Чиныджы егъау нысаниуæг æмæ ахадындзинад рагæй зындгонд у æмæ йæм уымæн здахынц се ‘ргом. Йæ хæрзиуджытæй йын пайда кæныны фæдыл нысанмæздæхт куыст кæны Цхинвалы районы Администрацийы Культурæйы управлени дæр (йæ сæргълæууæг Гаглойты Ростик) æмæ æххуыс кæны йæ библиотекæты ног чингуытæй баххæст кæныныл.
Централон библиотекæйы директор Уалыты Нанули куыд банысан кодта, уымæ гæсгæ районы ис 14 хъæууонбиблиотекæйы. Чингуыты хæрзиуджытæй пайда кæнынц Къостайыхъæу, Тъбет, Дменис, Хелцуа, Сатихъар, Джер, Гром, Бихъар, Ортъеу, Къохат, Зар æмæ æндæр рухсадон уагдæтты. Библиотекæты сæргълæуджытæн сæ фылдæр сты, рагæй чи кæнынц, ахæмтæ. Уыдон райстой хорз фæлтæрддзинад, хорз ахаст сын ис чиныгкæсджытæм æмæ сыл алы хатт дæр сæмбæлынц зæрдиагæй, баххуыс сын кæнынц хъæуæг литературæ равзарыны. Уымæй дарддæр ма æвзонг библиотекартæн дæр æххуыс кæнынц сæ куысты æмæ æппæт уыдон та ахъаз сты куысты размæцыдæн. Уалыты чызг иууыл тынгдæр раппæлыд Тъбет, Дменисы сывæллæтты æмæ Сатихъары библиотекæты сæргълæуджытæ Плиты Маринæ, Джиголаты Заремæ, Æлборты Маринæ æмæ æндæрты куыстæй.
Библиотекæты тæрхджытыл сты куыд аивадон, афтæ зонадон, техникон, хъæууонхæдзарадон æмæ æндæр фадгуыты чингуытæ æмæ кæсджытæ сæхицæн равзарынц, тынгдæр цæмæ цымыдис кæнынц, уыцы литературæ. Ацæугæ азы чиныгкæсджыты нымæц æдæппæт уыд 1147 адæймаджы. Сæрды рæстæджы ноджы фæфылдæр вæййы чиныгуарзджыты нымæц. Хистæр кары адæм тынгдæр цымыдис кæнынц нæ фыдæлты раздæры цард æмæ æгъдæуттæм, сæ хъæбатыр тохы цаутыл фыст чингуытæм æмæ сын сæххæст кæнынц сæ фæндон. Вæййы афтæ дæр, æмæ алы хатт библиотекæйы нæ разыны хъæуæг литературæ, уæд æй Уалыты чызг æрцагуры æндæр библиотекæты æмæ афтæмæй фæхæццæ вæййы кæсæгмæ.
Уалыты чызджы ныхæстæм гæсгæ фылдæр цы чингуытæ кæсынц, уыдон тынг базæронд сты, куыд Гаглойты Владимиры «Гъе, мардзæ исчи!», Хацырты Сергейы «Хæхты фæдисон» æмæ æндæртæ. Фæнды йæ, ногæй куы рауадзиккой нæ зындгонд фысджыты чингуытæ. Æнæуый та зæгъын хъæуы, ног чингуытæ бынтон цъус кæй исынц æмæ уыцы хъуыддаг дарддæр бахынцын хъæудзæн.
Банысан кæнын хъæуы уый, æмæ стырдæр хъæуты чиныгкæсджыты нымæц фылдæр кæй у, уымæ гæсгæ дзы алыгъуызон мадзæлттæ уадзын вæййы æнцондæр. Уый хынцгæйæ, районы культурæйы методикон хайады кусджытæ сæхи тыхтæй бацæттæ кæнынц иу кæнæ æндæр темæйы фæдыл чиныгкæсджыты конференцитæ, фембæлдтытæ, æндæр мадзæлттæ æмæ сæ чысыл хъæуты ауадзынц. Цы куыст бакодтой, уыдон тыххæй дæр загъта Уалион, зæгъгæ, кæй ауагътой зынгæ ирон фыссæг Джиоты Дауыты цард æмæ сфæлдысады тыххæй изæр. Абоны зынгæ прозаик Хъазиты Мелитоны юбилей та банысан кодтой Дменисы, Тъбеты хъæууон библиотекæ та бацæттæ кодта поэт Плиты Ильяйы сфæлдыстадон изæр. Афтæ ма банысан кæнынц ахæм бæрæгбонтæ, куыд Фыдыбæстæ хъахъхъæнæджы бон, Сылгоймæгты æппæтдунеон бон, Библиотекæйы бон. Сæрмагондæй æрвылаз дæр алы хъæууон библиотекæ банысан кæны Хетæгкаты Къостайы райгуырды бон. Рох сæ не сты республикæ æмæ горæты бæрæгбонтæ дæр. Цæвиттон, ивгъуыд аз горæты бонмæ арæзт æрцыд мадзал (бацæттæ йæ кодта Гуыцмæзты Эльзæ), йæ хайадисджытæ сæ тыхтæ фæлвæрдтой бисерæй, чи та бийынæй æмæ фæуæлахизуæвджытæ хорзæхджын æрцыдысты грамотæтæ æмæ сувениртæй. Ацы аз расидтæуыд поэт æмæ прозаик, публицист, зонадон кусæг Джусойты Нафийы азæй æмæ алы библиотекæйы кусæг дæр йæ кæсджытимæ бацæттæ кæндзысты мадзæлттæ. Бекъойты Елиозы райгуырдыл æххæст кæны 115 азы æмæ йæ номыл мадзал ауадздзысты йæ райгуырæн Джеры хъæуы. Зæрдиагæй сæхи бацæттæ кæндзысты Бахъаты Нугзары 90 азы юбилеймæ дæр.
Æнтыстыты æмрæнхъ иуæй-иу библиотекæты сæргълæуджытæ сæ куысты æмбæлынц зындзинæдтыл дæр. Цæвиттон, Сатихъары сын нæ вæййы мадзæлттæ уадзæн бынат æмæ сæ ауадзынц Хелцуайы. Бихъар æмæ Къохаты библиотекæты агъуыстытæ та сты цалцæгкæнинаг æмæ сæ уый дæр хъыг дары сæ куысты.
Хуыбиаты Никъала
