Хъæу æвидыц ма кæнæм

  Райгуырæн къуым адджын æмæ зынаргъ у, кæм фæнды уай, уæддæр дæ æгæрон тых æлвасы йæхимæ, æдзухдæр дæ фæфæнды, чысылæй кæм тъæпæныл атезгъо кодтай, уымæ ногæй æрыздæхын, зæрдæйы фæндиаг ын йæ сыгъдæг уæлдæфæй сулæфын. О, зæрдæмæ æввахс у райгуырæн уæзæг, йæ циныл ын цин фæкæнæм, йæ къуыхцытæ та нын хъыг вæййынц æмæ нæ фæфæнды, цæмæй уыдон иуварс цæуой тагъд рæстæджы.

 Мæнæн дæр зынаргъ у мæ райгуырæн Къостайыхъæу.  Рагон у ацы хъæу, бирæ дзы рацыд, канд йæ хъæуæн нæ, фæлæ Ирыстон æмæ уымæн æддейæ дæр сæ ном кæмæн айхъуыст, ахæм номдзыд адæймæгтæ. Хъæу ма рагæй фæстæмæ зындгонд у йæ фидауцæй, йæ уынгты равæрдæй дæр. Раздæр азты уыд ахæм организаци, кæцы зылд хъæутыл æмæ цæрджыты зæххы фадгуытæ барстой, бæрæг кодтой йæ кусджытæ, æддæмæ сыл хивастæй мачи рахæца, зæгъгæ. Нæ зонын, ахæм организаци ма ис, уый, фæлæ кæд уæвынад кæны, уæд та йæ куыст бынтондæр ныннымæг. Уый фæстиуæгæн цæрджытæй иуæй-иутæ халынц фæтк, кæй куыд фæнды, уыцы ран саразы йæ æмбонд. Зæгъæм, зæронд æмбонд райхæлдта æмæ ног æмбонд уыцы бынаты нæ аразы, фæлæ йæ уынджы æрдæм райвазы. Афтæ бакодта, æрæджы хъæуы цы ног цæрæг æрцард, уый дæр. Раст кæй нæ кæны, фæтк кæй халы, уый  йын ничи бамбарын кодта, кæд хъæууон администрацийы кусæг йæ тæккæ фарсмæ цæры, уæддæр. Нæу раст, тæккæ цæугæдоны былыл фосдарды скъæт саразай, уый дæр. Фæлæ уыцы ныв дæр уынæм хъæуы, не фсæрмы кæнынц сæ алыварс цæрджытæй дæр æмæ уыцы бынæттæ сты антисанитарон уавæры.

Иннæ ахæм бæрзондвольтон рухсы хахх, уый дæр цæуы хъæуы сæйраг уынгыл æмæ йæ фæндаг акодта сыхаг хъæуы рдæм. Кæд цæрджытæ йæ аразыны ных-мæ уыдысты, ахæм бынаты йын аразæн нæй, зæгъгæ, уæддæр хивæнд адæймæг-тæ сæ кæнон акодтой.

Хорз ма йæ хъуыды кæнын, хъæууон медпункты персонал рæстæгæй-рæстæг-мæ зылдысты хъæуы сыхтыл æмæ бæрæг кодтой, санитарон уавæр чи куыд æххæст кæны, уый. Чи йæ хæлдта, уыдонæн та æмбарын кодтой, цæмæй сæ хъус дарой сыгъдæгдзинадмæ, хъахъхъæной фæтк. Фæлæ уыцы раппæлинаг хъуыддагмæ дæр ныр йæ хъус ничиуал дары.

  Алчи дæр нæ уарзы йæ хъæуы, йæ райгуырæн къуымы. Фæлæ тынгдæр тыхсæм æмæ йын иуварс кæнæм йæ цухдзинæдтæ дæр. Рæсугъд æмæ фидауцджын бынаты цæрын æмæ фæллой кæнын та  æхцондзинад хæссы адæймагæн.

             ХУЫБИАТЫ Никъала