Фæцис 2017-2018 ахуыры аз. Хетæгкаты Къостайы номыл гимназ «Альбион»-æн цавæр æнтыстытæ æрхаста, уый фæдыл йæ директор Гуыцмæзты Иринæимæ ныхас кодта нæ уацхæссæг æмæ сын рауад ахæм ныхас.
– Иринæ, зæгъ-ма цавæр æнтыстытимæ фестут ахуыры аз?
– Тынг хорз зæгъын æнцон нæу, фæлæ нæ ахуыргæнинæгты ‘хсæн ис æппæтуæрæсейон конкурстæ æмæ олимпиадæты уæлахиздзаутæ, уыцы нымæцы уырыссаг æвзаг, этнографи, зарыны æмæ æндæр ерысты. Нæ ахуыргæнинæгтæй ацы конкурсты хуыздæр цæттæдзинад чи равдыста, уыдон ‘хсæн сты Дзæгъиаты Алинæ,Тасойты Фатимæ, Цхуырбаты Мария, Коцты Виктория, Хуыбиаты Аннæ æмæ æндæртæ.
Горæты æмæ республикæйы кафджыты, зарæггæнджыты æмæ театралон аивады къорды конкурсты нæ ахуыргæнинæгтæ равдыстой хуыздæр æнтыстытæ. Хорз æнтыстытæ ма нæ скъолайы ахуыргæнинæгты къухты бафтыд спорты фадыджы – волейбол, баскетбол, шахматтæ æмæ рог атлетикæ. Рог атлетикæйæ президенты кубок рамбулыны сæраппонд ерысты хайад истам цыппар хатты æмæ цыппар хатты уыдыстæм йæ уæлахиздзаутæ.
– Ног 2018-2019 ахуыры азы райдианмæ нырма дыууæ мæйы ис. Цавæр хæстæ скъуыддзаг кæны сæрдыгон улæфтыты рæстæджы коллектив?
– Ныртæккæ скъолайы алыварс, къæлидортæ æмæ кълæсты сæвæрдзыстæм 60 камерæйæ фылдæр. Сæ иу хай ныридæгæн æвæрд æрцыдысты. Ахуырты рæстæджы дæр мах хъуыды кодтам, сæрдыгон улæфтыты рæстæджы цы хъуамæ аразæм, ууыл. Æввахс рæстæджы мах рабæрæг кæндзыстæм, цалцæггæнæн куыстытæ нæ цас бахъæудзæн сæххæст кæнын, уый æмæ 28 августы Хуссар Ирыстоны ахуыргæнджыты конференцимæ бацæудзыстæм цæттæйæ. Конференцийы фæстæ 30 августы скъолайы уагъд æрцæудзæнис ахуыргæнджыты советы рабадт. Уым лæмбынæг æрдзурдзыстæм, ног ахуыры азы нæ разы цы хæстæ лæууы, уыдоныл.
– Куыд аргъ кæныс коллективы дæсныдзинадæн, куыд ифтонг стут кадртæй?
– Коллективы дæсныдзинадæн кæнын стыр аргъ. Уымæн æмæ сты уый аккаг. Сæйраг хорздзинад сæм ис уый, æмæ кæрæдзиимæ сты хорз бинонтау æмуд æмæ æнгом. Уымæй дарддæр ма нæм дзæвгар ис, рагæй чи кусы, йæ квалификаци бæрзонд кæмæн у, ахæм ахуыргæнджытæ.
Аргъ ма сын кæнын уый тыххæй дæр, æмæ æппынæдзух кæй архайынц сæ зонындзинæдтæ æмæ фæлтæрддзинæдтæ фæбæрзонддæр кæныныл. Алы хатт дæр сæ уроктæм æрбацæуынц афоныл æмæ цæттæйæ.
Ныртæккæ нын нæ фаг кæнынц кæстæр кълæсты æртæ ахуыргæнæджы.
– Зæгъ-ма нын, ахуыргæнджытæй хуыздæр æнтыстытæ кæмæн ис, уыдоны нæмттæ.
– Не скъолайы ис 65 ахуыргæнæджы. Уыдон æхсæн ис адæмон æмæ сгуыхт ахуыргæнджытæ, куыд Бибылты Нелли, Клавдя, Дзабиты Роланд, Чилæхсаты Экатеринæ, Цхуырбаты Любæ, Плиты Дзерассæ, Изольда Ованова æмæ æндæртæ.
Фæлтæрд ахуыргæнджыты æнтыстытыл дзургæйæ ма мæ цалдæр ныхас зæгъын фæнды, фæстаг азты нæм чи æрбацыд, уыцы æвзонг ахуыргæнджыты тыххæй дæр. Уырны мæ, рацæудзæн рæстæг æмæ Тедеты Янæ, Гатайты Нанæ, Абайты Виктория, Цæбиты Иринæ, Басишвили Иринæ æмæ æндæртæ кæй хæсдзысты адæмон, сгуыхт ахуыргæнджыты нæмттæ.
– Советон дуджы скъолаты бæрзонд æмвæзадыл æвæрд уыд ахуыргæнинæгтимæ къласæн æддейæ куыст. Радзур-ма, куыд æвæрд у ацы куыст уе скъолайы?
– Æрмæcт советон дуджы нæ, фæлæ махмæ ныр дæр у афтæ. Нæ ахуыргæнджытæ скъолайы вæййынц, цас æмбæлы, уымæй фылдæр. Æппынæдзух аразæм æмæ уадзæм алыгъуызон тематикон æмæ æндæр мадзæлттæ. Ирыстон, йæ адæм æмæ æрдзы тыххæй скъолайæн æдтейæ нæ ахуыргæнджытæ скъоладзаутæн ауадзынц лекцитæ æмæ беседæтæ. Не скъолайы архайы ирон хореографион æмæ театралон къордтæ. Хорз æнтыстытæ ис нæ вокалон-инструменталон ансамблтæ «Альбион» æмæ «Малусæг»-æн. Разамынд сын кæнынц фæлтæрд специалисттæ Гуыцмæзты Георги, Натия Чохели, Дзабиты Экатеринæ æмæ æндæртæ. Не скъолайы ма кусынц спорты иуæй-иу хуызты секцитæ. Уыцы нымæцы нæ ахуыргæнинæгтæ архайынц шахмæттæ, стъолы теннис, самбо æмæ спорты æндæр хуызтæй.
– Арæх амбæлын ахæм хистæркъласонтыл, кæцытæ мæгуырау фæзонынц сæ мадæлон æвзаг. Цавæр уавæры ис йæ амоныны хъуыддаг уе скъолайы?
– Раст уын зæгъон, не скъолайы йæм ис æмбæлон хъусдард. Цæвиттон уын æрхæсдзынæн, сомихаг Сомвел Симонянæй. Уый не скъолайы ахуыр кæны дыууæ азы æмæ куы ‘рбацыд, уæд иронау иу ныхас дæр нæ зыдта. Ныр иронау куы фæдзуры, уæд никæй фæуырны, ирон кæй нæу, уый. Уый та дзурæг у ууыл, æмæ нæ гимназы ахуыргæнинæгтæ фылдæр кæй пайда кæнынц ирон æвзагæй. Ацы фарсты тыххæй ма зæгъдзынæн уый, æмæ скъолайыл цы хæстæ ис, уымæй къаддæр хæс нæй ныййарджытыл дæр. Уыдон хъуамæ хæдзæртты сæ сывæллæттæн фылдæр уарзын кæниккой сæ мадæлон æвзаг.
– Советон дуджы бирæ скъолатæн уыдис сæхи зæххы фадгуытæ. Куыстой сæ. Зылдысты талатæм, халсæрттæм, зайæгойтæм. Ахуыргæнинæгтæ цайдагъ кодтой хъæууонхæдзарадон куыстытыл. Ныр та куыд у ацы хъуыддаг?
– Скъолатæн зæххы фадгуытæ кæй нал ис, уый нæу раст. Уымæн æмæ æвзонг адæйма-джы æрмæст кæсын æмæ фыссыныл нæ хъæуы цайдагъ кæнын. Æз хорз хъуыды кæнын, уыцы азты ахуыргæнинæгтæ скъолайы зæххы фадгуытæм цæуын æмæ уым кусын куыд уарзтой. Уый хорз миниуæг у æмæ йæ куы сног кæниккам , уæд уый хорз уаид.
– Цалынмæ демæ нæ амбæлдыстæм, уæдмæ азылдтæн скъолайы къæлидорты, бахызтæн кълæстæм, æндæр хатæнтæм æмæ мæ дисы баппæрста иу хъуыддаг – алы ран дæр у сыгъдæг, къултæ ног цалцæджы хуызæн. Иунæг ран дæр нæ федтон къулыл исты хахх . Зæгъ-ма, куыд æфты уæ къухы ахæм фæтк æвæрын?
– Цыппар азы стæм ацы бæстыхайы, фæлæ йæ цалцæг кæнын никуы бахъуыд. Уый та, сæйраджыдæр, уымæн афтæ у, æмæ рæсугъд æмæ махмæ сыгъдæгдзинадыл алчи дæр ауды суанг ахуыргæнинæгты онг дæр. Куы уыниккой хæлд æмæ æнæфснайд къуымтæ, уæд сæ ахаст уыдонæн дæр уаид æндæр. Вæййы афтæ, æмæ къæлидоры кæмдæр ауыдтон гæххæтт кæнæ та æндæр исты брон дæр, нæ банхъæлмæ кæсын искæмæ, сисын æмæ йæ аппарын. Ахæм ахаст дарынц иннæ ахуыргæнджытæ дæр. Кæй зæгъын æй хъæуы, уый уынынц нæ скъоладзаутæ æмæ нæ бафæзмынц уыдон дæр.
Гæззаты Иван
Comments are closed, but trackbacks and pingbacks are open.