст дарддæр æнæзæрдæхудтæй кæнынц абоны курдиатджын æмæ цæсгомджын коллектив. Уыдон сæргъ лæууы скъолайы директор, йæ куыст æмæ намысджын фæллойæ йæхицæн дæр æмæ йæ ахуыргæнджытæн дæр ном чи скодта, стæй ма музыкæйы гæнæнтæ базонынмæ тырнæг кæстæрты уарзон ахуыргæнæг Тедеты Маринæ Сардионы чызг. Ацы адæймагæн хорз кад ис коллективы ‘хсæн, уый йæ арфæйаг куыст ам кæны 56 азы, уыцы нымæцы уагдоны сæргълæууæг та у 22 азы. Бирæ тых æмæ хъару хъæуы хардз кæнын ахуыры æмвæзад бæрзонд сисыны тыххæй, цæмæй кæстæртæ æдзухдæр тырной фылдæр зонындзинæдтæй фæхайджын уæвынмæ.
Æдæппæт ацы скъолайы ис, сæ бирæ зонындзинæдтæ, курдиат æмæ тыхтæ чи нæ æвгъау кæны, ахæм 44 ахуыргæнæг-хъомылгæнæджы. Ахуыргæнæн уагдоны иууыл иумæ ис фортепиано, скрипкæ, аккордеон, ирон фæндыр, академион вокал, эстрадон зард, домрæ, духовон хайад (кларнет, флейтæ, саксофон, трубæ) æмæ цæттæгæнæн къорд. Æмбæлы ахуыргæнджытæй дæр цалдæры нæмттæ зæгъын, уыдон та сты Гæджиты Жаннæ, Æлборты Мананæ, Гæбæраты Людæ, Куымæридтаты Тинæ, теоретиктæ Дзадтиаты Иринæ, Маринæ, Харебаты Мартæ æмæ æндæртæ. Сæ ахуыр æмæ уагахастæй бафæзминаг уыдысты скъола кастфæуджытæ Плиты Аннæ, Букуылты Еленæ, Гасситы Нинæ, Джиоты Анетæ, Козаты Дианæ, Къацты Мария æмæ æндæртæ.
Скъолайы ивгъуыд ахуыры аз ахуыр кодта 257 ахуырдзауы. Цæмæй уыцы нымæц ацы ахуыры азы дæр скъуыддзаг æрцæуа æвæрццагæй, уый тыххæй дирекци æмæ ахуыргæнджыты иу хай æмбæлынц горæты скъолаты ахуыргæнинæгтимæ, æмбарын сын кæнынц музыкæйы стыр нысаниуæг царды æмæ сæ хонынц ахуырмæ. Скъолайы ахуыры рæстæг кæд нырмæ уыд 7 азы, уæд ног ахуыры азæй фæстæмæ та уыдзæн 8 азы. Афтæ у Уæрæсейы дæр. Скъолайы ис библиотекæ дæр, ис дзы фаг музыкалон уацмысты хæдзармæ хæслæвæрд æмæ æххæст кæны æрбацæуджыты домæнтæ. Иу хорз ногдзинад ма ныббиноныг скъолайы. Цæмæй скъоладзау уацмысты æмбырдгонд чиныг хæдзармæ ма хæсса, уый тыххæй йын йæ ахуыргæнæг хæдзармæ хæслæвæрд ксероксы рауадзы æмæ йæ радты скъоладзаумæ ахуыр кæнынмæ. Ахуыр æмбæлон æгъдауæй уадзынæн, кæй зæгъын æй хъæуы, æнæмæнгхъæуæг у ахуыргæнæджы хъæппæрисон куыст. Фæлæ уыимæ иумæ стыр нысаниуæг ис музыкалон уадынгæрзтæн. Зæгъын хъæуы, уыдонæй иутæ базæронд сты æмæ сæ зæлынад рæстмæ нал у, хъæуы сæ баивын ногтæй, фæлæ сæхицæн сæ самал кæнын у зын. Фарон сæ нæ горæты сæргълæууæг сифтонг кодта цалдæр уадынгарзæй, фæлæ уыдон фаг не сты. Æнæ уый та коллектив дарддæр дæр уæхскуæзæй архайдзæн скъоладзау кæстæрты музыкалон аивады дуне базонынмæ.
Хуыбиаты Никъала
Comments are closed, but trackbacks and pingbacks are open.