Хуссар Ирыстон дыууын азы дæргъы зын æмæ уæззау фæндæгтыл фæцыд, дзæвгар хъизæмæрттæ æмæ фыдæбæттæ бавзæрстой йæ адæм, судзгæ цæссыгтæй æхсадтой сæхи, сæ рыст зæрдæтæ маст нæ урæдтой. Фæлæ уæддæр быхстой, фæрæзтой, æнхъæлмæ кастысты хуыздæр фидæнмæ, райгуырæн къуыммæ рухсы цъыртт кæй æрбакæсдзæн, зæрин хуры тынтæ сын сæ фæллад уæнгтæ кæй барæвдаудзысты, ууыл æууæндыдысты. Æмæ, æцæгдæр, Стыр Уæрæсе нæ фарсмæ æрбалæууыд, нæ нæ ныууагъта иунæгæй æмæ нын бавзарын кодта бирæ цины æмæ райдзаст бонтæ. Уыдонæй сæ иу уыд, Республикæ Хуссар Ирыстоны паддзахадон хæдбардзинад нын кæй банымадта, уыцы ахсджиаг цау. Уый сси нæ ног дуджы райдиан, нымайæм æй, куыд историон цау, афтæ. Йæ нысаниуæг стыр у ацы райсгæ уынаффæйæн республикæйы дарддæры размæцыды, адæм баууæндыдысты сæ рухс фидæныл æмæ архайынц уымæн хъуыддагæй дзуапп раттыныл. Ацы зæрдылдаринаг бæрæгбоны тыххæй сæ хъуыдытæ загътой цалдæр адæймаджы.

Кокойты Мельс, нæ горæты цæрæг:

– Уæрæсе Хуссар Ирыстоны хæдбардзинад кæй банымадта, уый нæ адæмæн стыр цины бон у æмæ йæ кæддæриддæр банысан кæнæм цины æнкъарæнтимæ, хъæлдзæг зæрдæйы равгимæ. Уый фæстæ ма нæ ноджыдæр банымадтой цалдæр бæстæйы æмæ уыдонæн дæр зæгъæм бузныг, кæй нæ æрхъуыды кодтой, нæ тыхстдзинад нын сæ зæрдæмæ арф кæй айстой, уый тыххæй. Хæдбардзинад банымайыны фæстæ нæ ныфс фæфылдæр, нæ тыхыл тых бафтыд æмæ сомбоны цардмæ кæсæм ныфсимæ. Кæй зæгъын æй хъæуы, махæн цыфæнды æххуысгæнджытæ уа экономикон æгъдауæй, уæддæр нæ дарддæры цард нæхи тыхтæй кæнгæ у æмæ нæ алчи дæр хъуамæ фæллой кæна намысджынæй, архайа æмæ змæла бæстæйы размæцыды тыххæй. Ирон адæм алы хъуыддаджы дæр фæстийæ никуы вæййынц, кæм бахъæуы, уым кæддæриддæр сæхи равдисынц цæвиттойнагæй. Уæдæ мæ уырны, æмзонд æмæ æмзæрдæйæ, кæрæдзи уарзгæ æмæ æмбаргæйæ сæ сомбоны цардыл кæй архайдзысты.

Козаты Павел, поэт:

– 26 август ирон адæмæн уыд хъысмæтскъуыддзаггæнæн бон æмæ нын сси цин æмæ хъæлдзæгдзинады стыр бæрæгбон. Уæрæсейы Федерацийы уæды Президент Д. Медведев нын нæ хæдбардзинад кæй банымадта, уый уыд раст уынаффæ æмæ зондджын къахдзæф. Уыцы ахсджиаг æмæ æнæмæнгхъæуæг уынаффæ фадат радта, цæмæй нæ фыдгултæй уæм хызт, дæргъвæтин хæстæн кæрон æрцæуа æмæ цæрæм æмæ фæллой кæнæм сыгъдæг арвы бын. Адæймаг цины æнкъарæнтæй афтæ йедзаг у, æмæ нæ хæрзгæнджытæн æдзухдæр фæкæнын арфæтæ, тыхст рæстæджы нæ æвæгæсæгæй кæй нæ ныууагътой, не знæгтæй нæ кæй ссæрибар кодтой æмæ нын æфсымæрон æххуыс кæй бакодтой, уый тыххæй. Мæ зæрдыл хорз лæууы, Д. Медведев Хуссар Ирыстонмæ куы æрцыд, уæд ыл нæ фæллойгæнджытæ куыд цины æмæ рухс цæсгæмттимæ æмбæлдысты, куыд ын арфæтæ кодтой, уый. Театралон Фæзуаты цур ыл фембæлд нæ куырыхон хистæр, педагогон зонæдты кандидат, ныртæккæ дзæнæттаг Харебаты Димитр. Æввахс лæуд фæдæн сæ цуры æмæ хорз бахъуыды кодтон Димитры ныхæстæ, фыдгул нæ куыд цагъта, стæй нын Уæрæсе цы æгæрон æххуыс бакодта, уыдæтты тыххæй. Уæрæсе, зæгъ, алы хатт дæр уыд ирон адæмы фарсмæ, æфсымæрон æххуысæй цух никуы уыд Хуссар Ирыстон æмæ уый тыххæй уыдысты йæ бузныджы æмæ арфæйы ныхæстæ. О, Уæрæсе нын нæ хæдбардзинад кæй банымадта, уый стыр разæнгардгæнæн хос уыд махæн æмæ хъуамæ уыцы хорз-дзинадæн дзуапп дæттæм хъазуатон куыстæй æмæ нæ ирвæзынгæнджыты раз макуы уæм къæмдзæстыг.

Лалыты Павел, пенсиисæг:

– Хуссар Ирыстоны адæмæн зын рæстæджытæ куы уыд, Ирыстон хæсты арты куы сыгъд, нæ цæрджытæ ссæст æмæ æфхæрд куы æййæфтой, уыцы рæстæджы алы хатт дæр уыдтæн сæ фарсмæ. Алы бон дæр горæты уынгты рацæуын, кæсын æмæ уынын нæ бирæ хъизæмæрттæ бавзарæг æм-бæстæгты цæсгæмттæм æмæ иу хъуыддаг æнæ фæхатгæ нæ фæдæн. Ныр мæ иубæстон адæм рухс зæрдæйы уагимæ фæцæуынц, фæтындзынц сæ куыстмæ райгæйæ æмæ мын уыдæттæ æхсызгон сты. Раст у, хæсты дудгæбæттæ никуы сæфтдзысты зæрдæйæ, фæлæ уæддæр сомбоны цардыл дæр хъуыды хъæуы. Нæ хæдбардзинад нын куы банымадтой, уæд ма адæмы цинæн кæрон кæм уыд, чысылæй зæронды онг нæ алчи дæр цин кодта, кæрæдзимæ хæрзæггурæггаг цыдысты, хъæбыстæ, цины цæссыгтæ æмæ арфæтæ кодтой кæрæдзийæн. Уый боны, фæлæ æнæхъæн æхсæв дæр нæ фынæй кодтам, ахæм стыр цины бæрæгбон нын уыд. Уый Стыр Уæрæсейы фæрцы уыд æмæ йын нæ адæмы номæй зæгъын бузныг.

Хуыбиаты Никъала

 

 

Comments are closed, but trackbacks and pingbacks are open.