Нæ республикæ хатт æнæ энерги кæй аззайы, уымæ гæсгæ резервон хахх саразын кæй хъæуы, цæмæй аварийы рæстæджы республикæйы цæрджытæ зындзинæдтæ ма æвзарой, уыцы фарстыты фæдыл дзырдта журналисттимæ РХИ-йы энергетикæ æмæ сæудæджерады комитеты сæрдар Санахъоты Батрадз.
«Ныртæккæ цæуынц цæттæгæнæн куыстытæ, цæмæй Рукъы тъунелыл уагъд æрцæуа уæлæмхас электроадæттæн хахх. Йæ арæзтадмæ æрæвналдзыстæм тагъд рæстæджы. Куыд зонут, афтæмæй республикæ электроэнергийæ ифтонг цæуы Уæрæсейæ, кæцы цæуы Зæрæмæг-Цæгатпортал-Дзауыл. Ног электроадæттæн хахх саразын кæй хъæуы, ууыл уынаффæ цыд социалон-экономикон æмгуыстады фæдыл Æхсæнхицауадон къамисы рабадты дæр. Мах бакуыстам æхсæз проектыл, уыдонæй иууыл æнцонвадатдæр у тъунелыл кабель рауадзын, уымæн æмæ йыл уæд тынг не ‘ндавдзысты æвзæр боныгъæдтæ. Боныгъæд уæлдайдæр та зымæджы свæййы Хуссар Ирыстоны электроэнергийы ахицæны сæйрагдæр аххосаг. Цæрджыты бахъæуы æнхъæлмæ кæсын суткæйы æмæ фылдæр бонтæ, цалынмæ цалцæг-гæнджытæ цæгатæй кæнæ хуссарæй фæхæццæ вæййынц аварийы бынатмæ æмæ йæ аиуварс кæнынц, уæдмæ».
Зымæгон бонты Дзомагъгоммæ æфцæ-гыл практикон æгъдауæй фæндаг нæ вæййы. Ацы бæрзонд хæххон бынат, у зынвадат, тæссаг дзы у зæйтæ æрцæуынæй дæр. Уырдæм афæдзы аст мæйы дæргъы бацæуæнтæ нæ вæййы. «Афтæ зæгъæн нæй, ома, электрохызæджы кусджытæ æвзæр кусынц æмæ уымæн аскъуыйы электроэнергийы хахх. Сæрдыгон бонты паддзахадон унитарон куыстуат «Энергоресурс»-ы кусджытæ бакæнынц профилактикон куыстытæ ранæй-рæтты, бацæттæ йæ кæнынц, фæлæ уæззау, хуылыдз миты нæ бауромынц телтæ. Резервон электрохахх арæзт куы æрцæуа, уæд цæрджытæ хатгæ дæр нал фæкæндзысты авари кæй æрцыд, уый», – банысан кодта Санахъойы фырт.
Журналисттæ цымыдис кодтой ацы бонты Æхсæнхицауадон къамисы рабадты Зонкъары ГЭС-ы арæзтадыл. Дзырд цæудзæнис 2020 азы Инвестицион программæмæ бахаудзæн, æви нæ. Уый фæдыл та Санахъоты Батрадз загъта: «Хъыгагæн, ныртæккæ нæ республикæ электроэнерги æмæ газæй ифтонг цæуы Уæрæсейы Федерацийæ. Дыууæ хаххы дæр цæуынц бæрзонд хæхты сæрты уый та æдас нæу канд зымæджы нæ, фæлæ ма сæрды дæр. Уымæ гæсгæ ГЭС саразыны фарст раздæр дæр æмæ ныр дæр актуалон у. 2012 азы дæр хаст æрцыд Хуссар Ирыстоны экономикон райрæзтæн ахъазгæнæг программæмæ, фæлæ фыццаг рад сациалон нысаниуæджы æмæ æндидзынгæнинаг объекттæн кæй лæвæрдтой, уый тыххæй схауд Инвестицион программæйæ. Ацы арæзтад вазыгджын кæй у, уымæ гæсгæ 2012 азы нæ республикæмæ хуынд æрцыдысты Санкт-Петербурджы «Межотрослевое научно-техническое объединение ИНСЭТ»-ы хуыздæр специалисттæ. Уыдон лæмбынæг сахуыр кодтой канд Зонкъары дон нæ, фæлæ ма Стыр æмæ Чысыл Леуахийы цæугæдæттыл гидрогенерацийы объекттæ саразыны фадæттæ дæр. Уыдон æрцы-дысты ахæм хатдзæгмæ, зæгъгæ, прио-ритетон у ГЭС саразын. Нæхи комитеты ис ахæм специалист, кæцы банымадта æппæт хæрдзтæ æмæ рауадысты 2012 азы æргътæм гæсгæ 600 милуан сомы аргъ.
Зонкъары донæмбырдгæнæн арæзт æрцыд 30 азы размæ, фæлæ специалистты хъуыдымæ гæсгæ йæ экологион баланс хæлд нæу. Уый нæ, фæлæ ацы бынаты экосистемæ хорз адаптацигонд æрцыд бынæттон уавæртæм. Уымæ гæсгæ Санкт-Петербургæй æрцæуæг специалисттæ куыд загътой, афтæмæй дзы хъæуы спайда кæнын. Зонкъары чысыл Гидроэлектростанц арæзт куы æрцæуа, уæд дæтдзæнис 8 МВт электроэнерги, уый та у, республикæйы цæрджытæ цы электроэнерги хардз кæнынц, уымæн йæ æртыккаг хай.
Кæй зæгъын æй хъæуы, уый стыр ахъаз уыдзæнис нæ республикæйы экономикæйæн. Фæлæ йæ саразын стыр хæрдзтимæ баст кæй у, уый тыххæй ацы фарст фæстæдæрмæ æргъæвд æрцыд.
Рухсы æмæ газы фиддонтыл дзургæйæ, Санахъоты Батрадз банысан кодта фæстаг рæстæджы фиддонты бæрæггæнæнтæ цæрджыты ‘рдыгæй кæй фæхуыздæр сты. «Мах арæх дæттæм тæрхондонмæ стыр хæстæ кæуыл ис электроэнергийæ, ахæм æмбæстæгты. Тæрхондон уыдон фæивар кæны æмæ уымæй тæрсгæйæ, хуыздæр райдыдтой фидын адæм сæ фиддонтæ. Тынг нын æххуыс кæнынц прокуратурæ æмæ тæрхондоны пырыстыфтæ дæр», – загъта кæронбæттæны Энергетикæ æмæ сæудæджерады комитеты сæргълæууæг.
УАЗÆГТЫ Марфа
Comments are closed, but trackbacks and pingbacks are open.