Ефим Колесниковæн егъау у йæ хайбавæрд ирон музыкалон аивады рæзтмæ. Уый йæ зæрдæмæ арф айста ирон музыкæйы зæлтæ, систы йын уарзон æмæ дзы йæхæдæг дæр ссис æцæг зиууон, фæхъæздыгдæр æй кодта йæ уацмыстæй. Уымæн йæ курдиат æмæ алыварсон архайдмæ гæсгæ схонæн уыд композитор, педагог, музыкалон-æхсæнадон архайæг, фольклор æмбырдгæнæг æмæ зарæггæнæг. Е. Колесников райгуырд Луковскаяйы станицæйы, Мæздæджы районы. Æрæджы йæ райгуырдыл сæххæст 125 азы.
1911 азы каст фæци Æрыдоны духовон семинар. Ахуыр каст фæуыны фæстæ 1915 азмæ куыста йæ райгуырæн станицæйы аргъуаны скъолайы ахуыргæнæгæй. 1915-1917-æм азты та ахуыр кодта Мæскуыйы хъæууон хæдзарадон институты, фæстæдæр та уыд Дзæуджыхъæуы Хæххон республикæйы адæмон ахуырады хайады Академион хоры солист-зарæггæнæг. Уыцы азты ма зарыд Сырхтырысаджын театр «Красная звезда»-йы, ирон хæдархайгæ хор æмæ æндæр рæтты. 1922 азæй 1956 азтæм музыкæ æмæ зарыны ахуыргæнæджы арфæйаг куыст кодта Дзæуджыхъæуы педахуыргæнæндон æмæ пединституты. Уыд ма адæмон инструментты оркестры разамонæг æмæ Цæгат Ирыстоны радиойы зарæггæнæг æмæ музыкалон редактор, Цæгат Ирыстон æмæ Цæцæн-Мæхъæлы театралон студийы музыкæйы ахуыргæнæг, Дзæуджыхъæуы Ногдзауты галуаны сывæллæтты зард æмæ кафджыты организатор æмæ аивадон къухдариуæггæнæг. Уый фæстæ та кусын райдыдта Цæгат Ирыстоны зард æмæ кафты ансамблы аивадон разамонæг æмæ дирижерæй. 1940 азæй уыд Композиторты цæдисы уæнг. Йæ зæрдиаг æмæ æнувыд фæллойы тыххæй йын лæвæрд æрцыд ЦИАССР-ы аивæдты сгуыхт архайæг, стæй – УФССР-ы сгуыхт ахуыргæнæджы кадджын нæмттæ. Йæ намысджын куысты тыххæй хорзæхджын æрцыд «Кады нысан»-ы орден, Кады грамотæтæ, «Кавказ бахъахъхъæныны тыххæй» майдан æмæ æндæр ахæмтæй.
Зæгъын хъæуы, Е. Колесниковмæ кæй нæ уыд профессионалон композиторон ахуырад, фæлæ æрдзæй курдиатджын музыкантæн уый нæ уыд цæлхдур. Уымæ гæсгæ фыста уацмыстæ, уыд ын æхцон хъæлæс æмæ педагогон курдиат. Ахæм хъæздыг курдиатæй хайджын уæвгæйæ, 30-æм азты сси республикæйы раззагондæр æмæ авторитетджындæр музыкант. Цы хæдархайгæ коллективтæн разамынд кодта, уырдæм хаста йæхи уацмыстæ дæр æмæ тагъд рæстæджы уарзон систы аивадуарзджытæн, арф сæ айстой сæ зæрдæмæ. Адæмон сфæлдыстадон коллективтæ хайад истой республикон олимпиадæты, æркастысты Ростов, Грознæ, Пятигорск, Тбилис, Цхинвалы æмæ сын кæддæриддæр уыд зæрдæрухсгæнæн æнтыстытæ. Цымыдисон у Е. Колесниковы сæххæстгонд зарæг А. Исаковы ныхæстыл «Над горами тучи вьются» иугонд хоры 1100 адæймаджы хайадистæй, уый уыд 1937 азы Орджоникидзейы республикон джигиты бæрæгбоны рæстæджы. Е. Колесниковы зарджытæ уыдысты Цæгат Ирыстоны зард æмæ кафты Паддзахадон ансамблы репертуары. Хæсты рæстæджы композитор ныффыста дзæвгар зарджытæ хæстон архайджыты тыххæй, æвдыста сæ советон адæмы хъайтардзинад. Уыдоны нымæцмæ ахæссын хъæуы ахæмты, куыд «Адæм никуы ныббардзысты» (ныхæстæ И. Луганчанины), «Партизан чызг» (ных. Боциты Б.), «Размæ, æвзонг фæлтæр» (ных. Хъайтыхъты Г.). Уыдон дæр уыдысты ансамблы репертуары. Хæсты фæстæ композитор æрывнæлдта лирикон, патриотон, советон адæмы диссаджы фæллойадон сгуыхтдзинæдты фæдыл уацмыстæ фыссынмæ.
Ивгъуыд æнусы 20-æм азты Колесников æмбырд кодта хъазахъæгтæ, ирæтты, мæхъæлы фольклорон зарджытæ æмæ йын æдæппæт бантыст ныффыссын Терчы хъазахъæгты 120 зарæджы, 40 фылдæр ирон зарджытæ æмæ мæхъæлы цалдæр мелодийы. Уыцы куыстытæй мыхуыры рауагътой ахæмтæ, куыд «Осетинский музыкальный фольклор» (1942 аз), «Зарджыты æмбырдгонд ирон скъолатæн» (1960 аз) æмæ æнд. Зæрдæмæдзæугæ йын рауадысты ахæмтæ, куыд «Фсати»(Хетæгкаты Къ. ныхæстæ), «Дыгуры партизанты зарæг», «Бæтæйы фыртты зарæг», «Ботъоты Гæмæты зарæг», «Чермены зарæг». Йе сфæлдыстады сæрмагонд бынат ахсынц Хетæгкаты Къостайы æмдзæвгæтыл фыст зарджытæ æмæ романстæ. Уый хорз зыдта ирон æвзаг, поэзи æмæ Къостайы æмдзæвгæты мелодитæ радæттын баци йæ бон. Уæлдай тынгдæр ын уарзта йæ «Ирон фæндыр». Сæйрагдæр хъусдард аздахын хъæуы, Къоста сывæллæттæн цы уацмыстæ ныффыста, уыдоны бындурыл цы музыкалон уацмыстæ сфæлдыста, уыдонмæ. Иудзырдæй, Е. Колесников зæрдиаг куыст бакодта нæ музыкалон аивадæн, йæ фæхъæздыгдæр кæнынæн.
Хуыбиаты Н.
Comments are closed, but trackbacks and pingbacks are open.