Чиныгы æвидигæ тых

Зæххон адæймаджы зонд цы сфæлдыста, уыдонæн сæ тæккæ ахсджиагдæртæй иу  у чиныг. Йæ ахадындзинад адæймаджы царды тынг стыр у.

Уый руаджы адæймаг бамбары алцыдæр. Сывæллоны миддуне  чиныджы фæрцы кæны хъæздыгдæр.

Нæ республикæйы библиотекæтæ лæггад кæнынц сæдæгай абоненттæн. Сæ кусджыты ныхæстæм гæсгæ, кæд фæстаг рæстæг бирæ алыгъуызон электронон ногдзинæдтæ æмæ гаджеттæ фæзындысты, уæддæр, раздæрау, сывæллæттæ æмæ фæсивæд уарзынц æмæ кæсынц чингуытæ. Уымæ гæсгæ сын уæлдай æхсызгондæр вæййы, сæ уарзон чиныгкæсджытæн ног чингуытæ радтын.  Рауагъдады хъуыддаг нæм  абон бирæ хуыздæр уавæры ис. Фæзынди нæм бирæ ног чингуытæ,  ног автортæ, ног уацмыстæ, фæлæ уæддæр классикон уацмыстæ, раздæрау, адæмæн  сты  уарзон.

Уый та ныфс дæтты, иунæг чиныг дæр тæрхæгыл æнæкастæй кæй нæ баззайдзæн. Рæзгæ фæлтæры миддуне хъæздыгдæр куы кæна, удыхъæдæй рæсугъд куы уой, уæд нæ алфæмблай дуне дæр кæндзæн рæсугъддæр æмæ хъæздыгдæр.

Фæлæ… иуæй-иу скъоладзауы фæтæрсын кæнын  дæ куы бафæнда, уæд æм чиныг равдис. Стæй йæ цæмæ  кæса, кæд æмæ Интернеты хъæуа-нæ хъæуа – алцы дæр ссардзынæ, бафæрсдзынæ.

Фæсивæды ‘ргом фæстæмæ чиныгмæ раздахыны тыххæй аразын райдыдтой электронон чингуытæ.  Чи телефонæй, кæнæ компьютерæй кæсы, чи та йæ фæндаг чиныгдонмæ, кæнæ чингуыты дуканимæ акæны.  Чингуыты дуканиты уæйгæнджытæ куыд зæгъынц, афтæмæй  сын чиныгкæсджытæ фесафынæй  тас нæу.

Ивгъуыд æнусы райдианы кино æмæ телеуынынадæй дæр афтæ дзырдтой, ома, дам, театры сæ быны ныссæнддзысты.   Фæлæ сценæйон аивад дæр мæлынвæнд нæ кæны. Афтæ уыдзæн гæххæттæй чиныджы хъысмæт дæр.

 Кæй зæгъын  æй хъæуы, хуыздæр у гæххæттыл мыхуыргонд чиныг кæсын. Электронон чингуытæй цæстытæ риссынц. Телефон кæнæ компьютертæм  кæсгæйæ  цæстытæ   фæллайгæ кæнынц.

Чиныг нæ къухмæ куы райсæм, уæд нын удæнцой фæдæтты, уымæн æмæ йæ дæ къухмæ   куы райсай, йæ сыфтæ йын куы афæлдахай, уæд  архайыс бæлвырд, удæгас предметимæ, кæцы дын у зынаргъ, райсдзынæ йæ кæдфæнды дæр æмæ кæмфæнды дæр, электроэнерги ис æви нæ, уымæ æнæ кæсгæйæ. Электронон чиныгмæ уыцы миниуджытæ нæй,  адæймагмæ æцæгæлон  кæсы.

Фæзæгъынц, зæгъгæ, къухæй фыст нæ судзы. Уый та ууыл дзурæг у, æмæ нын традицион чингуыты электронон   чингуытæ никуы баивдзысты, – ахæм у сæ хъуыды библиотекæты кусджытæн. Чиныгкæсæгæн чиныг у удварны хæлц æмæ æнæ уымæй йæ бон цæрын нæ бауыдзæн. Уымæ гæсгæ адæймагад цасфæнды ма ацæуа йæ рæзты фæндагыл, уæддæр йемæ æмдзу кæндзæн чиныджы тых.

ДРИАТЫ Лейла