Ӕрæджы æгас дуне цæгъдæн кодта корнавирус æмæ дзы ныры онг дæр не ссæрибар стæм – йæ фæстиуджытимæ æппынæдзух æмбæлæм. Грипп кæнæ æндæр вирусон низ куы апарахат вæййы, уæд фыццаг нæ зæрдыл COVID æрбалæууы. Æмæ уый куы нæ разыны, уæд адæймагæн фенцондæр вæййы – цыма иннæ низтæ къаддæр зиан хæссынц адæймаджы æнæниздзинадæн. Фæлæ уый психологиимæ баст у – дыууæ азы дæргъы нын ахæм агрессивон пропагандæ уагътой, не уæнгты уыйбæрц тас æрбадтис, æмæ, æгæрыстæмæй, сабиты телеканалтæй дæр коронавирусы кой кодтой.
Астæуккаг нымадæй COVID-æй фæмардис 6,5 миллуан адæймаджы бæрц. Фæлæ ацы официалон цифра, æвæццæгæн, бирæ къаддæр у – дыууæ азы дæргъы дзæвгар информаци цыд фæмардуæвджыты тыххæй æмæ радæтгæ æвдисæйнæгтæ куы бахынцæм, уæд цифрæ егъаудæр рауайдзæнис. Фæлæ ныр дзырд чи амардис, уыдоныл нæ цæуы, фæлæ рæзгæ фæлтæрыл.
Европæйы COVID-ы ныхмæ вакцинæ куы сфидар кодтой сывæллæттæн, уæд æй æвæндонæй дæр арæзтой – «нæ» зæгъæн дзы нæ уыд. Ныридæгæн специалистты хъусдарды фæстиуæгæн вакцинацигонд сывæллæтты ‘хсæн мæлынад фæфылдæр 755% бæрц. Уымæй уæлдай ма сбæлвырд кодтой, вакцинацийы программæйы фæстиуæгæн бæрæг кæй фæкъаддæр ис гуырынад Германы æмæ Швецийы. Æвæццæгæн, иннæ европæйаг бæстæты дæр уавæр ахæм уыдзæнис. Фæлæ уыцы информаци æмбæхсынц хуымæтæг адæмæй æмæ йæ æрмæстдæр зонынц ацы проблемæ иртасджытæ. Стæй ма ахæм бæстон иртасæн куыстытæ аразынæн европæйаг бæстæты йедтæмæ фæрæзтæ никæмæ ис, æндæра дунейы иннæ бæстæты фылдæр хайы дæр уавæр хуыздæр нæу.
Ахуырдзинад кæмæ ис, уыдон æй иууылдæр æмбарынц, коронавирус хиаразгæ низ кæй уыд. Кæй интересты уыд ацы низы апарахат æмæ æнæбындуронæй цъиувæдис чи саразын кодта æгас дунейыл, уыдон зын базонæн не сты. Фыццаджыдæр пандемийæ спайда кодтой фармацевтон компанитæ. Рагæй фæстæмæ формацевтикæйы егъау æхцайы фæрæзтæ «зилы» – наркотиктæ æмæ йæм хæцæнгарзы бизнестæ æввахс дæр нæ лæууынц. Уымæ гæсгæ фармакомпанитæ сты хъомысджын политикты æмæ хъæздыджыты къухты. Пандемийы рæстæджы æрмæст маскатыл цы бахардз кодтой адæм, уый дæр кæуылты у. Æмæ ма стæй æндæр алыгъуызон зынаргъ хостыл – сæ фылдæр æххуыс дæр ницы кодтой адæймагæн. Æгæрыстæмæй ма зиан хастой – бирæ гоймæгтæн уыцы фаудзаг медицинон препараттæй се нæниздзинад ноджы ныллæмæгъ ис.
Пандемийæ фервæзтыстæм, фæлæ уыйбæрц фæстиуджытæ ныууагъта æмæ сæ иу фæлтæрмæ дæр нæ фæиппæрд уыдзыстæм. Фармкомпанитæ ахæм пандеми бынтон хуымæтæджы нæ сарæзтой, кæнæ сæ æвиппайды пайда дæр нæ хъуыдис. Уыдоны фæнды, цæмæй сæм адæм бирæ азты дæргъы хæссой се ‘хцайы фæрæзтæ. Уый тыххæй æрымысыдысты, ома, «вакцина» COVID-ы ныхмæ. Кæй зæгъын æй хъæуы, уыдзæнис æцæгæй гъæдджын вакцинæ дæр ацы низы ныхмæ, фæлæ хуымæтæг адæмæн «рæстмæ» вакцинæ сарæзтой?
Ныридæгæн æгас дунейы уавæрмæ куы акæсæм, уæд бæрæг у, вакцинæтæн сæ фылдæр адæймаджы æнæниздзинадæн зианхæссæг кæй уыдысты. Афтæ зæгъæн нæй æмæ коронавирусы вакцинæйæ тынг бирæ адæм мæлы – уыцы хъуыддаг йæ саразджыты пъланы дæр нæй. Адæймаг куы амæла, уæд ма сын дарддæр цы пайда хæсдзæнис. Хуыздæр нæу – ныннизджын æй кæн æмæ дæм цæрæнбонты хостæ æлхæнынмæ цæуа.
Цы иртасæн куыстытæ бакодтой ахуыргæндтæ, уымæй рабæрæг ис, хуымæтæджы æмæ сæрмагондæй сывæллæтты вакцинæты скондтæй кæй ницы уæлдай ис. Æрмæст дзы сывæллæттæн къаддæр дозæ саразынц æмæ уый дæр алыхатт нæ. Иууыл зындгонддæр формацевтон компанитæ цы вакцинæтæ сарæзтой, уыдонæй дæр ницы хицæндзинад ис – цыма сæ иу лабораторийы сцæттæ кодтой, афтæ æнгæс сты. Стæй ма се сконды нæй биологон материал дæр, кæцы вæййы бындур цыфæнды гъæдджын вакцинæйæн дæр. Се сконды ис æрмæстдæр тæссаг химикон буарадтæ – уæззау згъæртæ, гидрогель, графены оксид æмæ æндæртæ. Медикты хъуыдымæ гæсгæ рæхджы бæрæг фæфылдæр уыдзысты миакардæй, перикардитæй, инсультæй, тромбтæй, зæрдæнизтæй, судорогатæй æмæ ма æндæр ахæм низтæй рынчынтæ. Банысан кæнын ма хъæуы уый дæр æмæ графены оксидæй кæй райдыдтой аразын «ПЦР-тест»-тæ æмæ маскæтæ дæр.
Куыд фæдзурынц – «æрыскъæфы къæрных зымæджы бæрæг кæны, компотты афон куы æрхæццæ вæййы, уæд». Æрæджы Европарламенты депутаттæ сбæлвырд кодтой, европæйаг цæрджытæн Еврокъамисы сæрдар Урсула фон дер Ляйены хайадистæй кæй рауæй кодтой 4,6 миллиард дозæйы вакцинæ. Ам банысан кæнын хъæуы уый, æмæ Урсулайы мой кæй у немыцаг дохтыр Хайко фон дер Ляйен, кæцы у америкæйаг биотехнологон компани «Orgenesis»-ы директор. Ацы хъомысджын компанийы дæлбар ис фармацефтон компани «Pfizer», кæцыимæ Урсула та бафыста егъау контракт – 71 миллиарды евротæй. Уæдæ ныр рабæрæг, æппынæдзух цæмæн агитаци кодта Урсула пандеми бакæныны тыххæй, стæй та маскæтæ кæнын кодта, уый фæстæ вакцинæ аразын кодта. Диссагæй дзы ницы ис бынтондæр – йæхицæн æнцад æнцойæ æхца куыста.
2021 азы райдианы фармацевтон компани «Pfizer» æрмæст фыццаг æртæ мæйы æфтиæгтæ райста 3,5 миллиарды доллартæй. Азы дæргъы та æнхъæлмæ кастысты æфтиæгтæм иууылкъаддæр 26 миллиарды доллартæй. Ахæм пайда хастой æмæ хæссынц иннæ егъау фармацевтон компанитæ дæр. Æмæ афтæ мачи хъуыды кæнæд, ома коронавирусы пандеми фæцис æмæ ма сæм ныр пайда нал цæуы. Дыууæ азы дæргъы уыйбæрц адæм фæнизджын сты æгас дунейы æмæ сын æрмæст уыдон дæр фаг уыдзысты бирæ азты дзæвгар æфтиæгтæ исынæн. Медицинон препаратты æргътæм куы æркæсæм æмæ сæ стæй милуантыл куы схатт кæнæм, уæд ирдæй разындзæнис сæ пайда.
Æниу куы ахъуыды кæнæм, уæд паддзахадты къухдариуæгадтæн дæр пайда уыд пандеми – фæмардысты пенсийы кары цæрджыты фылдæр хай, алыгъуызон низтæй рынчынтæ, лæмæгъ иммунитетимæ гоймæгтæ. Ацы категориты цæрджытæн паддзахад æрвылаз дæр хицæн кодта егъау æхцайы фæрæзтæ – пенситæ фидыныл, медицинон препараттæй ифтонг кæныныл æмæ ма æндæр ахæм хæрдзтæ.
Ацы пандемийы нысанмæздæхт ма уыд зæххы къорийы адæмы нымæц фæкъаддæр кæнынмæ, кæд æмæ йыл сæтгæ нæ кæнынц хъомысджын политиктæ, уæддæр. Рагæй фæстæмæ цæуы дзырд, ома ресурстæ нал фаг кæнынц зæххыл æмæ адæм та афтæмæй æппынæдзух фылдæр кæнынц. Кæд æмæ рæстæгæй-рæстæгмæ алырæтты райдайынц хæстон архæйдтытæ, уæддæр уый ницы ахъаз у адæмы нымæц бæрæг фæкъаддæр кæнынæн. Уымæ гæсгæ, нырæй фæстæмæ дæр мысдзысты алыгъуызон амæлттæ æмæ методтæ адæмы нымæц фæкъаддæр кæнынæн.
ДЖИОТЫ Алыксандр
