Композитор, пианист, педагог æмæ дирижер – ирон музыкалон аивад дзæвгар фæхъæздыгдæр кодта йе сфæлдисгæ уацмыстæ æмæ хæрзиуæгон архайдæй Каботы Никъала Алыксандры фырт.
Уый райгуырд 1954 азы 2 марты горæт Одессæйы. Музыкæйы фидæны дæсны райдиан музыкалон ахуырад райста Дзæуджыхъæуы Чайковскийы номыл сывæллæтты фыццæгæм музыкалон скъолайы. Йæ ныййарæг мад Жаннæ уыд республикæйы зындгонд музыкалон-æхсæнадон архайæг. 1972-76-æм азты уый куыста зындгонд ансамбль «Алан»-ы аивадон разамонæгæй æмæ 1960-70-æм азты та уыд Цæгат Ирыстоны телеуынынады музыкалон редактор. Жаннæйы хæдзары уазджытæ арæх уыдысты Э. Гилельс, П. Лисициан, М. Яшвили, М. Эсембаев, Э. Мирзоян, хæларадон ахастытæ йын уыд ирон музыканттæ Туаты З., Лолаты З., Плиты Х., Хаханты Д., æмæ Æлборты Ф.-имæ. Афтæ æмæ Никъалайы йæ чысылæй фæстæмæ уацары баппæрста музыкæ. Скъоладзау ма куы уыд, уæд дæр архайдта рок-музыкæйæ, хайад иста вокалон-инструменталон ансамблы æмæ Ростовы горæты нымад æрцыд бынæттон ансамблы конкурсы хуыздæр гитаристыл.
1972 азы Кабойы фырт каст фæцис аивæдты ахуыргæнæндоны фортепианойы кълас. Студент куы уыд, уæд ахуырмæ цыд А. А. Брисхинмæ симфонийы дирижер кæнынмæ. 1971-72-æм азты райдыдта педагогон куыст Змейкæйы станицæйы сывæллæтты музыкалон скъолайы. Фæстæдæр ахуыр кæнын райдыдта Ростовы пад-дзахадон музыкалон-педагогон институты æмæ уым 1977 азы каст фæцис фортепианойы факультет. Ахуыр каст фæуыны фæстæ райдыдта педагогон куыст музыкæйы фæдыл. 1979 азæй та уыд Дзæуджыхъæуы аивæдты ахуыргæнæндоны ахуыргæнæг, æмæ уыцы иурæстæджы ма эстрадæйы хайады хистæр. 1993 азы уыд сæйраг дирижер æмæ 1996 азæй та – Суанты Кимы номыл Республикæ Цæгат Ирыстон-Аланийы сæйраг дирижер æмæ националон эстрадон оркестры сæйраг дирижер æмæ аивадон къухдариуæггæнæг. 1991 азы æвзæрст æрцыд Цæгат Ирыстоны Композиторты цæдисы сæрдары хæдивæгæй. 1992-97-æм азты куыста Цæгат Ирыстоны паддзахадон университеты аивæдты факультеты ахуыргæнæгæй. Йæ бæрзонд аивад æмæ хæрзиуæгон архайды тыххæй йын 1995 азы лæвæрд æрцыд РЦИ-Аланийы аивæдты сгуыхт архайæджы ном. Кабойы фырт ссис эстрадон æмæ джазы композицийы зындгонд автор, афтæ ма Дзæуджыхъæуы аивæдты ахуыргæнæндоны эстрадон хайады бындурæвæрæг, стæй ма эстрадон æмæ джазон коллективты аивадон разамонæг æмæ сæйраг дирижер. Хайад иста æмæ сси Æппæтуæрæсейон джазон фестивалты лауреат. Уымæй дарддæр ма А. Сухарниковимæ Дзæуджыхъæуы сорганизаци кодтой «Ирыстоны джазы стъалытæ»-йы фестиваль.
Каботы Никъала ныффыста эстрадон æмæ джазон уацмыстæ, сфæлдыста ахæмтæ, куыд рок-оперæ, оркестрон, уацмыстæ инструменталон ансамблтæн, зарджытæ, музыкæ спектакльтæн, музыкæ кинофильмтæн æмæ æндæртæ.
ХУЫБИАТЫ Никъала
