Культурæйы боны цытæн Хуссар Ирыстоны Информаци æмæ мыхуыры комитеты конференцзалы ауагъд æрцыдис пресс-конференци Культурæйы министр Зассеты Жаннæимæ. Уый дзуаппытæ радта журналистты фарстатæн.
Уый радзырдта культурæйы бон банысан кæныны сæраппонд министрады фæндты тыххæй, йæ ныхæстæм гæсгæ, 26 марты ауадзгæ мадзæлттæй дарддæр 27 марты кино-концертон зал «Чермен»-ы байгом уыдзæнис зынгæ ирон нывгæнæг Гобозты Владимиры нывты равдыст. Уым ма нæ аивадуарзджытæ зонгæ кæндзысты хъырымаг нывгæнæг Валери Совлаевы конд нывтимæ, кæцыты æвдыст цæуы æрмæстдæр Беслан æмæ уым цы æнамонддзинад æрцыд, уый. Культурæйы министрады фойейы æвæрд æрцæудзысты нæ сомбоны нывгæнджытæ æмæ не скъолаты ахуыргæнинæгты нывтæ. Нывгæнджыты равдыст ма байгом уыдзæнис Профцæдисты хæдзары дæр. 28 марты та цымыдисон мадзæлттæ уагъд æрцæудзысты Дзауы.
– Ацæугæ аз 9 маймæ культурæйы кусджытæ «Æнæмæлгæ полк»-ы рацыд организаци æрцыд бæрзонд æмвæзадыл. Цæй фæрцы бафтыд уæ къухы ахæм æнтыст?
– Стыр æххуыс нын бакодтой сывæл-лæтты æмæ æвзæнгты библиотекæты кусджытæ æмæ чиныгкæсджытæ. Хорз æххуыс райстам нæ республикæйы мыхуыры органты кусджытæй, адæмæй. Иу дзырдæй, уæд равдыстам, 2008 азы августы нæ адæм цы иудзинад равдыстой, ахæм иудзинад.
– Сывæллæтты библиотекæйы фаг нæй чингуытæ, исты мадзæлттæ ист цæуы уый фæдыл?
– Хæст кæм вæййы, уым фæцуды культурæ дæр, аивад дæр. Тынг хорз ма хъуыды кæнын Советон хицауады дуг. Уæд библиотекæты кусджытæ сæхæдæг нæ тыхстысты чингуытæ самал кæныныл, фæлæ сæ рæстæгæй рæстæгмæ ифтонг кодтой æмæ сæ фонд кодта хуыздæр æмæ хъæздыгдæр. Ныр афтæ нал у. Абон нæ республикæйы библиотекæтæ чингуытæ исынц паддзахады ‘рдыгæй дæр, фæлæ алы библиотекæйы разамонæг йæхæдæг дæр хæсджын у, цæмæй куса ацы фарстыл.
– Цы хъæуы аразын, цæмæй хуыздæр скусой хъæууон библиотекæтæ?
– Фæстаг азты хъæууон цæрджытæ хуыздæр цæуын райдыдтой библиотекæтæм, уæлдайдæр та зымæгон бонты. Ныртæккæ районты администрацитимæ ныхас цæуы, цæмæй хъæууон библиотекæтæ суой фæсивæдон центртæ. Хъуыды кæнæм библиотекæтæн электронон чингуытæ самал кæныны фарстыл дæр.
– Нæ библиотекæтæй искæцыйæн бастдзинæдтæ ис æндæр горæтты библиотекæтимæ?
– Абон нын нæма ис, фæлæ фарстыл кусæм. Уырны мæ, æндæр горæтты библиотекæтимæ нын тагъд рæстæджы кæй фæзындзæнис бастдзинæдтæ.
– Кæд скусдзæнис нæ ног театр?
– Зонын, скусдзæнис тагъд, фæлæ æмбæлы æппæт куыстытæ дæр бæстон бакæнын. Цæйнæфæлтау скуса æмæ иуæй-иу куыстытæ дарддæр æххæст цæуой, фæлтау ноджы дæр банхъæлмæ кæсæм. Æппæт куыстытæ дæр куы фæуой, уæд ын цы нæ скусгæ уыдзæнис. Ам æрмæст арæзтадон куыстытыл нæ цæуы дзырд, фæлæ дзы дзæвгар хъæуы алыгъуызон специалисттæ.Тынг вазыгджын бæстыхай у æмæ йæ чи кусын кæндзæнис уыдон хъуамæ цыфæнды уавæрмæ дæр уой цæттæ.
– Нæ адæм сæрыстыр уыдысты артисттæ Цоциты Къæдзæхмæт, Цоциты Нинæ, Гæбæраты Дауыт æмæ бирæ æндæртæй. Уыдзæнис ма нæм ахæм артисттæ?
– Æцæгæйдæр, ахæм артисттæ вæййы æрмæстдæр уыцы адæмæн, аивадмæ стыр æвзыгъддзинад кæмæн ис. Æмæ кæд афтæ у, уæд нын уыдзæнис ахæм стыр артисттæ дæр.
– Фарон нæ артисттæ республикæйæн æддейæ уыдысты цалдæр горæты. Куыд базыдтам, афтæмæй алы ран дæр сæ аивадæн лæвæрд æрцыдис стыр аргъ. Нæй гæнæн æмæ Цхинвалы гом æрцæуа аивадон центр?
– Уый бæргæ хорз уаид. Театр, сæйраджыдæр, февдисы йæ адæмы сконд æмæ зæрдæйы уаг, сæ архайд æмæ хъæбатырдзинæдтæ. Мах хорз зонæм æппæтмæ дæр нæ адæмы ахаст. Кæй зæгъын æй хъæуы, ам центр куы уаид, уæд зонгæ кæниккам æндæр адæмты театрты архайдимæ, зониккам сын сæ цард æмæ архайд дæр æмæ уый, кæй зæгъын æй хъæуы, уаид хорз.
– Театры, артистты æнтыстæн ахъаз чи у, ахæм специалисттæ æрхуындæуыдзæн?
– Хондзыстæм режиссертæ. Ног хъуыдытæ, ног зонындзинæдтæ алы хатт дæр хорз сты. Уымæй дарддæр ма театрæн режиссер куыд ахсджиаг у, афтæ ахсджиаг ын у театралон критик дæр. Критик хорз æмæ раст куы рафæлгъауа спектаклæн йæ миниуджытæ, раст куы æрдзура æнтыстытæ æмæ йæ цухдзинæдтыл, уæд уый театрæн у стыр ахъаз æмæ æххуыс. Режиссертæ ис, хъыгагæн, нæй театралон критиктæ.
– Куыд аргъ кæныс районты культурæйы хайадты куыстæн?
– Æмткæй районты культурæйы уагдæттæ хауынц районты администрацитæм, фæлæ сæ культурæйы куысты фарст та хауы махмæ. Уымæ гæсгæ исты фарст куы фæзыны, уæд æй фескъуыддзаг кæнæм иумæ. Ацы хъуыддаджы мæ арфæ æмæ бузныджы ныхæстæ зæгъын фæнды Ленингор æмæ Знауыры районы администрациты разамонджытæн. Раппæлинаг ма у уый дæр, æмæ Цхинвалы районы Къостайыхъæуы кæй кусы аивадон къорд.
– Хуссар Ирыстоны Хъайтарты Мемориалон комплекс арæзт кæд æмæ кæм æрцæудзæнис?
– Кæд сырæздзæнис, уый абон нæма у мæ бон зæгъын, фæлæ арæзт æрцæудзæнис Тугъанты Махарбеджы уынгыл. Йæ эскиз ын фыццаг чи фена, уыдон уыдзыстут сымах, мыхуыры кусджытæ æмæ бацæттæ кæнут уæ фыссæн систæ.
– Куыд уагъд æрцæудзæнис нæ хæдбардзинады 10 азы юбилейон бæрæгбон?
– Программæ ныридæгæн у цæттæ. Хъæуы ма йæ сфидар кæнын. Фæхуыдтам бирæ бæстæты разамонджытæ æмæ бæрнон адæймæгты, нырæй фæстæмæ дæр ма фæхондзыстæм. Уыцы бонты горæт уыдзæнис бæрæгбонвæлыст, алчи дæр нæ исдзæнис стыр æхцондзинад. Бæрæгбон ахæм æмвæзадыл нысан æрцæудзæнис районон центрты дæр.
– Ис нæм хорз зарæггæнджытæ, фæлæ сæ искæй йæ зарджытæ ныффыссын куы бафæнды, уæд ацæуынц Дзæуджыхъæумæ. Кæд нæм фæзындзæнис ахæм студи?
– Ацы аз балхæндзыстæм музыкæфыссæн аппараттæ, æрласдзыстæм сæ, ссардзыстæм сын бынат дæр æмæ æввахс рæстæджы студи райдайдзæнис йæ куыст. Студи уыдзæнис паддзахадон.
– Цыртдзæвæнтæ æмæ мæсгуытæ бахъахъхъæныны тыххæй цы хъуыдытæ æмæ фæндтæ ис?
– Стыр æмæ ахсджиаг хæс у. Уыдон Ирыстоны сты тынг бирæ. Хъæуы сын паспорттæ саразын. Хъуамæ аскъуыддзаг кæнæм се сцалцæгкæныны фарст. Скъуыддзаг æрцæудзæнис консерваци кæнинаг дзы чи у, уыдон фарст дæр. Уый фæстæ ссарын хъæуы специалисттæ, фæрæзтæ.
– Ацы аз нæ нывгæнджытæй искæцы фæсарæнты равдисдзæнис йæ нывты равдыст?
– Фæсарæнты ирон диаспорæтимæ нын ис бастдзинæдтæ. Вæййы ахæм фæндæттæ дæр, фæлæ цалынмæ Уæрæсеимæ сæ ахастытæ фæхуыздæр уой, уæдмæ мæхи дæр нæ фæнды æмæ нæ нывгæнджытæн уа ахæм равдыстытæ. Стæй, ацы аз Культурæйы министрады нæхимæ ис бирæ куыст, æмæ уал уыдон æххæст кæндзыстæм.
Гæззаты Иван
Comments are closed, but trackbacks and pingbacks are open.