Цæгат Ирыстоны Национ музейы байгом Аланийы саргъуыдыл 1100 азы сæххæсты цытæн равдыст. Архайдта дзы Дзæуджыхъæуккаг æмæ Алайнаг епископ Герасим.
Равæрд дзы æрцыд 200 куысты бæрц. Экспозици фадат дæтты, Алани чырыстон динмæ цы дæргъвæтин фæндагыл фæцыд, уыимæ базонгæ уæвынæн.
Аланийыл саргъуыдыл 1100 азы сæххæсты цытæн мадзæлтты фæлгæты райдыдта дзæнгæрджыты зæлты фæстиваль. Уый баст уыд рагон традицитæ ног кæнынимæ æмæ, сæйраджыдæр, бахъахъхъæнынимæ, стæй дзæнгæрджыты æрмадзты историйы ног сыфтæ гом кæнынимæ. Æртæ боны профессионалтæ, аргъуанты æмæ дзæнгæрджыты аивады скъолаты службæгæнджытæ арæзтой дæсныйадæвдисæг ахуыртæ кæй фæнды, уыдонæн се ‘ппæтæн дæр.
Аланийыл саргъуыды бæрæгбон цыд 24-25 сентябры. Цæгат Ирыстоны цæрджытæм æнхъæлмæ каст культурон-спортивон мадзæлттæ, фестивалтæ, равдыстытæ, æрмдæсныты мастер-класстæ.
Сергей Меняйло куыд загъта, афтæмæй ирон адæм чырыстон дин кæй райстой, уый у историон цау, æмæ хъуамæ нæ культурон бынтæ хъахъхъæнæм.
«Уæрæсейы Президент загъта ахсджиаг хъуыды: хъуамæ нæ уидæгтæм раздæхæм. Нæ истори, не ‘гъдæуттæ, нæ традицитæ куы ивæм, уæд нæхи истори дæр фесæфдзæн. Уæрæсе у бирæнацион бæстæ, алы адæмыхатт дæр бæрæг дарынц йæ хæдхуыздзинадæй. Ацы равдыст хъуамæ фæстаг ма уа, фæлæ сæ дарддæр хъуамæ кæнæм республикæйы дæр æмæ бæстæйы дæр. Адæмæн хъуамæ дзурæм нæ историйы, рæсугъд культурæйы, хъæздыг удварны хæзнаты тыххæй».
Нæ зæрдыл ма æрлæууын кæнæм Кавказ Уæрæсейы паддзахады дæлбар куы бацыд, уæд Алани-Ирыстон фыццаг бакъахдзæф кодта йæ империмæ 1749-1752 азты официалон бадзырдты фæстæ. Бадзырды официалон фембæлдтытæ уыдысты кадджын уавæры Петербурджы. Уæд ирон адæмы минæвæртты фыццаг курдиат уыд, цæмæй Ирыстоны байгом кæной скъолатæ. Уый æрмæст адæмы фидæны рухс цард нæ нысан кодта, фæлæ сæ зæрды фæстæмæ сæ уидæгтæм раздæхыны фæнд кæй ис, уый. Уымæн æмæ раздæр уыдысты хицæн паддзахад, уыди сын сæхи фыссынады традицитæ ныгуылæйнаг-чырыстойнаг цивилизацийы рæгъы.
Рацыд сæдæ азæй фылдæр, афтæ Чырыстон дины историйы Уырыссаг аргъуаны синоды уынаффæйæ ногæй фæзынд Дзæуджыхъæуккаг епархи. Сног сты æнусты дæргъы цы динон традицитæ ныффидар сты, уыдон. Уымæн æвдисæн у ныры архиерейы титул – Алайнаг. Ацы ахсджиаг цау, раст цыма бирæ рæстæг дины ныхмæ тохы уатон низмæ чи æрцыд, уый ног йæ къæхтыл слæууын кодта, уыйау у епархийы æцæг номы фæзынд. Ирдæй бæрæг кæны чырыстон дины Уырыссаг аргъуаны ног историон къæпхæн Аланийы.
Рагæй нал ис Алайнаг митрополи. Рагон аргъуантæ кæлддзагæй лæууынц. Йæ кой нал ис, раздæр аргъуанæй Хуыцаумæ цы куывд хъуысыд, уымæн дæр. Уыцы заууаты уавæрмæ хъуыддаг æрцыды XIV æнусы кæрон, алайнаг паддзахады ныппырхы историон бæллæхы фæстæ. Фæлæ æнусты дæргъы цы алайнаг чырыстойнаг традицитæ сфæлтæрдысты, уыдон нæ фесæфтысты, систы, рæстæджы комулæфтимæ нæм цы алайнаг кæнæ ирон традицион культурæ æрхæццæ, уый органикон хай.
Алайнаг епархийы размæ лæууы бирæ бæрнон хæстæ. Ныхас æрмæст монон æмæ социалон æххстдзинадыл нæ цæуы, фæлæ национ культурон арæзтады фæдыл къæпхæнгай куыстыл.
Comments are closed, but trackbacks and pingbacks are open.