25 майы нæ республикæйы астæуккаг скъолаты фæстаг дзæнгæрæджы зæлтæ айзæлыдысты 519 рауагъдонæн.Скъолайы педколлективтæ æмæ ахуырады министрад развæлгъау бацæттæ кодтой сæхи ацы диссаджы бæрæгбонмæ. Ӕппæт ахуырадон уагдæттæ дæр уыдысты рæсугъд фæлыст, – кæртмæ бахизгæйæ дæр-иу адæймаг æнкъарын райдыдта æхцондзинад, хъуыстис цины хъæлæба æмæ алы ран дæр фенæн уыдис скъоладзауты хъæлдзæг цæсгæмттæ.
Ацы бæрæгбон рауагъдонты хъуыдыйы баззайы цæрæнбонтæм æмæ йæ фидарæй зонын, фидæны ма кæй мысдзысты се скъолайон азтæ. Уымæй уæлдай ма скъола царды уæрæх фæндагмæ рахизын кæны ног гоймæгты, кæцыты ахуыргæнджытæ фæхъомыл кодтой, радтой сын зонындзинæдтæ æмæ сæ ныр фæндараст кæнынц. Рауагъдонтæй йæ бирæтæ нырма не ‘мбарынц, куыд хорз рæстæджытæ баззадысты фæстейæ, кæцытæн раздахæн нал уыдзæнис, æмæ куыд фæиппæрд сты се ‘нæмæт цардæй.
Рауагъдонтæн сæ фылдæр хай уыдысты Цхинвалы скъолатæй. 37 рауагъдоны та уыдис хъахъхъæнынады министрады кадетон скъолайы. Иннæ азтæм абаргæйæ, рауагъдонты нымæц фæфылдæр, фæлæ районты рауагъдонтæ уæддæр уыдысты хæрзцъус, уый та ууыл дзурæг у, æмæ нæ хъæуты къаддæр кæнынц цæрджытæ. Зæгъæм, Цхинвалы районы уыд 59 рауагъдоны, Дзауы районы – 42, Ленингоры районы – 25, Знауыры районы – 13.
Фæстаг дзæнгæрæгимæ баст бæрæгбонон мадзæлттæ æрвылаз дæр масштабон кæй вæййынц æмæ дзы æгас республикæйы цæрджытæ хайад кæй райсынц, уый тыххæй бахъæуы æмбæлонæй хи бацæттæ кæнын, цæмæй фыдбылыз ма æрцæуа.
Раздæр-иу ацы бæрæгбоны скъоладзаутæ фынгтæ сæвæрдтой, чидæртæ-иу дзы карз нозт дæр бакодтой, æнæуаг митæ-иу кодтой, æмæ-иу циндзинад мæгуыраудзинадмæ рарзылд. Уавæр хынцгæйæ, Ахуырады министрад фæндон рахаста, цæмæй фæстаг дзæнгæрæджы бон скъоладзаутæн фынгтæ æрæвæрыны бар ма уа. Уый фæдыл развæлгъау фæдзæхст æрцыдысты скъолаты къухдариуæгад, ныййарджытæ æмæ ма хæрæндæтты хицæуттæ дæр. Ацы фæтк цæмæй хъахъхъæд æрцæуа, уый тыххæй милицийы кусджытæ зылдысты хæрæндæттыл, сæ хъус дардтой скъоладзаутæм, цæмæй макуыдæм фæиппæрд уой.
Бæрæгбонон мадзæлттæ райдыдтой скъолаты бæстыхæйтты райсомæй. Горæт Цхинвалы æрыккаг скъолайы бæстыхай нырма арæзт кæй нæу, уый тыххæй ацы скъолайы ахуырдзаутæ цæуынц дыууадæсæм скъоламæ æмæ сæ «Фæстаг дзæнгæрæг» дæр ауагътой уым. Уымæ гæсгæ, нырма иутæн уыд бæрæгбонон мадзал, стæй та – иннæтæн. Ахæм уавæр ма уыдис скъола-интернаты дæр, цыран уæвынад кæны скъола «Эрудит» дæр.
Сывæллæтты æдасдзинад бахъахъхъæнын у иууыл сæйрагдæр æмæ уымæ гæсгæ ацы бæрæгбоны агъоммæ ист æрцыдысты алыгъуызон профилактикон мадзæлттæ. Ахуырадон уагдæттæ æмæ бæрæгбонон мадзæлттæ цы бынæтты уагъд цыдысты, уыдоны бон раздæр басгæрстой тыхон структурæты саперон къордтæ æмæ дзы стæй сæвæрдтой милицийы æмæ хъахъхъæнæн организаци «Ир-бис»-ы кусджыты, кæдон суанг мадзæлттæ фæуыны онг сæ хъус дардтой æхсæнадон фæткмæ.
Уымæй уæлдай барадхъахъхъæнæг органтæ уæлдай хъусдард аздæхтой фæндагон змæлды æдасдзинадмæ. Хъыгагæн нæм æрцыдис мæгуырау цаутæ скъоладзаутимæ, ава-риты бахауыны фæстиуæгæн, æмæ фыдбылызтæй бахизыны тыххæй карзæй æфхæрд цæуынц æнахъом шофыртæ. Бæрндзинадмæ ма конд цæ-уынц автомашинæты хицæуттæ æмæ ныййарджытæ дæр. Рейдон мадзæлттæ ауадзыны рæстæджы æрцахстой авд машинæйы, кæцыты шофыртæ уыдысты скъоладзаутæ. Машинæтæ ист æрцыдысты æмæ дарддæр аххосджынтæ æфхæрд æрцæудзысты закъоны фæлгæтты.
Фæлæ уæддæр æнæфыдбылыз нæ баззадыстæм. 25 майы изæры 6 сахатмæ ‘ввахс Цхинвалы районы Тъбеты хъæуы авари сарæзтой æртæ скъоладзауы, горæттаг цæрджытæ, æмæ бахаудтой рынчындонмæ алыгъуызон цæфтимæ. Шофыр разынд 16-аздзыд, йæ бæлцæттæ та – 15 æмæ 14-аздзыдтæ. Нырма бæрæг нæу, куыд ахызтысты милицийы посты сæрты, фæлæ бæлвырд у, машинæ кæй цыд стыр тагъдадæй. Шофыр куыд бамбарын кодта, афтæмæй машинæ уыд йе ‘фсымæры æмæ йæ радавта.
Мидхъуыддæгты министрад ныр цалдæр боны дæргъы сиды не ‘мбæстæгтæм, цæмæй æнахъомтæм ма дæттой сæ машинæтæ æмæ фыдбылызы ма æппарой сывæллæтты. Фæлæ не ‘хсæн уæддæр разыны ахæмтæ, кæцытæ бынтондæр нæ хъуыды кæнынц нæдæр сæхиуæттыл, нæдæр искæуыл. Ӕмæ фыдбылыз куы æрцæуы, уæд та барадхъахъхъæнæг органты фæаххосджын кæнынц, – «кæдæм кастысты», – зæгъгæ. Уый раст нæу. Алчидæр хъуамæ хæсса бæрндзинад æмæ ма араза, бамбарæн кæмæн нæй, ахæм къахдзæфтæ.
25 майы изæрæй Театралон фæзуаты рауагъдонтæн уагъд æрцыд бæрæгбонон концерт. Цæмæй ам дæр æхсæнадон фæтк фехалыны цаутæ ма æрцæуа, уый тыххæй фæзуатмæ бахизæнты лæууыдысты барадхъахъхъæнæг органты кусджытæ æмæ сгæрстой концертмæ цæуæг адæмы. Нозтджынты нæ уагътой мидæмæ, стæй ма авгæй арæзт дзаумæттæ, цыргъæгтæ æмæ æндæр ахæм предметтæ, кæцытæн æдасдзинад бахъахъхъæныны тыххæй нæй хæссыны бар. Театралон фæзуатмæ ‘ввахс цы магазинтæ ис, уыдоны хицæутты та бафæдзæхстой, цæмæй уыцы бон ма уæй кæной карз нозтытæ.
Авари куы нæ æрцыдаид, уæд бæрæгбонон мадзæлттæ ацыдысты сабырæй. Ӕдæппæт бæрæгбонон мадзæлтты æхсæнадон фæтк хъахъхъæдтой 400 фылдæр милицийы кусæджы. Уыдонæй дарддæр бæрæгбонон мадзæлттæм сæ хъус дардтой æндæр тыхон структурæтæ дæр.
«Фæстаг дзæнгæрæг» цины бон у, царды размæцыдыл дзурæг у, æмæ нæ зæрдиагæй фæнды, цæмæй нæ рауагъдонтæ суой не ‘хсæнады аккаг минæвæрттæ. Ӕнæмæнг хъуыддаг нæу, æмæ иууылдæр хорз ахуыртæ рацæуой. Фыццаджыдæр уæнт амонджын æмæ æнтыстджын. Стæй та сæ ныййарджытæн ныфс куыд уой, адæмы ‘хсæн сын хорз ном куыд уа æмæ се ‘ввахс хиуæтты æмæ æмбæлтты зæрдæхудты куыд никуы бацæуой, уыцы арфæ сыл æрцæуæд!»
ДЖИОТЫ Александр
Comments are closed, but trackbacks and pingbacks are open.