16-æм июны Уанеты Захары номыл зонад-иртасæн институты актон залы социалон-экономикон иртасынæдты хайадæн уагъд æрцыдис III зонадон семинар, кæцымæ, зонадон кусджытæй дарддæр, хуынд æрцыдысты Республикæ Хуссар Ирыстоны Хъæууон хæдзарады министры хæстæ æххæстгæнæг Мæргъиты Алан æмæ РХИ-йы Парламенты экономикæйы комитеты сæрдар Тъехты Алан.

Зонадон семинары сæйраг докладгæнæг уыдис Тыбылты Алыксандры номыл Хуссар Ирыстоны паддзахадон университеты экономикæйы факультеты декан, экономикон зонæдты кандидат, профессор Харебаты Елхъан, кæцы йæ коллегæты рæгъмæ рахаста доклад ахæм темæйыл «Перспективы развития государственно-частного партнерства в АПК РЮО». Харебаты Елхъан у цалдæр чиныджы автор дæр, уыдонæй дыууæ уагъд æрцыдысты англисаг æвзагыл. Уый активон æгъдауæй æмгуыстад кæны Уæрæсе, Таджикистан æмæ ма æндæр бæстæты ахуыргæндтимæ дæр. Мыхуыры æндæр æмæ æндæр журналты арæх рацæуынц йæ публикацитæ.

Зонадон семинар бацæуæн ныхасæй байгом кодта социалон-экономикон иртасынæдты хайады сæргълæууæг Къæбысты Мария, кæцы цыбыртæй æрдзырдта семинары куыст æмæ хъæууон хæдзарадыл. «Абоны семинармæ нæм Мæргъиты Алан кæй æрбацыд, уый нын æхсызгон уыдис. Мах уынæм хъæууон хæдзарад йæ бынатæй кæй феггуырст, уый у æвæрццаг хъуыддаг. Уый фæдыл мах дзырдтам нæ раздæры семинары. Хъæууон хæдзарад сæндидзын кæныны хъуыддаг, куыд зонæм, афтæмæй у тынг зын æмæ вазыгджын. Уым хъæуы бирæ æхцайы фæрæзтæ, милуантæ нæ, фæлæ миллиардтæ. Æз афтæ хъуыды кæнын æмæ арæхдæр кæй æмбæлдзыстæм нæ иумиаг хъуыддаджы тыххæй, уымæн æмæ зонад æмæ практикæ хъуамæ иумæ кусой, цæмæй куыст уа æнтыстджын æмæ æхсæнадæн хæсса пайда», – банысан кодта Къæбысты чызг.

Харебаты Елхъан йæ доклады банысан кодта, зæгъгæ, Хуссар Ирыстоны райрæзты нырыккон этапы паддзахадон хисæрмагонд партнерондзинад суыдзæнис агропромышленон комплексы райрæзты эффективон инструмент. Йæ ныхæстæм гæсгæ, агро-сæудæджерадон комплексы райрæзт Республикæ Хуссар Ирыстонæн стратегион нысаниуæг дæтты. Ацы фадыг, зæгъгæ, ифтонг кæны бæстæйы хæлцадон æдасдзинад. Хуссар Ирыстоны æрдзон-климатон уавæртæ бар дæттынц, цæмæй дзы куыстгонд цæуой хъæууонхæдзарадон продукцийы сæйраг хуызтæ, уымæй дæр экологион æгъдауæй, сыгъдæг продукци. Хуссар Ирыстоны агропросæудæджерадон комплекс у стыр потенциалы хицау. «Фæлæ уымæй эффективонæй спайда кæныны тыххæй хъæуы иуæй-иу проблемæты сæрты ахизын æмæ паддзахадон структурæты, зонадон æхсæнад æмæ хæдзариуæгады субъектты хайадистæй сæххæст кæнын хъæуы кæрæдзийыл баст мадзæлтты комплекс», – зæгъы Харебаты Елхъан.

Йæ ныхæстæм гæсгæ, агросæудæджерадон комплексы райрæзты стратеги хъуамæ æххæст цæуа хъæууон хæдзарады райрæзты паддзахадон программæйы реализацийы руаджы. Ахуыргонд экономист ма куыд зæгъы, уымæ гæсгæ, мадзæлттæ среализаци кæныны тыххæй, программæ хъуамæ уа паддзахадон инвесторы, уымæн æмæ нæ республикæйы инфраструктурон уавæртæ хисæрмагонд инвесторты æххæстæй сæхимæ не здахынц. «Паддзахадон инвестициты руаджы ма фæзындзысты уæлæмхас куысты бынæттæ дæр æмæ экономикон рæзтæн бындур æрæвæрыны хъуыддаг», – банысан кодта докладгæнæг.

Зонадон семинары Мæргъиты Алан та радзырдта цавæр мадзæлттæ ист цæуы паддзахадон æххуысы тыххæй аграритæн, афтæ ма цы мадзæлттæ ист цæуы, цæмæй бацæттæгонд æрцæуой хъæуæг кадртæ хъæууон хæдзарады къабазы. Мæргъиты Алан куыд банысан кодта, афтæмæй ацы фарст министрадæн у ахсджиаг æмæ йыл куыст цæуы. Уый ма радзырдта ивгъуыд аз æнæаргъæй фермерты кæй сифтонг кодтой картофы тауинагæй æмæ афтæмæй сæ фарсмæ кæй балæууыдысты. Паддзахад хайгай субсиди кæны, ГУП «Ирагропромсервис» фермертæн цы фидгæ лæггæдтæ дæтты сæ бакæнгæ куыстытæн, уый тыххæй. Уый фæрцы нæ фермерты продукцийы хиаргъ  фæныллæг вæййы. Зæгъæм, экономикон тарифмæ гæсгæ, иу гектар зæхх бахуым кæнын лæууы æртæ мин сомы бæрц æмæ субсидитæм гæсгæ та фермер уыййас хуымгондæн фиды æрмæстдæр иу мин æмæ æртæ сæдæ сомы бæрц. Хицауад ма бакуыста 2022-2025 азты программæйыл, кæцымæ хаст æрцыдысты зайæгойтæ æмæ фосдард райтынг кæныны тыххæй субсидитæ», – банысан кодта министры хæстæ æххæстгæнæг.

Зонадон семинары кæрон ма докладгæнджытæм экономисттæ лæвæрдтой фарстытæ, кæцытæн-иу райстой дзуаппытæ.

Цхуырбаты Ларисæ

Comments are closed, but trackbacks and pingbacks are open.