35 азы рацыд Афганистаны зæххæй Советон æфсæдты раконды бонæй. Афганистаны хæст уæззау фæд ныууагъта æгас адæмы цардыл. Советон æфсæдты Афганистаны тер-риторимæ бакондæй фæстæмæ сæ хъизæмæрттæ райдыдтой ирон лæппутæ æмæ уыдонимæ сæ хиуæттæн дæр. Хуссар Ирыстонæй афгайнаг хæсты хайад райстой 200 лæппуйы бæрц, уыдонæй авдæй сæрæгасæй нал сæмбæлдысты сæ райгуырæн Ирыстоныл. Сæ амæлæты фæстæ сын саккаг кодтой паддзахадон хорзæхтæ. Хорзæхтимæ æрыздæхтысты иннæ хæстонтæ дæр.
Хуссар Ирыстоны æрвылаз дæр 15-æм февралы цытджын æгъдауæй банысан кæнынц Афганистанæй Советон æфсæдты раконды бон. Афганистаны хæсты ветерантæ фембæлынц скъоладзаутимæ æмæ сын радзурынц цымыдисон цаутæ сæ хæстон цардæй.
Нæ горæты 5-æм астæуккаг скъолайы дæр уагъд æрцыд тымбыл фынг ахæм темæйыл: “Афганистан – удæгас мысынад”, зæгъгæ. Мадзал сорганизаци кодта ацы скъолайы ахуыры хайы сæргълæууæг Тедеты Нонна. Уырдæм фæхуыдтой Афганистаны хæсты ветеранты. Хайад дзы райстой скъолайы ахуыргæнджытæ, активисттæ-фæскомцæдисонтæ æмæ ногдзаутæ. Тедеты Нонна стыр бузныг загъта Афганистаны хæсты хайадисджытæн, мадзалы хайад кæй райстой, уый тыххæй. Куыд банысан кодта, афтæмæй афгайнаг хæст махæй рох никуы уыдзæн. «Абоны фембæлдæн йæ сæйраг нысан у ахуыргæнинæгты патриотон хъомылад, ивгъуыд æнусы историмæ цымыдисдзинад рæзын кæнын, хæстонтæ-интернационалистты хисæрмагонд хъæбатырдзинады цæвиттоныл æмæ сæ æхсардзинадыл ахуыр кæнын», – загъта Тедеты чызг.
Мадзалмæ æрбацæуджытæ иу уысм æмырæй алæугæйæ, ссардтой афгайнаг хæсты амæттæгты рухс нæмттæ. Уый фæстæ байхъуыстой хуссарирыстойнаг зарæггæнæг Икъаты Миленæйы зарæг «Осетинским афганцам», кæцы ныффыста сæрмагондæй ирон хъæбатыр афгайнаг хæстонтæ-интернационалистты номарынæн.
Скъолайы ахуырдзаутæн йæ хæстон цауты тыххæй радзырдта ветеран Дриаты Гела. Уымæ скъола каст фæуыны фæстæ æрсидтысты Советон æфсады рæнхъытæм. 18-аздзыд лæппу йæ æмбаргæ дæр нæ кодта, кæдæм æй æрвитынц службæ кæнынмæ, уый. Йæ мысинæгты куыд радзырдта, афтæмæй Афганистаны территоримæ хæстæг сæ хæдтæхæг куы æрбадт, уæд сын бамбарын кодтой, зæгъгæ, ма тæрсут, хæстон ахуыртæ сты. Цæмæй йæ зыдта Гела, йæ æмгæрттимæ хæсты цæхæрмæ кæй бахаудтой, уый. Афганы хæсты фыццаг бонæй кæронмæ уый тох кодта хъæбатырæй.
Афганистаны ветеранты цæдисы сæрдар Гуыцмæзты Мураты ныхæстæм гæсгæ афгайнаг хæсты фæстæ йæ цард цæхгæр фæивта. «Кæй зæгъын æй хъæуы, тынг зын нын уыдис, фыццаджыдæр фæивта мæ характер, цардмæ мæ ахаст. Бирæ æмгæртты фесæфтам. Уый, кæй зæгъын æй хъæуы, тынг зын у. Фæлæ стыр бузныг мæ хæлæрттæн, абоны онг дæр кæрæдзийы фарсмæ лæууæм æмæ кæрæдзийæн æххуыс кæнæм».
Скъоладзаутæ дзырдтой Афганистаны хæстон архайдтыты тыххæй, кастысты æмдзæвгæтæ. Сæ хайадисджытæн загътой бузныг сæ лæгдзинады тыххæй. Банкъардтой хæсты цауты мидис. Ветеранты цæст сын бауарзта, цæмæй хæст макуы феной æмæ сыгъдæг арвы бын хъомыл кæной.
Скъолайы директор Туаты Мадинæ дæр бузныг загъта афгайнаг хæстонтæн æмæ ба-нысан кодта, уыдон æцæгæйдæр кæй сты хъæбатыр æмæ бафæзминаг хæстонтæ. Ирæттæ рагæй дæр нымад сты хъæбатыр хæстонтыл æмæ сæ кæмфæнды куы бахъæуы Райгуырæн бæстæ бахъахъхъæнын, уæд фæстæ нæ фæлæууынц. Ууыл дзурæг у, абон нæ ирон лæппутæ Украинæйы зæххыл цы хъайтардзинад æвдисынц, уый дæр. «Стыр бузныг уын уæ хъæбатырдзинады тыххæй. Мæ зæрдæ уын зæгъы фидар æнæниздзинад сымахæн æмæ уæ бинонтæн дæр», – загъта Туаты чызг.
Мадзалы фæстæ Афганистаны хæсты ветерантæ дидинтæ сæвæрдтой сæ хæстон æмгæрттæ Дзабиты Геннади æмæ Уалыты Виталийы цыртыты раз. Уыдон æнусон æнцойад ссардтой 5-æм астæуккаг скъолайы кæрты.
КОКАЙТЫ Зæринæ
