УФ æмæ РХИ-йы æхсæн Сразыдзинады 15 азы бонмæ
Республикæ Хуссар Ирыстоны территорийы æфсæддон базæтæ сæвæрыны нысанæн æфсæддон фадыджы æмгуысткæнынады тыххæй Уæрæсейы Федераци æмæ Республикæ Хуссар Ирыстоны ‘хсæн Сразыдзинадыл къухтæ куы æрфыстæуыд, уымæй 15 азы кæй рацыд, уый тыххæй «Спутник – Хуссар Ирыстон»-ы пресс-центры уыд пресс-конференци.
Æфсæддон фадыджы æмгуысткæнынады æмæ Сразыдзинадыл къухтæ æрфыссыны фæстæ куыд цыд æмгуыстад æмæ уыцы хъуыддаг республикæйы æмæ æмткæй Фæскавказы æддагполитикон уавæрыл куыд æндавы, афтæ ма ацы Сразыдзинады фæлгæтты материалон-техникон ифтонгады фадыджы цахæм сæйраг æнтыстытæ бафтыд къухы, æппæт уыдæтты тыххæй журналисттæн радзырдтой – Хуссар Ирыстоны Хъахъхъæнынады министры хæдивæг Сиукъаты Вадим æмæ РХИ-йы Президенты Администрацийы информацион-аналитикон управленийы сæргълæууæг, политикон афæлгæсæг æмæ эксперт Уазæгты Юри.
Сиукъаты Вадим радзырдта, зæгъгæ, Уæрæсейы Федерацийы Хъахъхъæнынады министрад æмæ Республикæ Хуссар Ирыстоны Хъахъхъæнынады министрады ‘хсæн æмгуысткæнынадæн ис иумæйаг паддзахадон нысаниуæг.
2009 азы 15 сентябры къухтæ æрфыстæуыд Уæрæсейы Федераци æмæ Республикæ Хуссар Ирыстоны ‘хсæн æфсæддон фадыджы æмгуыст кæныны тыххæй Сразыдзинадыл. Ацы Сразыдзинад арæзт æрцыд, дыууæ паддзахады ‘хсæн Æмхæларад, æмгуыстад æмæ кæрæдзийæн æххуысы тыххæй бадзырды бындурыл æмæ интеграцийы тыххæй бадзырды бындурыл.
2010 азы та дыууæ министрады сæ къухтæ æрфыстой Хуссар Ирыстоны территорийыл Уæрæсейы Федерацийы æфсæддон базæ æрæвæрыны тыххæй Сразыдзинадыл.
«Уæрæсейаг æфсæддон базæ нæ республикæйы территорийыл куы æрбынат кодта, уæд Гуырдзыстоны масс-медиа æндæр ницæйуал кой кодтой. Дзырдтой, зæгъгæ, сын республикæйы территорийыл уæвынæн ницы бындур ис. Нæ республикæйы территорийыл Уæрæсейы Федерацийы æфсæддон дæлхæйттæ сты æхсæнпаддзахадон сразыдзинæдты бындурыл.
2010 азы ма дыууæ паддзахады хицауадты ‘хсæн арæзт æрцыд ахсджиаг сразыдзинад æфсæддон-техникон ифтонгады фæдыл æмгуысткæнынады тыххæй», – дзырдта Сиукъаты Вадим.
Уазæгты Юрийы ныхæстæм гæсгæ, ацы документтæн ис дыууæ нысаниуæджы: Республикæ Хуссар Ирыстоны æдасдзинад сифтонг кæнын æмæ куы бахъæуа, уæд кæрæдзийæн æфсæддон æххуыс бакæнын. Иудзырдæй, æфсæддон фадыджы сразыдзинæдты нысан у дыууæ бæстæйы интерестæ бахъахъхъæнын.
«Нæ бæстæтæ банысан кодтой, зæгъгæ, æфсæддон базæты рæзт Уæрæсейы Федераци æмæ Республикæ Хуссар Ирыстоны ‘хсæн æфсæддон æмгуыстад закъонон у æмæ æфсæддон фадыджы дзуапп дæтты дыууæ бæстæйы интерестæн. Уымæн стыр æндæвдад ис Хуссар Кавказы регионы сабырдзинад æмæ стабилондзинад бахъахъхъæныны хъуыддагыл дæр.
Уæды контекст æмæ фæстаг цаутæм куы æркæсæм, уæд Хъарабахы дыккаг хæсты онг дæр куыд Республикæ Хуссар Ирыстон æмæ Уæрæсейы Федерацийы ‘хсæн, афтæ Республикæ Хуссар Ирыстон æмæ Республикæ Абхазы, Уæрæсейы Федераци æмæ Республикæ Абхазы ‘хсæн дæр ацы документтæ иууылдæр сарæзтой æдасдзинады фидар конструкци. Ахæм конструкци сифтонг кæндзæн регионы тыхты баланс. Уый аиуварс кодта регионмæ НАТО-йы агрессивон æрбацыд. Ныгуылæйнаг бæстæтæн, иууыл фыццаг та Америкæйы Иугонд Штаттæн цы фæндтæ æмæ плæнттæ уыд, уыдон иуварс æрцыдысты Уæрæсе, Хуссар Ирыстон æмæ Абхазы хæстон æмгуыстады руаджы.
Бæлвырддæрæй та Хуссар Ирыстоны территорийæ, ацы хæстон инструментарийы æххуысæй Уæрæсейæн æнцонтæй йæ къухы бафтдзæн, æрмæст нæ республикæты ныхмæ нæ, фæлæ Уæрæсейы интересты ныхмæ здæхт цыфæнды агрессивон æрбабырстытæ аиуварс кæнын», – загъта политикон афæлгæсæг.
Куыд банысан кодта, афтæмæй 15 азы размæ цы сразыдзинæдтыл æрфыстæуыд къухтæ, уыдон ныр дæр актуалон сты æмæ сын стыр æндæвдад ис регионы æдасдзинад æмæ стабилондзинады фарстатæ скъуыддзаг кæнынæн. Хуссар Ирыстоны ныхмæ цыфæнды æртхъирæнтæм дæр Уæрæсе кæсы, куыд йæхи ныхмæ æртхъирæнтæ, афтæ.
«Гуырдзыстоны æрдыгæй уа, æви æндæр æнæзакъонон гарзджын тыхты æрдыгæй æмæ террористон къордты æрдыгæй тасдзинæдтæм дæр Уæрæсе кæсы, куыд йæхи ныхмæ æртхъирæнтæ, афтæ», – банысан кодта Уазæгты Юри, æмæ ма йæ ныхæстæм бафтыдта, зæгъгæ, Хуссар Ирыстоны ныфс ис, Уæрæсейы Федераци йæхимæ цы хæстæ райста, уыдон сæххæст кæндзæн, уыцы нымæцы йæ цæдисонтæм ахасты эффективон хъахъхъæнынадон политикæйы рæзты дæр, Уæрæсейы Федерацийы интересты центр ныртæккæ кæд Сæрмагонд æфсæддон операцийы хæстæ æххæст кæнын у, уæддæр.
Дарддæр Сиукъаты Вадим радзырдта Хъахъхъæнынады министрады хаххыл ахуырады тыххæй.
«Æрвылаз дæр Уæрæсейы Федерацийы æмæ Республикæ Хуссар Ирыстоны хъахъхъæнынадты министрадтæ сæ къухтæ æрфыссынц иу азмæ дыууæфарсон æмгуыстады планыл. Ацы планы фæлгæтты Уæрæсейы Федерацийы Хъахъхъæнынады министрады ахуыргæнæндæтты сæ квалификаци фæбæрзонддæр кæнынц Хуссар Ирыстоны Хъахъхъæнынады министрады службæгæнджытæ, Уæрæсейы Федерацийы уæлдæр æфсæддон ахуыргæ-нæндæттæм ахуырмæ бацæуынц республикæйы скъолаты рауагъдонтæ.
«Куыд фæтк, афтæ, документыл сæ къухтæ æрфыссынц декабры кæрон кæнæ январы райдиан. 2024 азы планыл дæр къухтæ æрфыстæуыд. Ацы планы нысан æрцыд æфсæддон-техникон æмгуысткæнынад. Æм-гуысткæнынады руаджы фадат Хуссар Ирыстоны специалисттæн Уæрæсейы Федерацийы хъæхъхъæнынадон комплексы куыстуæттæм ацæуын, Уæрæсейы Федерацийы Хъахъхъæнынады министрады делегацийæн консультативон-методикон æххуыс бакæныны тыххæй Хуссар Ирыстонмæ æрцæуын, Мæскуымæ нæ делегацийы ацыд, не ‘мбæстæгтæн Уæрæсейы Федерацийы уæлдæр æфсæддон ахуыргæнæндæтты ахуыр кæнын æмæ а.д. Планы æппæт мадзæлттæ дæр кæддæриддæр æххæст æрцæуынц банысангонд æмгъуыдмæ», – радзырдта Сиукъаты Вадим.
Банысан кодта, зæгъгæ, æрмæст 2024 азы Уæрæсейы Федерацийы Хъахъхъæнынады министрады уæлдæр æфсæддон ахуыргæнæндæттæ каст фесты 80 хуссарирыстойнаг æмбæстаджы. 2010 азæй фæстæмæ та – цалдæр сæдæ адæймаджы.
«2010 азы Хуссар Ирыстон æмæ Уæрæсейы Федерацийы хъахъхъæнынадон ведомствоты ‘хсæн къухтæ æрфыстæуыд Хуссар Ирыстоны æмбæстæгты Уæрæсейы Федерацийы Хъахъхъæнынады министрады уæлдæр ахуыргæнæндæтты ахуыр кæныны тыххæй контрактыл. Уæдæй нырмæ нæ бон у нæ æфсæддонтæ æмæ астæуккагахуырадон скъолаты рауагъдонты Уæрæсейы Хъахъхъæнынады министрады престижон уæлдæр ахуыргæнæндæттæм арвитын. Уым уыдон ахуыр кæнынц, куыд фæсарæйнаг бæстæйы æмбæстæгтæ, афтæ. Сæ нымæц æрвылаз дæр фылдæрæй фылдæр кæны», – банысан кодта хъахъхъæнынадон ведомствойы министры хæдивæг.
Йæ ныхæстæм гæсгæ, конкурс вæййы æрмæстдæр Санкт-Петербурджы Æфсæддон-медицинон академимæ æмæ Уæрæсейы Хъахъхъæнынады министрады Æфсæддон университетмæ, ахæм дæсныйадтæм, куыд «Æфсæддон службæйы барадон ифтонгад» æмæ «Æфсæддон службæйы экономикон ифтонгад».
«Фадат нын ис не ‘мбæстæгты Уæрæсейы Хъахъхъæнынады министрады æндæр престижон æфсæддон ахуыргæнæндæттæм æрвитытæн дæр, ахæмтæм, куыд Рязаны уæлдæр уæлдæфон-десантон ахуыргæнæндонмæ, Мæскуыйы уæлдæр командон ахуыргæнæндонмæ (Кремлы курсанттæ), Новосибирскы уæлдæр æфсæддон ахуыргæнæндонмæ», – загъта Сиукъайы фырт.
Кæй зæгъын æй хъæуы, бынæттæ рахицæн кæнынц консультациты руаджы.
«Уæрæсейы Федерацийы Хъахъхъæнынады министрады æфсæддон ахуыргæнæн уагдæтты нæ куырдиæттæм алы хатт дæр æмбаргæ ахаст равдисынц. Фадат нын ис уæлдæр ахуырады фæстæ не ‘фсæддонты Уæрæсейы Æфсæддон академимæ æмæ Генералон штабы академимæ арвитынæн дæр», – загъта Сиукъаты Вадим æмæ банысан кодта, зæгъгæ, рауагъдонты нымæц уый бæрц у, æмæ Гарзджын тыхты бон нæу алкæйы дæр æмбæлон куыстæй сифтонг кæнын.
«Уый тыххæй сын баххуыс кæнæм уæрæсейаг цыппæрæм æфсæддон базæмæ бацæуыны хъуыддаджы», – бахахх кодта Сиукъаты Вадим.
Нæ республикæйы æдасдзинады гарантиты тыххæй Сиукъайы фырт банысан кодта, зæгъгæ, фæкъаддæр сты Гуырдзыстоны æрдыгæй Хуссар Ирыстоны уæлдæфон тыгъдады фæткхалыны цаутæ.
«Афæдзы размæ-иу Гуырдзыстоны æнæпилотон тæхæн аппараттæ уæлдæфон развæдсгæрсты тыххæй, бæрæг æфсæддон нысанæн арæх фехæлдтой Хуссар Ирыстоны уæлдæфон тыгъдад, истой аэрокъамтæ, уæд ныр та гуырдзиаг æнæпилотон тæхæн аппараттæ арæх нал тæхынц республикæмæ. Гуырдзыстоны æфсæддон-сæудæджерадон комплекс йæхæдæг кæй уадзы æнæпилотон тæхæн аппараттæ, уымæ нæкæсгæйæ фенæн ис республикæйы территоримæ æрбатахтыты иугай цаутæн», – загъта министры хæдивæг æмæ ма банысан кодта, зæгъгæ, уæлдæфы тыгъдады фехалыны цаутæ бирæбæрцæй фæкъаддæр сты, Уæрæсейы Гарзджын тыхтæ æмæ цыппæрæм уæрæсейаг æфсæддон базæйы æмархайды руаджы.
Уый тыххæй Уазæгты Юри та загъта, зæгъгæ, нырыонг цы бадзырдтæ æмæ сразыдзинæдтæ ис Хуссар Ирыстон æмæ Уæрæсейы ‘хсæн, уыдон нæ республикæйы æдасдзинады фактор схизын кодтой уæлдæр æмвæзадмæ. Ныртæккæ Республикæ Хуссар Ирыстоны ныхмæ цыфæнды хæстон бахъавдтытæ дæр Уæрæсейы Федераци нымайдзæн, куыд йæхи ныхмæ бахъавд, афтæ.
ОСИАТЫ Индирæ