«Раздæр-иу сæрдыгон каникулты рæстæджы куыстой боны лагертæ. Хъуыддаг организаци кодта Ахуырады министрад. Кусгæ цы ныййарджытæ кæнынц æмæ æнахъом сывæллæттæ кæмæн ис, уыдонæн уый иттæг ахъаз уыд. Сæрдыгон каникулты рæстæджы-иу сывæллæтты акодтам хъæутæм сæ нанатæ æмæ дадатæм. Фæлæ ныртæккæ хъæутæ æдзæрæг кæнынц, сывæллæтæ дзы нал ис æмæ уырдæм дæр нал комынц.
Лагеры ахуыргæнинæгтæ баулæфынц æмæ-ма уыимæ семæ уадзынц хъомыладон, спортивон æмæ аивадон куыст. Уæ хорзæхæй, кæд гæнæн ис, уæд-ма нын дзуапп радтут уæ газеты фæрцы, кæд скусдзысты лагертæ», – ахæм фыстæг нæм æрбарвыста нæ горæты цæрæг, æртæ сывæллоны мад Санахъоты Людмилæ.
Ахуыры азы дæргъы физикон æмæ моралон æгъдауæй дæр скъоладзауæн бафæллайы йæ сæры магъз. Психологтæ куыд зæгъынц, уымæ гæсгæ, сывæллоны сæры магъз хъæуы баулæфын кæнын, цæмæй та ног ахуыры азыл сæмбæла ног тыхтимæ æмæ йæм уа фылдæр тырнынад.
Фæлæ сывæллон иппæрд ма хъуамæ уа йæ ныййарджытæй, æхсæнадæй. Сæрдыгон улæфтытæ æмбæлон æгъдауæй хъæуы арвитын. Уыцы методикæйыл æнцой кæны Ахуырады министрад сæрдыгон улæфтыты рæстæджы скъоладзаутæн лагертæ организацийы хъуыддаджы.
Æрвылаз дæр-иу республикæйы æрбайгом цалдæр улæфæн-æнæнизгæнæн лагеры Цхинвалы скъола-интернаты бындурыл, Дзауы æмæ Гуфтайы скъолаты, Къуайсайы. Уым улæфыдысты сæдæгай ахуыргæнинæгтæ.
Цхинвалы скъола-интернаты цы лагерь уыд, уый та уыд боныгон æмæ иттæг ахъаз уыд, кусгæ цы ныййарджытæ кæнынц, уыдоны сывæллæттæн. Ныр ахæм лагерь организацигонд кæй нæма æрцыд, уый ныййарджыты иппæрд кæны сæ куыстытæй, сæ сывæллæттæй сæ зæрдæ фехсайы æмæ сæ куыстытæй сæхи рагацау акурынц, науæд та бынтондæр не ‘рбацæуынц. Фылдæр хатт та сæ сывæллæтты æрбакæнынц семæ куыстытæм æмæ уымæй халынц куысты кодекс.
Мах бацымыдис кодтам, ацы аз лагертæ æрбакæнын цæмæн бафæстиат ис, июны мæйы цæмæннæ скуыстой. Уый фæдыл нын дзуапп радта Ахуырады министрады уæлæмхас ахуырад æмæ хъомылады фæдыл хайады консультант Гæджиты Аннæ.
«Нæ министрад-иу æрвыл аз дæр сорганизаци кодта цалдæр фæлтæр сывæллæтты къордтæ. Иу фæлтæры-иу уыд уыцы иурæстæджы 300 сывæллоны бæрц. Улæфты æмгъуыд-иу уыдис 12 боны, стæй та иу æрбацыдысты æндæртæ. Графикмæ гæсгæ сывæллæтты лагермæ цыдысты райсом 9 сахатмæ æмæ-иу сæ хæдзармæ акодтой 18 сахатыл. Лагеры уыд алыгъуызон кружоктæ: кафты, зарды, æрмдæсныйы æмæ æндæр ахæмтæ. Ацы кружоктæ сывæллæтты зæрдæмæ тынг цыдысты. Сæ раздзогтæ-иу сын ауагътой конкурстæ. Зæгъæм, «Хуыздæр ныв», «Иууыл рæвдздæр», «Иууыл зондджындæр» æмæ æндæр ахæм конкурсты руаджы сывæллæттæ сæ арæхстдзинад æвдыстой спорты алы хуызты сæ цыргъзонддзинад æмæ фердæхтдзинад. Ацы мадзæлттæ-иу чи сорганизаци кодта, уыдон-иу сын бацæттæ кодтой чысыл разæнгардгæнæн лæвæрт-тæ.
Хъыгагæн, ацы аз лагеры фыццаг сменæ чысыл фæфæстæдæр ис æмæ йæ куыст райдайдзæн 15 июлæй. Дыккаг фæлтæр та 29 июлæй 9-æм августмæ аххæсдзæн. Уыцы иурæстæг нæ бон райсын у æрмæстдæр 60 сывæллоны. Кæстæр кары сывæллæттæ уыдзысты 1-æм къласæй 4-æм къласмæ. Хистæр кары та 5-8 къласмæ. Лагерæн йæ бынат уыдзæн Сывæллæтты сфæлдыстадон галуаны», – загъта Гæджиты Аннæ.
Ацы аз лагеры программæйы ногдзи-нæдтæй цы ис, зæгъгæ, уыцы фарстæн Гæджиты чызг дзуапп радта:
– Мах нывæндæм алыгъуызон спортивон æмæ культурон мадзæлттæ ауадзын, организаци кæндзыстæм экскурситæ, балцтæ, хъæзтытæ. Сывæллæттæ бабæрæг кæндзысты Æвзонг техникты æмæ Натуралистты станцтæ. Лагермæ сывæллæтты фыссын райдайдзыстæм 8-æм июлæй. Уый тыххæй ныййарджытæ хъуамæ æрбацæуой Ахуырады министрадмæ. Æрбадæттын хъæуы райгуырды æмæ æнæниздзинады тыххæй бæлвырдгæнæнтæ. Фыццаг рады номхыгъдмæ хаст цæудзысты бирæсывæллонджын бинонтæй æмæ сидзæр сывæллæтæ.
Ахуырады министрады ма куыд зæ-гъынц, афтæмæй ацы аз эксплуатацимæ лæвæрд æрцæудзæн Мзиугомы лагерь. Уым сæрдыгон бонты нæ, фæлæ афæдзы дæргъы каникулты рæстæджы улæфдзысты скъолайы кары сывæллæттæ. Ам ма фадат уыдзæн се ‘нæниздзинад зæрдæхсайгæ кæмæн у, ахæм сывæллæттæн дæр баулæфынæн.
Уазæгты Марфа
“Спутник”-æй ист къам
