Абон нæ республикæйы æппæт иумæйагахуырадон скъолаты дæр фæндараст кодтой сæ рауагъдонты. Ацы аз традицион фæстаг дзæнгæрæг айзæлдис 561 рауагъдонæн. Æвзонг лæппутæ æмæ чызджытæ уыдысты скъолайон уæлæдарæсы æмæ сæ уындæй адæмы зæрдæтæ рухс кодтой. Уыдон цин кодтой се ‘взонгады цытджын бæрæгбоныл æмæ арфæ кодтой сæ кæрæдзийæн скъола каст фæуыны сæраппонд. Зæрдæбын арфæйы ныхæстимæ дидинджыты губактæ лæвар кодтой сæ ахуыргæнджытæн.
11 азы дæргъы сæ зонындзинæдты фæндæгтыл чи æфтыдта, уыцы уарзон ахуыргæнджытæ æмæ ныййарджытæ сын раарфæ кодтой. Сæрмагондæй сын арфæ кодтой Республикæ Хуссар Ирыстоны Президент Гаглойты Алан, нæ республикæйы Хицауад, Парламент æмæ министрадты сæргълæуджытæ. Уыдоны се ʻппæт дæр бафæндыд, цæмæй нæ бæстæйы фидæнаразджытæ уарзой сæ райгуырæн бæстæ æмæ стыр хъусдард здахой сæ ахуыры хъуыддагмæ.
Дменис
Æрвылаз дæр не скъолаты рауагъдонтæ цы ирд æмæ райдзаст æнкъарæнты уацары вæййынц, уыдоны иувæрсты нæ ахиздзысты ацы азы рауагъдонтæ дæр. Ахуыры цахæм æнтыстытимæ фæуд кæнынц, ахуыргæнджытæ сæ рауагъдонты царды дарддæры фæндагыл цахæм æнкъарæнтимæ фæндараст кæнынц, уый базоныны сæраппонд нæ уацхæссæг сæмбæлд республикæйы цалдæр скъолайы ахуыргæнджытæ æмæ рауагъдонтимæ.
– Иннæ азтимæ абаргæйæ нын ацы ахуыры аз уыдис хуыздæр, – зæгъы Дменисы астæуккаг скъолайы директор Дудайты Земæ. Скъола уыд цалцæггæнинаг æмæ кæд æппæт цалцæггæнæн куыстытæ кæронмæ конд нæма сты, уæддæр сæ фылдæр хай æххæст æрцыдысты æмæ уый фæахъаз ахуырадон-хъомыладон куыст фæхуыздæр кæнынæн.
Дменисы хъæуы скъола ацы аз каст фæуд кæнынц 7 ахуыргæнинаджы. Æртæйæ аскъуыддзаг кодтой Цæгат Ирыстоны Хæххон-металлургион институтмæ бацæуын, иннæ цыппар рауагъдоны та бафæлвардзысты Хуссар Ирыстоны паддзахадон университеты студенттæ суæвын. Сæ иу Сидамонты Виктория банысан кодта, зæгъгæ, æвзонг адæймагæн ахæм стыр фарст акъуыддзаг æмæ æрбæстон кæнын хуымæтæджы хъуыддаг нæу. «Æнæ тыхсгæ нæ уыдтæн æз дæр, фæлæ бузныг мæ ахуыргæнджытæ æмæ мæ ныййарджытæн, тыхсын мæ нæ бауагътой – аскъуыддзаг кодтой мæ фарст», – зæгъы уый.
Раздæры рауагъдонтæй абон цалдæрæй кусынц сæ ахуыргæнджытимæ иумæ. Сæ иу Уалыты Альмæ абоны рауагъдонты тыххæй банысан кодта, зæгъгæ, се ‘ппæт дæр сты раст фæндагыл лæуд æмæ нæ дызæрдыг кæнын, царды кæй ссардзысты сæ бынæттæ æмæ кадимæ кæй хъахъхъæндзысты скъола, сæ бæстæйы æмæ радтæг адæмы кад. «Ахуыры рæстæджы дæр сæхи равдыстой хорз ахуыргæнинæгтæй. Куыд скъолайы, афтæ ма сын æнтыстытæ уыд предметон олимпиадæты æмæ алыгъуызон конкурсты дæр», – банысан кодта Уалыты чызг.
Цхинвалы 10-æм скъола
Нæ горæты 10-æм астæуккаг скъолайы директор Бабаты Изольдæ кæд йæхи æвдыста хъæлдзæгæй, фæлæ йæ цæсгомыл æнæзынгæ нæ уыдысты æнкъард хъуыдытæ дæр: «Уал азы къуыри цалдæр хатты кæимæ æмбæлай, лæгъз æмæ къаддæр та тызмæг ныхæстæ кæмæн дзурай, уый хи хъæбулæй хъауджыдæр нал вæййы, адæймаджы нал фæфæнды æмæ сæ фæхицæн уа, фæлæ æндæр гæнæн нæй», – загъта Изольдæ. Скъола арæзт æрцыдис сæдæ азы размæ. Ныртæккæ йæ агъуыстытæ æххæстæй дзуапп нал дæттынц ахуыр-хъомыладон процессы домæнтæн…
Ацы аз ам ис фондз рауагъдоны. Уыдонæй æртæйæ фæлвардзысты Хуссар Ирыстоны паддзахадон университетмæ бацæуын. Дыууæйæ та фæнд кæнынц Санкт-Петербурджы Æфсæддон-медицинон академийы студенттæ суæвын. Сæ иу, Бестауты Арсен уыцы бæллицæн сæвæрдта хорз бындур – скъолаимæ параллелон æгъдауæй ахуыр кæны Цхинвалы медицинон техникумы. Фидæны дохтыр банысан кодта, зæгъгæ, нæ республикæ цух у хирургтæй æмæ куыддæр академи каст фæуон, афтæ æрыздæхдзынæн, мæ уды стыр уарзондзинад кæмæ æнкъарын, уыцы Ирыстон æмæ ирон адæммæ.
Сатихъар
Сатихъары астæуккаг скъолайы директор Уазæгты Ритæ куыд радзырдта, афтæмæй ахуыры аз райдыдтой хорз æмæ йæ фæуд кæнынц æнтыстытимæ.
Скъолайы цыппар рауагъдонæй дыууæйæ хъавынц ХИПУ-мæ бацæуынмæ. Дыууæйæ та бафæлвардзысты – Цæгат Ирыстоны Хæххон-металлургион институтмæ бацæуыныл. Сæ иу – Къæбулты Дзамболат (нывы) куыд загъта, уымæ гæсгæ йын æнцон нæ уыд дæсныйад равзарын, фæнд кодта ХИПУ-мæ, фæлæ йæ хистæр æфсымæр Хæххон-металлургион институты кæй ахуыр кæны, æмæ йæ хуыздæр æмгар уырдæм кæй цæуы, уый тыххæй уый дæр аскъуыддзаг кодта, ацы уæлдæр ахуыргæнæндонмæ бацæуын.
Ирон æвзаг æмæ литературæйы ахуыргæнæг Чысиаты Ирæ та банысан кодта, зæгъгæ, абоны рауагъдонтæ цыппæрæм кълас каст куы фесты, уæдæй нырмæ сын у къласгæс. Уал азы сын хорз базыдта æппæтмæ дæр сæ ахаст, се ‘взыгъддзинæдтæ æмæ йæ уырны, скъолайы сæ йæ зæрдæ куыд рухс кодта, афтæ райгонд сæ кæй уыдзысты, кæм ахуыр кæной, уым дæр.
Цхинвалы 12-æм скъола
Уыцы бон ма фембæлдтæн 12-æм астæуккаг скъолайы рауагъдонтимæ дæр. Ам дæр фыццаг ныхас кодтон скъолайы директор Æрсойты Геннадиимæ. Йæ ныхасæй бæрæг уыд, ацæугæ ахуыры азæй райгонд кæй у, буц у йæ ахуыргæнджытæ æмæ ахуыргæнинæгтæй. Сæрыстыр у, скъолайы цы аст сфæлдыстадон къорд æмæ кружокы архайы, уыдоны куыст æмæ архайдæй дæр.
Скъолайы ис 510 ахуыргæнинаджы. Уыдонæй ацы аз скъола, ахуыргæнджытæ æмæ се ʻмгæрттæн хæрзбон зæгъынц 19 ахуыргæнинаджы. Уыдонæй дыууæ ныридæгæн аскъуыддзаг кодтой, сæ ахуыр кæм адарддæр кæндзысты, уыцы фарст. Сæ иу – Цхуырбаты Эрик æрæджы ссис Ростовы таможнæйон академийы студент æмæ Тасойты Виктория та – Мæскуыйы финансты университеты студенткæ.
ГÆЗЗАТЫ Иван
