Фæтк нæ алыварс

ФЫДБЫЛЫЗÆН БИРÆ НÆ ХЪÆУЫ

Горӕты уынгты цӕугӕйӕ арӕх вæййы фенӕн цъӕл канализацион люктӕн, кӕнӕ та бынтондӕр гом вӕййы канализацион цъай, кӕцытӕ стыр тӕссагдзинад взӕрын кӕнынц куыд фистӕгӕй цӕуджытӕн, афтӕ автомашинӕтӕн дӕр. Ӕмӕ ма афтӕ куы уаид, ӕрӕджы ацъӕл ис, кӕнӕ йӕ адавтой, ӕмӕ нырма нӕ фӕцырд сты йӕ саразынмӕ, уӕд сын бамбарӕн ис. Фӕлӕ, зӕгъӕм, Хетӕгкаты Къостайы уынгӕй Тугъанты Махарбеджы уынгмӕ азилӕны ныр цыппар азӕй фылдӕр фӕндаджы астӕу канализацион люк у цъӕл ӕмӕ дзы цал хатты машинӕ ныххауы, уал хатт шофыры ӕлгъитын райхъуысы. Афтӕ ма цъӕл люктӕ фенӕн ис Хъайтарты, Мӕскуыйы, 8-ӕм июны ӕмӕ ӕндӕр уынгты.

Гом канализацион цъайы машинӕйы цалх куы ныххауы, уӕд ма кӕд дарддӕр йӕ фӕндаг акӕны, уӕддӕр ын стыр зиан ӕрхӕссы, уӕлдайдӕр та йӕ шофыр ӕрӕгмӕ куы фены ӕмӕ стыр тагъдадӕй куы фӕцӕуы. Уӕлдай стыр зиан ӕрхӕссы рог машинӕтӕн, кӕцыты цӕлхытӕ ӕнӕхъӕнӕй аирвӕзынц уыцы цъайы.

Ахӕм нывтӕ фенӕн ис тротуартыл дӕр. Ӕмӕ уый та ноджы фыдбылызхӕссӕгдӕр у. Уымӕн ӕмӕ тротуартыл арӕх фӕцӕуынц сывӕллӕттӕ, кардзыд адӕм, кӕцытӕ лӕмбынӕг нӕ фӕкӕсынц сӕ къӕх-ты бынмӕ. Стӕй ма ныры дуджы алкӕмӕдӕр ис чырӕг телефон ӕмӕ сывӕллӕттӕ цӕугӕ-цӕуын дӕр уымӕй фӕхъазынц, сӕ развӕндагмӕ ӕнӕкӕсгӕйӕ. Ӕмæ уыцы цъайы адæймаг, кæнæ сы-вæллон куы ныххауа, уæд…

Ацы проблемӕйӕн бирӕ аххосӕгтӕ ис. Фыццаджыдӕр, цъӕл канализацион люктӕ сты пласти-кӕй, кӕнӕ та æндæр лæмæгъ ӕрмӕджытӕй, кӕцытӕ уӕзласӕн машинӕты уӕз нӕ уромынц. Ӕмӕ сӕ ӕвӕргӕ та скодтой аслам аргъы тыххӕй. Фӕлӕ уыдонӕн ӕвӕрӕн ис ӕрмӕстдӕр тротуартыл ӕмӕ машинӕтӕ кӕм нӕ цӕуынц, ахӕм бынӕтты. Тротуартыл дӕр алы ран сӕ сывӕрын раст нӕу, уымӕн ӕмӕ нӕ алчидӕр горӕты уынгты цӕугӕйӕ фены, цас машинӕтӕ урӕд вӕййы уыцы бынӕтты. Фӕндӕгтыл ӕмӕ машинӕтӕ арӕх кӕмыты фӕцӕуынц, уыцы рӕтты ӕнӕмӕнгӕй хъуамӕ уа цæнгæтæй арӕзт люктӕ.

Иннӕ аххосаг та уый у, ӕмӕ канализацион цъай гъӕдджын арӕзт нӕ вӕййы ӕмӕ уый фӕстиуӕгӕн цыбыр растӕгмӕ кӕнӕ йӕ люк ацъӕл вӕййы, кӕнӕ ӕнӕхъӕнӕй ныззылынтӕ вӕййы ӕмӕ бынмӕ ныххауы. Уый та ууыл дзурӕг у, ӕмӕ аразджыты куысты процессмӕ дӕр ӕмбӕлон хъусдард кӕй нӕ уыдис.

Ӕртыккаджы та, цæнгæтæй  арӕзт люкты адавынц ӕмӕ сӕ ауӕй кӕнынц згъӕрисӕн пунктты. Ахӕм цаутӕ фӕстаг рӕстӕджыты арӕх нал ӕрцӕуы, фӕлӕ уӕддӕр бирӕ разиан  кодтой.

Канализацион люкы сӕйраг нысаниуӕг у, цӕмӕй канализацион цъайы мачи ныххауа ӕмӕ бронӕй ма йедзаг кӕна.

Цæнгæт арæзт люктæ вæййынц цалдæр хуызы æмæ сæ уæз та вæййы 50 килограммæй уæлæмæ. Иууыл лæмæгъдæр арæзт люк уромы иу тоннæ æмæ æрдæг. Иууыл фидардæр арæзт кæцы у, уый та уромы 40 тоннæйы æмæ йæхи уæз та вæййы 150 килограммæй фылдæр. Йæ эксплуатацийы рæстæг та у 80 азæй уæлæмæ. Цæнгæтæй арæзт люк у æппæты хуыздæр, фæлæ у зынаргъ. Арæх сæ кæй давынц æмæ сæ аргъ дæр бæрзонд кæй у, уый тыххæй сæ баивынц пластикæй. Уыдонæн сæ аргъ хæрз цъус у æмæ сæ давгæ дæр нæ кæ-нынц. Фæлæ сæм ис иу сæйраг хъуагдзинад – машинæты уæз нæ уромынц æмæ уый фæдыл цыбыр рæстæгмæ  ацъæл  вæййынц.   

Гом канализацион люк тӕссаг кӕй у, уый дызӕрдыггаг нӕу. Ӕмӕ ӕмбӕлон службӕтӕ ацы проблемӕмӕ уӕлӕнгай цӕстӕй куы кӕсой, уӕд фыдбылыз ӕрцӕуынӕн бирӕ нӕ хъӕуы.

Джиоты Александр