Æрæджы мын зынгæ ирон æхсæнадон архайæг, драматург æмæ ахуыргонд Уанеты Владимиры кæстæр фырт Мурат æрбахуын кодта йæ дзæнæтыбадинаг фыды ног чиныг «Публицистикæ» (мыхуыры рацыд Цхинвалы 2020 азы). Ног чиныг райсын кæддæриддæр æхсызгон вæййы, фæлæ ма уый ноджы де’ввахс адæймаджы куы уа, уæд та – уæлдай æхсызгондæр.
Уанеты Владимир Димитры фыртимæ бирæ азты дæргъы иумæ фæкуыстам Хуссар Ирыстоны зонадон-иртасæн институты. Уыдис уæздан, хæларзæрдæ адæмаг. Кæстæртæм ын уыд кæддæриддæр аудгæ ахаст. Мæн-иу хуыдта «Мæ хæлар Мурат». Æмæ уый уыд йæ зæрдæйы уаг æвдисæн.
Уанеты Владимир уыд ирон филологийы специалист, йæ зонадон куыстыты фылдæр хай ирон æвза-джы тематикæйыл у. Йæ зонадон куысты тыххæй йын лæвар æрцыд Республикæ Хуссар Ирыстоны зонады сгуыхт архайæджы цытджын ном. Фæлæ ирон культурæйы уый, мæнмæ гæсгæ, арфдæр фæд ныууагъта куыд драматург. Йæ историон драмæтæ «Хилачы фидар», «Аланты успаддзах Зæринæ», «Хетæг» æмæ æндæртæ (йæ драмон уацмысты æмбырдгондæй дыууæ томæй рацыдысты мыхуыры 2012 азы) уæзгæ бынат æрцахстой ирон драматургийы. Стыр аргъ кодтой нæ театрдзаутæ Уанеты Владимиры драмон уацмыстыл арæзт спектаклтæн. Нæ адæмæй бирæтæн та Уанеты Владимир зындгонд у, фыццаджы дæр, куыд зынгзæрдæ патриот æмæ æхсæнадон архайæг, афтæ, йе’взонджы бонтæй йæ фæстаг сулæфты онг дæр йæ адæмы рыст чи æнкъарта æмæ йын йæ тыхтæ æнæвгъауæй чи хъардта. Владимир уыд ацæугæ æнусы 50-æм азты райдианы нæ фæсивæды иу хай цы дæластæрдон организаци сарæзта, уый сæргълæууæг. Уæды дуджы, гуырдзыйы къухдариуæгад ирон æвзаджы рохтæ куы ныббаста, уæд нæ мадæлон æвза-джы сæрыл сдзурын уыд стыр хъæбатырдзинад. Фæлæ уыцы æвзонг лæппутæ фидарæй загътой сæ ныхас. Кæд æмæ стыр æфхæрд баййæфтой (Владимирæн стæрхон чындæуыд 25 азы лагерты фæбадын), уæддæр сæ хъару нæ асаст. (Ацы организацийы архайд, уыцы фондз æвзонг лæппуйы лæгдзинадыл лæмбынæг дзырдæуы Хуссар Ирыстоны зонадон-иртасæн институты ног историйы хайады хистæр зонадон кусæг Дзугаты Къостайы ног чиныджы, кæцы хуыйны «Понятие «окна возможности» применительно к интеграционно-воссоединительному процессу Осетии (1949-1960 гг)».
Уанеты Владимирæн бирæ бантыст саразын литературæйы, зонады, публицистикæйы. Йæ удгасæй йæхæдæг дæр æмæ адæм дæр фæцин кодтой йæ бирæ чингуытыл, фæлæ ирон æмбисонд куыд зæгъы, афтæ цæст дардмæ хуыз-дæр уыны. Уый та уымæн зæгъын æмæ Владимир йе ‘цæг дунемæ куы ацыд, уæд уый фæстæ мыхуыры рацыдысты чингуытæ йе сфæлдыстадон бынтимæ, æмæ уыдон ноджы ирддæрæй равдыстой йæ хайбавæрд ирондзинадмæ, ирон культурæмæ. Сæ иу – «Иу ныхас сусæг дунейæ (уацаутæ, ра-дзырдтæ, уацтæ)» рацыд мыхуыры 2017 азы, иннæ та – мæ ныхасы сæр – «Публицистикæ». Чингуытæ бацæттæ кодта Уанеты Владимиры бинойнаг Гаглойты Тауырзæт. Уый ацы хъуыддагæй йе’ мкъайæн йæ амæлæты фæстæ бакодта стыр лæггад, йе сфæлдыстадон бынтæ йын рохуаты кæй нæ ныууагъта æмæ сæ адæмы ‘хсæнмæ кæй рахаста, уымæй. Йæ фыдæбон æмæ йæ аудгæ ахасты тых-хæй Тауырзæтæн зæгъын стыр бузныджы ныхæстæ.
Чиныг «Публицистикæмæ» хаст æрцыдысты, Владимир бирæ азты дæргъы æндæр æмæ æндæр периодикон мыхуыры фæрæзты цы уацтæ фæмыхуыр кодта, уыдон. Периодикон мыхуырæн та йæ «амонд» афтæ у æмæ рæстæг куыд рацæуы, уæд йæ æрмæджытæ цадæггай рохгонд фæвæйынц. Гъе, уый тыххæй уæлдай ахсджагдæр у ацы чиныджы рацыд. Стæй ма, газетты фæрстыл мыхуыргонд уацтæ нæ фæдæттынц сæ авторы иумæйаг цæстæнгас æндæр æмæ æндæр фарстыты фæдыл. Ацы чиныгмæ чи æркæса, уый та фендзæн, куыд бирæвæрсыг уыдысты Уанеты Владимирæн йе ‘хсæнадон æмæ зонадон цымыдистæ.
Уæлдæр ма йæ загътон, Владимиримæ бирæ азты фæкуыстам иумæ, хорз ын зонын йæ драматурги дæр, фæлæ йæ ног чиныджы цы æрмæг ис, уый мæ уæддæр дисы бафтыдта – куыд æххæссыд царды алы фарсты фæдыл йæ хъуыды зæгъынмæ. Йæ уацтæ сты æвзаг æмæ литературæйы, этнографи æмæ фольклоры фарстыты фæдыл. Хицæнæй зæгъын хъæуы ирон истори æмæ культурæйы архайджыты цард æмæ сфæлдыстады фæдыл уацты тыххæй.
Дарддæр нал дзурдзынæн чиныджы мидисы тыххæй. Мæ фæнд уыд ацы чиныгмæ ирон чиныгкæсæджы хъусдард аздахын. Æз афтæ æнхъæл дæн æмæ йæ йæ къухмæ чи сиса, чи йæ рафæлдаха, уый йæ цалынмæ каст фæуа, уæдмæ иуварс нал авæрдзæн.
ДЖИОТЫ Мурат
Comments are closed, but trackbacks and pingbacks are open.