Стыр Уæлахизæй кæд 73 азы рацыд, уæддæр адæмæй нæ рох кæны, æрымысынц æй цины цæссыгтæ калгæйæ, уæлдайдæр уыцы хæстон азтæ йæхиуыл чи бавзæрста, уыдон – хæсты ветерантæ æмæ сæ бинонтæ. Раст ныффыста поэт Владимир Харитонов йе ‘мдзæвгæ «День Победы»-йы, зæгъгæ, уыцы бон æввахс кодтам, нæ бон куыд уыд, афтæ. Ацы бæрæгбон Советон Цæдисы æппæт адæмтæ дæр æввахс кодтой, хæстхъом фæсивæд сæ къухмæ хæцæнгарз райсгæйæ, иннæ адæм та хъазуатон фæллойæ æмæ фронтæн æххуыс кæнгæйæ.
Уыцы стыр хæсты уæлахизмæ ирон адæмы бавæрд дæр стыр уыд. Уый бæрæг у, нацийы нымæцмæ гæсгæ, ирæттæй иууыл фылдæр хъайтартæ кæй ис, уымæй дæр. Иунæг ирон хæдзар дæр нæ баззад Хуссар Ирыстоны, хæсты быдырмæ иу кæнæ цалдæр хæстоны чи нæ арвыста. Уыдонæн се ‘мбисы бæрц баззадысты хæсты быдыры.
Афтæ, æмæ ирон адæмы мысынады 1945 азы 9 май у æфсæддон цыт, националон сæрыстырдзинад æмæ фашизмыл иумиагæй фæуæлахизы бон, афтæ ма у æхсардзинад, æгæрон хъæбатырдзинад æмæ æнæбасæтгæ удыхъæды символ дæр.
Фæстаг рæстæджы ацы бон Европæ нысан кæнын райдыдтой 8 майы. Афтæ уымæн у, æмæ 1945 азы 2 майы советон æфсад кæд Берлин систой, уæддæр фашисттæ иу къуырийы бæрц ныхмæ лæууыдысты. Капитуляцийы тыххæй актыл къухтæ фыст æрцыд, Мæскуыйы рæстæгмæ гæсгæ 9 майы 00.43 сахатыл, иумиагевропæйаг рæстæгмæ гæсгæ та – 8 майы 22.43 сахатыл. Уыимæ иумæ Уæрæсейы Федераци ацы бæрæгбон нысан кæнынц Уæлахизы бонæй, Европæйы та – Фидыдады бонæй.
Нæ адæмы ныры æмæ фидæны фæлтæртæ кæддæриддæр сæрыстыр уыдзысты Хуссар Ирыстоны фырттæ æмæ чызджыты хъæбатырдзинадæй, кæцытæ аккаг хайбавæрд бахастой Стыр Уæлахизмæ. Хæсты фыццаг бонæй Хуссар Ирыстоны автономон областы адæм равдыстой стыр патриотизм, мобилизацион пункттæм къордгæйттæй цыдысты нæлгоймæгтæ æмæ сылгоймæгтæ, æмæ домдтой, цæмæй сæ фронтмæ арвыстаиккой бархионтæй.
Кавказы хæхтæй суанг фашистон сырды лæгæтмæ уыд сæ хæстон фæндаг нæ хъайтартæн, кæцытæ, сæ удтыл нæ ауæрдгæйæ, хъæбатырæй тох кодтой Стыр Фыдыбæстæйон хæсты æппæт фронтты.
Стыр Фыдыбæстæйон хæсты историйы сыгъзæрин дамгъæтæй фыст æрцыдысты Хуссар Ирыстонæй Советон Цæдисы Хъайтартæ Кобылты Сергей, Цоциты Уасил, Сабанты Григол, Къозонты Сардион, æмæ æндæрты нæмттæ.
Цæвиттойнаг, хъæбатыр тæхæг Кобылты Сергей хайад райста 50 уæлдæфон тохæй фылдæры. Советон Цæдисы Хъайтары ном райста 1942 азы. Æрæппæрста знаджы 47 хæдтæхæджы.
Ирон адæм сæрыстыр сты легендарон уæлдæфон наутæрæг, Советон Цæдисы Хъайтар Цоциты Уасилы хъæбатырдзинæдтæй дæр. Йæ ном сызгъæрин дамгъæтæй фыст æрцыд Стыр Фыдыбæстæйон хæсты историйы.
Абон махæн не стыр хæс у, Стыр фыдыбæстæйон хæсты тыххæй цы зонæм, уый нæ кæстæртæн зонын кæнын. Нæ адæмы стыр хъæбатырдзинад хъуамæ зоной кæстæр фæлтæр, уымæн æмæ истори, уыцы нымæцы Стыр Фыдыбæстæйон хæсты истори дæр чи зыгъуыммæ кæны, ахæмтæ бирæ ис.
Уадз, хæст мауал уæд зæххыл, дунейы адæмтæ цæрæнт сабыр арвы бын.
Осиаты Индирæ
Comments are closed, but trackbacks and pingbacks are open.