Ацы аз 11 февралæй Хуссар Ирыстоны Культурæйы министрад Анахарсисы номыл республикон библиотекæйы уадзы курсытæ, республикæйы библиотекæтæ æмæ клубты кусджыты квалификаци фæбæрзонддæр кæныны сæраппонд. Курсытæн разамынд кæны культурæйы министрады библиотекæты куысты хайады сæйраг специалист Дриаты Нателæ. Ахæм мадзал фæстаг хатт уагъд æрцыдис 17 марты. Байгом æй кодта æмæ дзы цыбыр ныхас сарæзта Культурæйы министр Зассеты Жаннæ.
Уый банысан кодта, зæгъгæ, абон коронавирусы аххосæй дуне кæд æндыгъд уавæры ис, кæд специалисттæ домынц, цæмæй, бирæ адæм хайад кæм исынц, ахæм мадзæлттæ уагъд ма цæуой, уæддæр кусын хъæуы.
Зассеты Жаннæ ма залы уæвджытæн фехъусын кодта, мадзалмæ историон зонæдты кандидат Хъуылымбегты Роберты кæй фæхуыдта æмæ йын радта ныхасы бар.
Райдианæй Хъуылымбегты Роберт бузныг загъта Зассеты Жаннæйæн, мадзалмæ йæ кæй фæхуыдта æмæ йын ныхасы бар кæй радта, уый тыххæй. Бузныг загъта залы уæвджытæн дæр, конкурсы хайад кæй исынц, уый тыххæй.
– Мæн уырны, æмæ сымахæй бирæтæ хъуыды кæндзысты, Советон Цæдис адæмæн хорз ахуырдзинад радтыныл куыд архайдта уый, – загъта Хъуылымбегты Роберт æмæ æрдзырдта, паддзахад уыцы хæс астæуккаг æмæ уæлдæр ахуыргæнæндæтты фæрцы кæй æххæст кодтам, уый фæдыл. Уыимæ банысан кодта, зæгъгæ, ацы ахсджиаг хæс сæххæст кæныны хъуыддагмæ стыр хайбавæрд хастой, куыд горæты, афтæ хъæууон библиотекæтæ дæр. Уырнинаг у, чиныгмæ нæ ахастыл бирæбæрцæй кæй бандæвтой бирæ æмæ алыгъуызон электроифтонггæрзтæ. О, фæлæ царды хорз æмæ хъæздыгдзинæдтæ ма райсæм, нæ нæ хъæуынц, афтæ зæгъæм, уый бар нын ничи ратдзæнис. Цардимæ хъæуы æмдзу кæнын æмæ дзы исын хъæуы, ахсджиагдæр нын чи сты, уыцы миниуджытæ.
Ирыстон, йæ адæмы ахуырдзинады рæзт æмæ размæцыдыл, стæй чиныгмæ нæ ахастыл мæгуырауæрдæм бандæвтой Гуырдзыстоны фыдракæндон архайдтытæ. Стыр зиæнттæ сарæзтой 1920-1921 азты. Ирæтты сæ цæрæн бынæттæй сургæ акодтой, стæй та фæстæмæ куы æрыздæхтысты, уæд æрæййæфтой 28 сыгъд скъолайы. Судзгæ кæй нæ бакодтой, уыдон та сыхæлдтой æмæ сæ семæ аластой. Кæд Советон Цæдис йæ сырæзтæй фæстæмæ стыр хъусдард аздæхта йæ адæмæн ахуырдзинад радтыны фарстмæ, уæддæр 1923 азы ирон æвзаг банкъардта стыр уæззаудзинад. Уырыссаг графикæ ивд æрцыдис латинаг графикæйæ. Æртынæм азты та ирон адæмы бахъуыд гуырдзиаг нысæнттыл цайдагъ кæнын. Уый фæстæ кæд ногæй рахызтыстæм уырыссаг дамгъуатыл ахуыр кæнынмæ, уæддæр къорд азты ирон æвзаг æнцойдзинад нæ зыдта Гуырдзыстоны ‘рдыгæй. Фæстаг цалдæр азы, уавæр, куыд уынæм, афтæмæй кæны хуыздæр æмæ уырнинаг у, нæ республикæйы хъæууон библиотекæты куыст дæр кæй сног уыдзæнис æмæ сæм фылдæр адæм кæй цæудзæнис, уый.
Культурæйы министры хæдивæг Къацты Филипп та йæ раныхасы банысан кодта, зæгъгæ, æр-мæст махмæ нæ, фæлæ дунейы тынг бирæ ис, чиныджы кад æмæ нысаниуæг кæм æрхауд, ахæм бæстæтæ. О, фæлæ мæм афтæ кæсы, æмæ ацы фарсты фæдыл фаг куыст нæ цæуы. Хистæр кары адæймæгтæ хорз хъуыды кæнынц, сæрдыгон улæфты размæ-иу ахуыргæнджытæ сывæллæттæн цы хæстæ радтой, уыдонæй иу кæй уыд чингуытæ бакæсын. Уыцы хæс сæ алчи дæр æххæст кодта. Уый та-иу фæбæрæг ног ахуыры азы райдианы. Ахуыргæнинæгтæй-иу алчи дæр цингæнгæ дзырдта, цы чингуытæ бакаст, уыдоны тыххæй. Афтæ мæм кæсы, æмæ ацы хорз традици не скъолаты хъæуы сног кæнын. Афтæ куы бакæнæм, уæд уырнинаг у, нæ библиотекæтæм фылдæр чиныгкæсджытæ кæй цæудзæнис, уый. Уымæй дарддæр ма адæм сæхæдæг дæр кæрæдзийы цайдагъ кодтой чингуытæ кæсынмæ. Уыцы хорз традици дæр абон ферох.
Уе ‘ппæт дæр стут культурæйы уагдæтты кусджытæ æмæ уæ абон алчи дæр иу сывæллонæн куы бауарзын кæна чиныг, куы йæ фæцайдагъ кæна чиныг кæсыныл, уæд уый дæр уыдзæнис æнтыст æмæ ахæм æнтыстытæ къухы бафтын кæнынмæ та тырнын хъæуы æппынæдзух.
Гæззаты Иван
Comments are closed, but trackbacks and pingbacks are open.