Аутизмы проблемæтимæ пациенты Æппæтдунеон бон нысан цæуы 2-æм апрелы
Нæ республикæйы зынгæ хæрзаудæн архайæг æмæ блогер Гуыбаты Заринæ уыцы бонмæ организаци кæны концерт, уырдыгæй цы фæрæзтæ æрæмбырд уа, уыдонæй аутизмæй рынчын сывæллæттæм Ставрополæй хуынд æрцæудзæнис аватерапист. Ардæм уый æрцæудзæн апрелы кæрон. Дохтырæн йæхицæн дæр ис аутизмы диагнозимæ сывæллон. Уымæ гæсгæ æрмæст сгаргæ нæ бакæндзæн сывæллæтты, фæлæ ма консультацитæ дæр сараздзæн ныййарджытæн. Чысыл пациентты басгардзысты неврологтæ дæр. Ацы хæрзаудæн хъуыддаджы Гуыбаты чызгæн æххуыс кæны Æнæниздзинад хъахъхъæныны министр Джыгкайты Томас дæр.
Концерт уыдзæн 2-æм апрелы кино концертон зал «Чермен»-ы 18 сахатыл.
Фæстаг азты, куыд æппæт дунейы, афтæ нæ республикæйы дæр фылдæрæй-фылдæр кæны аутизмæй рынчын сывæллæтты нымæц. Ацы диагноз дохтыртæ цы сывæллæттæн сæвæрынц, уыдонæн æнæмæнг хъæуы хос кæнын, фæлæ нæм иуæй специалисттæ нæй, аннæмæй та низæн хъæуы дзæвгар рæстæг хос кæнын.
Чысыл Арсен куы райгуырд, уæд æм сæрæй æппындæр ницы нысæнттæ уыд. Фæлæ рæстæг куыд цыд, афтæ саби йæхи хицæн кæнын райдыдта бинонтæй. Раздæр кæд музыкæ бирæ уарзта, зарынвæнд дæр-иу кодта, амыдта-иу смартфонмæ, ома, мын музыкæ скусын кæнут – уæд куыд стыр кодта, афтæмæй йæм уыцы цымыдисдзинад нал уыд. Куыд фæзæгъынц, сывæллон йæхимæ хъусыныл фæци, йæхи хъудыты ацыд. Куы йæм дзурай, уæд дæ цыма нæ хъусы.
Мады сæрæй нæ уырныдта, фæлæ æндæр гæнæн куы нал уыд, уæд Арсены дохтыртæм бакодта æмæ йын сæвæрдтой диагноз – аутизм.
Хъыгагæн, нæ республикæйы нæй профилон дохтыр, нæй Цæгат Ирыстоны дæр, семæ чи куса, ахæмтæ. Дохтыр рынчыны симптомтæм гæсгæ медицинон-социалон экспертизæ сахуыр кæны æмæ уымæ гæсгæ сæвæры диагноз. Бацамындтытæ саразынц ныййарджытæн, бацамонынц сын бæлвырд литературæ æмæ сæ хæдзæрттæм арвитынц. Уымæн æмæ сывæллæтты хъæуы сæрмагонд реабилитацион центр, цæмæй уым семæ кусой алы фадыджы специалисттæ. Интернет тыгъдады ссарæн ис ахæм уавæры чи ис, ахæм ныййарджыты къорд. Уыдон уым кæрæдзийæн консультацитæ дæттынц, фæлæ алы сывæллонæн дæр индивидуалонæй хъæуы хос кæнын.
Æртæаздзыд Ленæйы ныййарæг мад Каринæ зæгъы: «Æртæ сывæллоны иунæгæй хъомыл кæнын, ахæм фæрæзтæ мын нæй, цæмæй мæ сывæллон фæсарæнтæм акæнон хос кæнынмæ. Æрæджы интернеты фæрцы базонгæ дæн Америкæйæ иу специалистимæ, кæцы ацы фадыджы у дæсны дохтыр. Уый мæ фæхуыдта йæхимæ, ис дам, мын реабилитаци кæм цæуынц сывæллæттæ, ахæм бынат. Хъæуы, дам, æрдæг аз, цæмæй сывæллонæн саразæм æппæт процедурæтæ дæр. Уый тыххæй хъæуы цалдæр мин доллары. Хъыгагæн, мæнæн мæ бон нæ бауыдзæн уырдæм ацæуын. Æнæуи нæхимæ цы коррекцион кълас ис, уым дæр архайынц ахæм сывæллæттæн æххуыс кæныныл. Ахæм диагнозимæ сывæллæтты уадзынц рæвдауæндæттæм æмæ скъолатæм дæр. Уым семæ архайынц логопедтæ. Бузныг зæгъын хъæуы уыцы ахуыргæнджытæн, семæ кусын чи фæлвары. Бирæ хатт ахæм хорз ахаст сывæллæттыл хорзæрдæм бандавы», – зæгъы аутизмæй рынчын сывæллоны мад.
Зæгъынц, зæгъгæ, аутизм нымад у гениалон адæймæгты низыл. Рынчын дзы уыдысты Эйнштейн, Ньютон, Моцарт, Сократ, Микеланджело, Леонардо да Винчи æмæ æндæртæ. О, фæлæ ацы гениалон адæймæгтæн сæ рæстæджы æрцыд æххуыс æмæ ахæм бæрзæндтæм уымæн схызтысты.
Арсен æмæ Ленæ дæр чизоны сты генитæ, уый рæстæг фенын кæндзæн. Фæлæ сын абон та хъæуы баххуыс кæнын.
УАЗÆГТЫ Марфа
