14-æм ноябры ИНО-йы Генералон Ассамблейы сæрмагонд сессийы хайадисджытæ райстой рекомендацион резолюци, кæцыйы дзырдæуы, ома, Уæрæсе цы зиæнттæ æрхаста Украинæйæн, уыдон хъуамæ репарациты хуызы бафида. Ам дзырд цæуы уæрæсейаг фæллæйттыл – æдæппæт 300 миллиардæй фылдæр доллартæй, кæцыты санкциты фæстиуæгæн хурныгуылæйнаг банкты хицæуттæ æрцахстой æмæ сæ ныр фæнды Украинæйы ‘фсон сæхи бакæнын.

Ацы фидиссаг резолюцийы сæрыл рахæцыдысты 94 бæстæйы, 14 рацыдысты йæ ныхмæ, 73 бæстæйы та дзы бынтондæр хайад нæ райстой. Банысан кæнын хъæуы уый æмæ уыцы 94 бæстæйы къухдариуæггæнджыты фылдæр хай кæй сты АИШ-ы æндæвдады бын – æртхъирæнты хуызы сын хъæлæс радтын кодтой сæ фæндонмæ гæсгæ. Фæлæ дзы ис ахæмтæ дæр, кæцытæн Уæрæсе у æнæуынон æмæ кæдфæндыдæр фæархайынц Уæрæсейæн разиан кæнынмæ. Уæрæсейы рагæй фæстæмæ фыдызнæгты  мрæнхъ слæууыдысты Гуырдзыстон, Латви, Литва, Эстони, Молдави. Ацы постсоветон бæстæты къухдариуæгад дæсгай азты дæргъы уадзынц антиуæрæсейаг политикæ, архайынц æппынæдзух исты знаггад ракæныныл, се ‘мбæстæгты агитаци кæнынц Уæрæсейы ныхмæ æмæ афтæмæй та æнæ Уæрæсейы æххуысæй бынтондæр ницы сты – гæвзыкк æмæ æнæбон. Сомихстон не схъæлæс кодта ацы резолюцийыл, кæд æмæ бæрæг у, АИШ-ы дæлбар кæй сты, уый. Фæлæ ам хъуыддаг уый мидæг ис æмæ Пашиняны ныридæгæн Уæрæсейы æххуыс хъæуы Хæххон Карабахы проблемон фарстатæ аскъуыддзаг кæнынæн.

Резолюцийы ныхмæ схъæлæс кодтой ахæм хъомысджын бæстæтæ, куыд Китай, Инди, Бразили, Хуссар Африкæйаг Республикæ æмæ æндæртæ. Уый та нысан кæны, англосаксты гегемони азæй-азмæ кæй лæмæгъдæр кæны, сæ фæлитой митыл сын къаддæр кæй æууæндынц. Уæрæсейы минæвар ИНО-йы Василий Небензя куыд банысан кодта, афтæмæй ацы резолюци нысанмæздæхт у уæрæсейаг активтæ легалонæй адавынмæ. Фæлæ йын юридикон бындур нæй æмæ афтæмæй куы байсой Уæрæсейы фæллæйттæ, уæд ахæм къахдзæфæн уыдзæнис егъау фæстиуджытæ. Фыццаджыдæр бахъыгдард уыдзæнис сæ репутаци – инвестортæ нал уæнддзысты сæ капиталтæ хурныгуылæйнаг банкты æвæрын. Уымæй уæлдай ма ныридæгæн йе ‘хцайы фæрæзтæ кæмæн æвæрд сты хурныгуылæйнаг финансон институтты – бæстæтæ, æхцаджын гоймæгтæ, уырдыгæй алыгъуызон компанитæ – уыдон фæтæрсдзысты сæ фæллæйттæн æмæ сæ райдайдзысты уырдыгæй исын æмæ æндæр æууæнкджындæр рæтты æвæрын. Афтæмæй дунейы финансон системæйы райдайдзæнис хаос æмæ хурныгуылæйнаг финансон центртæ бар-æнæбары сæхи банкроттыл банымайдзысты.

Ахæм къахдзæфтæ ИНО-йы къухдариуæгады æххуысæй кæй цæуынц, уый æвзæрырдæм бандавдзæнис ацы организацийы фидæныл дæр. Ныридæгæн дæр бæрæг у, ИНО кæй нæуал æххæст кæны йæ функцитæ, кæй ис англосаксойнæгты диктаты бын. Уымæ гæсгæ ныры форматы эффективон нал у æмæ йын кæнæ йæ структурæ фæивын хъæуы, кæнæ хъæуы саразын ногæй æндæр ахæм æппæтдунеон институт, кæцыйыл баууæндиккой цæсгомджын бæстæтæ.

Репарациты кой куы кæнай, уæд дæ ныхæстæн æмæ домæнтæн хъуамæ уа бындур. Украинæ фактон æгъдауæй легитимон нæу – паддзахадон фæфæлдæхты руаджы дзы хицауиуæг кæнынц фашисттæ. Æмæ уыцы фæфæлдæхт та æрцыд хурныгуылæйнаг бæстæты комкоммæ архайды фæрцы. Стæй Уæрæсейæ байст æхцайæ Украинæмæ бынтондæр ницы бахæццæ уыдзæнис – баззайдзысты англосаксты «дзыппыты».

Куы ахъуыды кæнæм ацы репарацитыл, уæд ирдæй зыны, ома, Уæрæсе Украинæйæн æхца фиды, йе ‘фсад ын ифтонг кæны, цæмæй йæ ныхмæ хæца. Диссæгтæ! Хъуыддаг уый мидæг ис, æмæ Европæйы æмæ АИШ-ы æмбæстæгтæ бафæлладысты Украинæйæ æмæ сæ нал фæнды, цæмæй се ‘хцайы фæрæзтæ æрвитой хæстмæ. Уымæ гæсгæ сæ къухдариуæггæнджыты фæнды уæрæсейаг активтæ репарациты ‘фсон байсын сæ æмæ социалон æндыгъдад фæкъаддæр кæнын. Фæлæ ам хъуыддаг дыууæрдæм у – фæсарæйнаг капиталтæ Уæрæсейы дæр дзæвгар ис æмæ сæ гуырахст 300 миллиард долларæй бирæ фылдæр у. Уымæ гæсгæ Уæрæсе дæр уæд уыцы фæллæйттæ йæхи бакæндзæнис.

Рагæй фæстæмæ хурныгуылæйнаг бæстæтæ иууыл «арæхстджындæр» уыдысты искæмæй исты байсынмæ, адавынмæ, ныддæрæн кæнынмæ. Фыццаг хатт сын нæу искæцы бæстæйы фæллæйттæ сæхи бакæнын – Ливийы, Ираны æмæ Венесуэлæйы бирæмиллиардон æхцайы фæрæзтæ æмæ сыгъзæринтæ æнæзакъонæй байстой. Афганистан кæд мæгуыр бæстæ у æмæ йæ цæрджыты фылдæр хай мæгуыр цард кæнынц, уæддæр сын сæ фæстаг муртæ дæр сæхи бакодтой æмæ сæ æдзæллаг æмæ æххормагæй ныууагътой. Уæрæсейы историмæ куы акæсæм, уæд бæлвырд у, Колчакы сыгъзæрин дæр Францы банкты кæй «æрбынат» кодта. Ахæм  цæвиттонтæ ноджы бирæ ис æрхæссæн.

Уæдæ цæвиттон уынæм, хурныгуылæйнаг бæстæтæ рагæй фæстæмæ кæй сты абырджытæ, сæ  цивилизаци размæ кæд рацыд, уæддæр Европæ æмæ АИШ баззадысты сæ 17-20 æнусты колониалон рæстæджыты. Уымæ гæсгæ дис кæнын нæ хъæуы сæ митыл – бирæгъ кæдфæнды дæр тугдзых сырдыл нымад цæуы.

ДЖИОТЫ Алыксандр