Советон Цæдисы рæстæджы Хуссар Ирыстоны Автономон областы æртæ районæн уыд сæхи регионалон газеттæ. Дзауы районы цыдис газет «Дзау», Знауыры районы – «Колхозон цард», Ленингоры районы – газет «Ленинон». Уæды рæстæджы алы районæн дæр уыдис йæхи типографи. Уым-иу мыхуыр кодтой бынæттон мыхуыры фæрæзтæ.
Хуссар Ирыстоны районты периодикон мыхуыр фæзындис 30-æм азты кæрон. Фыццаг рæстæджы рауагъды гуырахст уыдис æдæппæтæй дыууæ фарсы, фæстæдæр та – цыппар. Ленингор æмæ Знауыры районты бæрæг аххосæгтæм гæсгæ бынæттон цæрджытæ дыууæ æвзагыл кæй дзырдтой, уымæ гæсгæ газетты æрмæджытæ мыхуыр цыдысты ирон æмæ гуырдзиаг æвзæгтыл. 70-æм азы онг районты газеттæ мыхуыр цыдысты къуыри æртæ хатты, сæ тираж хæццæ кодта 1000 экземпляры онг. 1937 азы Ленингоры районон газетæн йæ ном ивд æрцыдис æмæ йæ схуыдтой «Сталинон». Уыцы рæстæджы традициау ссис горæттыл, наутыл, уынгтыл, газеттыл æппæт адæмты фæтæг И.Сталины ном æвæрын. Фæстæдæр, 1961 азы районы газет райста йæ фыццаг ном – «Ленинон». Ацы газетыл куыстой Дриаты Владимир æмæ Еленæ, Цоциты Емзар, Къæбысты Варден, Чъыбылты Азæ, Хацырты Никъала æмæ Юля, Тыджыты Павел æмæ æндæртæ.
Ацы газет ногæй рухсмæ фæзынд 2017 азы бынæттон администрацийы къухдариуæггæнæг дзæнæттаг Хацырты Филиппы хъæппæрисæй. Газеты ном ивд æрцыд æмæ йæ схуыдтой «Рухс фидæн» («Светлое будущее»). Хацырты Филипп 90-æм азты куыста «Ирон газет»-ы, йæ публикацитæ мыхуыр цыдысты æндæр рауагъдадты дæр.
«Рухс фидæн»-ы рауагъдыл куыстой Цоциты Эмзар æмæ ХИПУ-йы журналистикæйы факультеты рауагъдонтæ Хуыбылты Каринæ æмæ Хацырты Альбинæ. Курдиатджын поэт Цоциты Емзар йæ рæстæджы егъау хайбавæрд бахаста газет «Ленинон»-ы размæцыдмæ. Йе ‘мдзæвгæтæ абоны онг дæр мыхуыр цæуынц газеттæ «Рæстдзинад» æмæ «Хурзæрин»-ы, журналтæ «Мах дуг» æмæ «Фидиуæджы». Цалдæр æмдзæвгæйы йын мыхуыр æрцыдис æрыгæтты чиныг «Кæстæрарæх»-ы.
Газеты редактор Хуыбылты Каринæ уыд. Уый нын куыд радзырдта, афтæмæй газет «Рухс фидæн»-ы æрмæджытæ фылдæр уыдысты ирон æвзагыл, рæстæгæй-рæстæгмæ-иу дзы уырыссаг æвзагыл æрмæджытæ дæр фæзынд. Газет официалон æгъдауæй регистраци уыд Хуссар Ирыстоны Информаци æмæ мыхуыры паддзахадон комитеты.
«Фыццаг номыр мыхуырмæ бацæттæ кодтам Ног азмæ æввахс. Мыхуыры цыдис мæй иу хатт. Сæйраджыдæр дзы фыстам Ленингоры районы æрцæугæ цаутæ, управленийы органты архайд, афтæ ма культурон рухсадон цауты фæдыл. Мыхуыргонд дзы цыдысты бынæттон цæрджыты фыст æмдзæвгæтæ. Газеты фыццаг тираж уыдис 500 экземпляры. Кæй зæгъын æй хъæуы, егъау куыст цыдис ацы газеты тираж фæфылдæр кæныныл», – загъта Хуыбылты Каринæ.
Газет «Рухс фидæн» уыдис цыппарфарсон, мыхуыр цыдис А3 форматы.
«Уæй йæ нæ кодтам. Мыхуыр æй кодтой Цхинвалы типографы. Мыхуыры-иу куы рацыдис, уæд-иу æй районы постмæ бахастам æмæ-иу æй уый фæстæ «Хурзæрин»-ы газетимæ байуæрстой районы цæрджытыл. Кæд нæм фаг фæлтæрддзинад нæ уыдис, уæддæр фæцахуыр стæм газеты куыстыл. Стыр æххуыс нын кодта Цоциты Емзар. Кæд Цæгат Ирыстоны цæры, уæддæр-иу нæм рæстæгæй-рæстæгмæ æруад æмæ та-иу нын нæ ныфсыл ныфс бафтыдта. Арæх-иу нын дзырдта газет «Ленинон»-ы историйæ, цымыдисон факттæ. Уый махæн, кæй зæгъын æй хъæуы, нæ куысты хъуыддаджы стыр æххуыс уыд», – банысан кодта Хуыбылты Каринæ.
2018 азы Хацырты Филипп Ленингоры администрацийы сæргълæууæджы бынатæй сæрибаргонд куы æрцыд, уæд газеты куыст дæр банымæг ис æмæ æхгæд æрцыд. Каринæ нын куыд радзырдта, афтæмæй районы газет «Рухс фидæн» ногæй кæй фæзынд, уый стыр ныфс бауагъта дзæнæттаг Хацырты Филиппы. Фидарæй йæ уырныдта республикæйы иннæ районты къухдариуæггæнджытæ дæр æй кæй бафæзмдзысты æмæ уыдон дæр кæй сног кæндзысты районон газетты рауагъд, æмæ районы прессæ кæй суыдзæн реалондзинады факт.
Хорз уаит, Филипп цæмæ бæллыд, уый æцæгæй дæр куы сæххæст уаит …
КОКАЙТЫ Зæринæ
Comments are closed, but trackbacks and pingbacks are open.