Дæ цæст ахæсс дунейыл

АХАСТЫТÆ РÆЗЫНЦ

УФ-йы Президент Владимир Путин Израилы премьер-министр Биньямин Нетаньяхуимæ фембæлды рæстæджы фехъусын кодта, зæгъгæ, нæ бæстæты ‘хсæн ахастытæ рæзынц позитивонæй, куыд экономикæйы фадыджы, афтæ политикон къабазы дæр. Нæ бæстæты æфсæддон ведомствоты ‘хсæн ахастытæ дæр сты хорз æмвæзадыл, – загъта Путин. Нетаньяху банысан кодта, зæгъгæ, Путинимæ йæ алы фембæлд дæр фадат радты Æввахс Хурскæсæны, дунейы æдасдзинад æмæ кæрæдзийыл æууæнкдзинад фæбæрзонддæр кæнынæн.

ФÆФЫЛДÆР СТЫ УФ-йы ДУНЕОН РЕЗЕРВТÆ

УФ-йы дунеон резервтæ иу къуыримæ фæфылдæр сты 4,1 миллиард доллары æмæ систы 455,5 миллиард доллары. Дунеон резервтæ сты бæрзондликвидон финансон активтæ, кæцытæ сты Уæрæсейы бангы æмæ УФ-йы Хицауады дæлбар. Уыдон рæзынц фæсарæйнаг валютæйы активтæй, монетарон сыгъзæринæй æмæ æндæртæй.

ÆРДОМДТА ХÆРДЗТÆ ФÆФЫЛДÆР КÆНЫН

АИШ-ы президент Дональд Трамп НАТО-йы партнертæй æрдомдта æвæстиатæй æфсæддон хæрдзтæ фæфылдæр кæнын. Урс хæдзары нымайынц, зæгъгæ, альянсы уæнгтæн сфидаргонд æфсæддон хæрдзтæ фаг не сты. «АИШ хардз кæнынц финанстæ Европæйы æдасдзинады тыххæй, æмæ уый фæстæ фесафынц миллиардтæ (доллартæ) базарады фадыджы. НАТО-йы бæстæтæ хæсджын сты  2025 азмæ нæ, фæлæ æвæстиатæй æмткæй мидæггагон продукцийæ 2 % фидын», –  банысан кодта Трамп. АИШ-ы лидер куыд загъта, афтæмæй НАТО-йы 29 бæстæйæ æрмæстдæр 5 бæстæйы æххæст кæнынц сæ хæстæ æфсæддон хæрдзты фæдыл. «Цахæм пайда ис НАТО-йæ, кæд æмæ Герман Уæрæсейæн газ æмæ энергоресурстæн фиды миллиард доллартæ, уæд?», – æнæнхъæлæджы фарст радта АИШ-ы президент. Брюсселы саммиты размæ. Трамп скритикæ кодта НАТО-йы уæнгтæй газуадзæн «Северный поток-2» проекты æвварс чи хæцы, уыдоны, кæцы ацæудзæн Уæрæсейæ Германмæ Балтийы денджызы бынты.

НЕ СРАЗЫ ТРАМПЫ ФÆНДЫЛ

Италийы премьер-министр Джузеппе Конте не сразы АИШ-ы президенты бахæсгæ фæндоныл æфсæддон хæрдзтыл æмткæй мидæггагон продукцийы 2% фæфылдæр кæныныл. Германæн дæр ис финансон зындзинæдтæ æмæ æрмæстдæр 2024 азмæ фæнд кæны хæрдзтæ 1,5% фæфылдæр кæнын. Греци, Стырбритани, Польшæ, Румыни, афтæ ма Литва, Латви æмæ Эстони дæр сразы сты америкæйаг лидеры фæндыл. «Æппæт æмцæдисонтæ фехъуыстой Трампы ныстуан. Бирæ азты дæргъы хæрдзтæ къаддæр кодтой миллиард доллартæ. Ныр уыдон рæзынц», – банысан кодта НАТО-йы генералон секретарь Столтенберг.

ФÆХУЫДТОЙ ЙÆ БАДЗЫРДТÆМ

НАТО-йы бæстæты-уæнгты  лидертæ  Брюсселы саммиты сразы сты альянсмæ бацæуыны тыххæй Македониимæ  бадзырдтæ райдайыныл, – фехъусын кодта НАТО-йы генералон секретарь Йенс Столтенберг. Уый банысан кодта, зæгъгæ, куыддæр Македони кæронмæ аскъуыддзаг кæна  Грециимæ паддзахады номы фарсты тыххæй, уæд Скопье бацæудзæн альянсмæ. Сразыдзинад, кæцымæ гæсгæ бæстæ райсдзæн конституцион ном Республикæ Цæгат Македони, Скопьейæн байгом кодта фæндаг НАТО æмæ Евроцæдисмæ бацæуынæн

НÆ РАХÆЦДЗÆН УКРАИНÆЙЫ ÆВВАРС

Венгрийы фæсарæйнаг хъуыддæгты министрады сайтыл мыхуыр æрцыд ведомствойы сæргълæууæг Петер Сийяртойы хъусынгæнинаг, кæцымæ гæсгæ йæ бæстæ нæ фæнд кæны НАТО-мæ Украинæйы цахæмфæнды æрбаввахс кæныны æвварс, цалынмæ Киев бæстæйы национ къаддæр хæйтты фарстыл нæ райдайа кусын, уæдмæ. Цæгататлантикон альянсы саммиты фыццаг бон банысан кодтой НАТО-йы уæнг суæвынмæ Украинæйы тырнындзинады тыххæй, фæлæ æрсидтысты Киевмæ, цæмæй адарддæр кæна æнæаскъуыддзагонд проблемæтыл куыст. Украинæйæн æнæмæнгхъæуæг у Ныгуылæнимæ æнгомдæр кæнын.

 НОГ НОМХЫГЪД

Вашингтон фехъусын кодта Китайы товартæй 10 % уæлæмхас фиддонтæ кæуыл бакæндзысты, уыдоны ног номхыгъд. Уыдон сты иу мин хуызæй фылдæр, куыд зæгъæм, продуктты æнæхъæн къорд, афтæ тамако, æвзалы, хъæдын дзаумæттæ, химикаттæ, æндон, алюмини, автомобилты цæлхытæ, велосипедтæ æмæ бирæ æндæртæ. Ацы товарты æрбаласынæн иу азы дæргъы бахъæудзæн 200 миллиард доллары. Фæфылдæргонд фиддонтæ исын райдайдзысты дыууæ мæйы фæстæ. Китайы ныридæгæн фехъусын кодтой, зæгъгæ, кæд уый æрцæуа, уæд райсдзысты дзуаппон мадзæлттæ, ома, АИШ-ы товартыл бакæндзысты уæлæмхас фиддонтæ. Пекин ныридæгæн бакодта дзуаппон мадзæлттæ иу мæйы размæ, Иугонд Штаттæ фыццаг куы фехъусын кодтой 25 % уæлæмхас фиддонтæ бакæныны тыххæй, уæд

 ЦÆРÆНБОНТÆМ ЛÆУДЗÆН ÆДАСДЗИНАДЫ СОВЕТЫ СÆРГЪ

Казахастаны президент Нурсултан Назарбаев райста цæрæнбонтæм бæстæйы æдасдзинады советы сæргъ лæууыны бар. «Республикæ Казахастаны советы тыххæй»  закъон бацыд йæ тыхы.

ФЕХСТОЙ СИРИЙЫ ÆФСАДЫ ОБЪЕКТТЫ

Израилы Æфсæддон уæлдæфон тыхты хæдтæхджытæ фехстой Сирийы æфсады объектты, Кунейтрайы арæнгæрон провинцийы цалдæр ракетæ æрæппаргæйæ. Уды зиæнтты тыххæй информаци нæ уыд, фæлæ объекттæн разианчындæуыд, – уый тыххæй фехъусын кодта сирийаг национ агентад.

ЭВАКУАЦИ ÆРЦЫДЫСТЫ 400 АДÆЙМАДЖЫ

Китайы хурскæсæн хайы тропикон тайфун «Мария» кæй ныццавта, уый фæстиуæгæн эвакуаци æрцыдысты 400 адæймаджы. Фуцзяны провиницийы донбылгæрон районты тропикон циклоны эпицентры  æхгæд æрцыдысты скъолатæ, нæ куыстой куыстуæттæ. Провинцийы 48 горæтты æмæ районты хъыгдард баййæфтой 180 мин адæймаджы. Тайфун фехæлдта æфсæнвæндагон æмæ авиацион бастдзинад. Тропикон циклон серьезонæй фехæлдта сыхаг провинци Чжецзяны нормалон цард дæр. Уырдыгæй та эвакуаци æрцыдысты 390 мин адæймаджы.

КОНТАКТОН КЪОРДЫ ФЕМБÆЛД

Минскы уыд Украинæйы хæстон конфликт æрбæстон кæныны  фæдыл контактон къорды фембæлд. Донецк æмæ Луганскы Адæмон Республикæтæй баныхæсты уыдысты Денис Пушилин æмæ Владислав Дейнего. Фембæлды уынаффæ кодтой æмбæстагон инфраструктурæйы объектты бахъхъхъæныны æмæ сæ сæндидзын кæныны фарстытыл, уыцы нымæцы Донбассы донифтонгад æмæ мобилон бастдзинад, тыллæг æфснайыны рæстæджы æхстытæ æуромыны фарстытыл.

НЫХАС КОДТА ЙÆ КОЛЛЕГÆИМÆ

УФ-йы фæсарæйнаг хъуыддæгты министр Сергей Лавров телефоны ныхас кодта йæ кипраг коллегæимæ. Никос Христодулидис фехъусын кодта кипраг фарсты бæстонкæнынады фæдыл йæ хъуыдытæ, æмæ Лавров та бафидар кодта ИНО-йы Æдасдзинады советы бындурыл конфликт аскъуыддзаг кæныны пайдайæн УФ-йы принципиалон позици. «Уæрæсе хæцы Кипры ИНО-йы Гарзджын тыхты мисси адарддæр кæныны æвварс, кæцы æххæст кæны ахсджиаг функцитæ», – загъта Лавров. Кипры æрбаиу кæныны фæдыл баныхæстæ цæуынц практиконæй йæ адих кæнынæй фæстæмæ, фæлæ уыдон бирæ хæттыты урæд æрцыдысты æмæ сног сты 2014 азы февралы ныртæккæйы президент Анастасиадисы инициативæмæ гæсгæ.

Информацион агентадты хъусынгæнинæгтæм гæсгæ